|
Chủ tịch Hội đồng châu Âu Charles Michel và tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky |
Trong lúc chiến sự đang diễn ra ác liệt ở Ukraine, Tổng thống Volodymyr Zelensky đã ký đơn xin gia nhập Liên minh châu Âu.
Chủ tịch Hội đồng châu Âu Charles Michel công bố sẽ xem xét kỹ lưỡng đề nghị hợp pháp và có tính tượng trưng này của Ukraine.
Chủ tịch ủy ban châu Âu Ursula von der Leyen nói: Hơn bao giờ hết, hiện nay là thời điểm EU luôn đứng cạnh Ukraine.
Đơn đề nghị của Zelensky được 8 nước Đông Âu ủng hộ, đó là Bulgaria, Cộng hòa Séc, Estonia, Lithuania, Latvia, Ba Lan, Slovakia và Slovenia. Trong tuyên bố chung, đại diện các nước trên khẳng định tin tưởng chắc chắn rằng Ukraine xứng đáng được gia nhập EU nhanh nhất có thể.
Ngay từ 1/3, Nghị viện châu Âu đã hoàn tất các thủ tục để cung cấp quy chế ứng viên cho Ukraine.
Trả lời câu hỏi về tương lai châu Âu của Kiev, đại diện bộ ngoại giao Ba Lan Martin Pshidach cho biết, ngay ngày mai, ngày kia, hoặc là tuần sau, Ukraine sẽ trở thành ứng viên gia nhập EU. Đây là một quyết định chính trị.
Thủ tục gia nhập châu Âu là một quy trình phức tạp và mất nhiều thời gian. Ban đầu, quốc gia có nguyện vọng trở thành thành viên EU, phải nộp đơn xin gia nhập khối này. Ủy ban châu Âu tiến hành đàm phán với chính phủ quốc gia đó về các tiêu chí của châu Âu. Hội đồng châu Âu tiến hành đàm phán, cung cấp quy chế ứng viên cho quốc gia đó. Tiếp theo, quốc gia ứng viên phải đảm bảo đáp ứng được bộ tiêu chí mà châu Âu đã đưa ra. Bộ tiêu chí này bao gồm 30 chỉ tiêu, liên quan tới các lĩnh vực công nghiệp, tài chính, kinh tế và xã hội. Châu Âu sẽ thành lập các ủy ban chuyên trách, riêng biệt để đàm phán và kiểm tra mức độ đáp ứng cho từng lĩnh vực của quốc gia ứng viên. Bước cuối cùng là Ủy ban châu Âu phê chuẩn các điều kiện gia nhập châu Âu của quốc gia ứng viên đã đạt yêu cầu và tiến hành bỏ phiếu. Quốc gia ứng viên phải nhận được sự đồng thuận của Hội đồng châu Âu và đa số phiếu trong Nghị viện châu Âu. Từ trước tới nay, chưa có quốc gia nào được áp dụng quy trình khẩn cấp gia nhập châu Âu.
Có trường hợp, mỗi một giai đoạn kéo dài đến nhiều năm, như trường hợp của Thổ Nhĩ Kỳ, quốc gia này đã nộp đơn từ 1987, 12 năm sau mới được công nhận tư cách ứng viên. Hiện nay, Thổ Nhĩ Kỳ vẫn chỉ là ứng cử viên gia nhập EU.
Đối với Ukraine hiện nay ra sao?
Tuy 1/3 các nước thành viên châu Âu ủng hộ cung cấp quy chế ứng viên cho Ukraine, nhưng tương lai của Kiev vẫn khá mù mịt. Ngân sách châu Âu đa phần do các nước Tây Âu đóng góp, lãnh đạo của các nước này vẫn giữ thái độ im lặng.
Khi được hỏi về nguyện vọng khẩn cấp gia nhập EU của Ukraine, Bộ trưởng Ngoại giao Italy chỉ trả lời ngắn gọn một câu duy nhất: đó là nguyện vọng hoàn toàn hợp pháp, mà không nói thêm bất cứ điều gì.
Chủ tịch Ủy ban châu Âu, bà Ursula von der Leyer, lúc mới nhận đề nghị của Kiev, có những phát biểu rất lạc quan. Hiện nay lại giải thích rằng, để giải quyết nguyện vọng của Ukraine, trước hết phải chấm dứt chiến tranh đã.
Giám đốc chương trình của Câu lạc bộ Valdai Oleg Barabanov cho biết: giới tinh hoa của châu Âu không đạt được đồng thuận về vấn đề Ukraine. Hơn nữa, Gruzia đã ít nhiều gây khó dễ cho Ukraine, khi cũng vội vàng nộp đơn gia nhập EU. Như vậy, cùng một lúc, Liên minh châu Âu phải giải quyết cả hai trường hợp: Gruzia và Ukraine. Sẽ rất khó khăn, nếu phê chuẩn cho quốc gia này, mà từ chối quốc gia kia, do áp lực của dư luận xã hội. Nhưng đồng thời phê chuẩn cả hai quốc gia này, sẽ tạo ra gánh nặng về ngân sách cho châu Âu. Đó là chưa nói tới vấn đề khôi phục lại đất nước Ukraine sau cuộc chiến của Nga.
Giới phân tích nhận định việc khôi phục lại Ukraine sau chiến tranh, ít nhất cũng tiêu tốn khoảng 900 tỉ euro. Các nước tây Âu sẽ bị ép để chấp nhận cung cấp cho Ukraine quy chế ứng viên gia nhập châu Âu. Nhưng điều này không có nghĩa là: Ukraine chắc chắn trở thành thành viên của EU. Vấn đề này có thể sẽ kéo dài nhiều năm.
Theo AIF