Trung Quốc vừa công bố thế hệ công nghệ đường sắt cao tốc mới nhất, đúng lúc Mỹ quyết định cắt nguồn tài trợ liên bang cho dự án đường sắt cao tốc ở bang California.
Tờ Science and Technology Daily hôm đầu tuần này đưa tin, mẫu tàu cao tốc mới nhất của Trung Quốc – CR450 – đang trải qua giai đoạn thử nghiệm hiệu suất cuối cùng để chuẩn bị cho hoạt động thương mại với vận tốc lên tới 400 km/h (tương đương 250 dặm/giờ).
Đội ngũ kỹ sư đã vượt qua giới hạn tốc độ trước đó là 350 km/h. Trong nhiều thập kỷ, đây vốn là rào cản công nghệ do lực cản khí động học và mức tiêu thụ năng lượng quá cao.
Theo ông Shao Jun, nhà nghiên cứu tại Học viện Khoa học Đường sắt Trung Quốc, việc tăng thêm 50 km/h sẽ khiến lực cản tăng khoảng 30%, dẫn đến mức tiêu hao năng lượng cao hơn đáng kể. Đối với tàu cao tốc, 95% lực cản đến từ không khí.
Để vừa tăng tốc độ vừa tiết kiệm năng lượng, các nhà khoa học đã điều chỉnh hình dáng đầu tàu nhằm giảm lực cản, lấy cảm hứng từ các loài chim bay nhanh trong tự nhiên. Nhờ thiết kế mới, lực cản giảm khoảng 2,6%.
Tiếp đến, họ tập trung cải tiến gầm tàu – khu vực thường bị bỏ qua nhưng có tiềm năng giảm đáng kể lực cản. Một thành viên trong nhóm đã đề xuất phủ lớp vỏ khí động học để che chắn các bộ phận lộ thiên của bogie (khung bánh xe), từ đó tạo hình dáng liền mạch và giảm lực cản. Qua nhiều lần tối ưu, cấu trúc này giúp giảm lực cản thêm 22%.
Kết quả, dù vận tốc tăng thêm 50 km/h, mức tiêu thụ năng lượng của CR450 vẫn tương đương với dòng CR400 Fuxing hiện vận hành ở tốc độ 350 km/h.
Về hệ thống phanh, nhóm phát triển đã tạo ra vật liệu mới có khả năng chống nhiệt, chống biến dạng và mỏi vật liệu để đáp ứng yêu cầu dừng tàu từ 400 km/h về 0 trong phạm vi 6,5 km – tương đương CR400.
Lượng nhiệt sinh ra trong quá trình phanh đủ để đun sôi 6,8 tấn nước từ 0°C lên 100°C chỉ trong 2 phút.
Dù không tiết lộ cụ thể loại kim loại được dùng, nhóm nghiên cứu cho biết họ đã phải tiến hành hàng trăm thử nghiệm và mất hơn một năm để kiểm chứng hiệu suất vật liệu này.
Tờ Science and Technology Daily cho biết CR450 đã được giới thiệu tại hội nghị công nghiệp ở Bắc Kinh đầu tháng này và thu hút sự chú ý lớn từ các bên tham dự.
Tính đến nay, mạng lưới đường sắt cao tốc quốc gia của Trung Quốc đã đạt 48.000 km, chiếm hơn 70% tổng chiều dài đường sắt cao tốc toàn cầu, kết nối 97% các thành phố Trung Quốc có dân số trên 500.000 người.
Trong khi Trung Quốc tăng tốc phát triển công nghệ giao thông siêu tốc, thì tại Mỹ, lĩnh vực này đang tụt lại phía sau. Tuần trước, chính quyền Tổng thống Donald Trump thông báo chấm dứt khoản tài trợ liên bang trị giá 4 tỷ USD cho dự án đường sắt cao tốc bang California.
Cũng trong ngày 16/7, Trump đăng tải trên nền tảng Truth Social rằng dự án này là một "thảm họa lãng phí" và "con tàu đến hư vô".
"Tôi rất vui mừng thông báo rằng tôi đã chính thức giải phóng người dân khỏi việc phải tài trợ cho ‘Tàu cao tốc đến hư vô' của California – một dự án thảm họa do Thống đốc bất tài Gavin Newsom dẫn đầu, đã ngốn hàng trăm tỷ USD của người đóng thuế mà chẳng mang lại gì ngoài việc đội vốn. Tuyến đường sắt mà chúng ta được hứa hẹn vẫn chưa tồn tại, và sẽ không bao giờ tồn tại", ông Trump viết.
Dự án này được thiết kế để kết nối Los Angeles và San Francisco trong vòng chưa đầy 3 giờ với tốc độ hơn 320 km/h. Đề xuất ban đầu đã được cử tri California thông qua vào năm 2008 với khoản phát hành trái phiếu trị giá 10 tỷ USD.
Trước đó, vào tháng 4, chính quyền Trump cũng rút khoản tài trợ gần 64 triệu USD cho dự án đường sắt cao tốc Texas nối Houston và Dallas, với Bộ trưởng Giao thông Sean Duffy cho rằng đó là "một sự lãng phí tiền thuế".
Dự án Texas dự kiến sử dụng công nghệ tàu cao tốc Shinkansen của Nhật Bản, với mục tiêu hoàn thành chặng đường 385 km trong chưa đầy 90 phút.
Trung Quốc tăng tốc đường sắt tương lai với tàu “viên đạn” vận tốc 600 km/h
Tàu hỏa bọc thép Nga tái xuất ở Donbass: Vũ khí hậu cần cổ điển trở lại thời hiện đại
