Trung Quốc sắp trình làng UAV phản lực lớn tại Triển lãm Hàng không Trường Xuân

UAV bị vệ tinh Mỹ chụp ảnh ở Tân Cương?

Mặc dù hiện chưa có nhiều thông tin chi tiết về chiếc UAV này, nhưng cho thấy ngành công nghiệp hàng không Trung Quốc vẫn đang phát triển ngày càng nhiều UAV cánh bay. Các dòng UAV này bao gồm máy bay chiến đấu không người lái (UCAV) và trinh sát tầm cao, thường gắn với các dự án hợp tác cùng các viện nghiên cứu của nhà nước.

Từ vài năm trước, giới quan sát đã dự đoán rằng đầu tư của Trung Quốc vào UAV cánh bay có thể sẽ bùng nổ, với sự tham gia sâu của các cơ quan học thuật trong hệ thống chế tạo vũ khí.

Từ ngày 15/9, hình ảnh về chiếc UAV này đã xuất hiện trên mạng được cho là chụp tại thành phố Trường Xuân, tỉnh Cát Lâm – nơi sắp diễn ra triển lãm hàng không. Cuộc triển lãm sẽ khai mạc chính thức vào ngày 19/9 và diễn ra đến 23/9. Chính quyền địa phương cho biết sự kiện này đánh dấu việc “khai thác toàn diện” quần thể Khu triển lãm Hàng không Quốc tế Trường Xuân – một khu phức hợp hàng không quy mô lớn, bao gồm công viên chủ đề và nhiều điểm tham quan.

Theo phân tích ban đầu từ các bức ảnh, trên thân chiếc UAV lớn này có in logo và tên của Viện Hàn lâm Khoa học Trung Quốc (CAS), cho thấy đây nhiều khả năng là nguyên mẫu thử nghiệm trong giai đoạn nghiên cứu, chứ không phải mô hình trưng bày. Thân máy bay có phần lưng nhô cao, hai cửa hút gió nằm sát hai bên nhô cao này. Nhìn từ sau, có thể thấy hai ống xả của các động cơ tách biệt.

Một số đặc điểm của máy bay như sống lưng phía trước thân, hình dạng cửa hút gió tương đối giống thiết kế máy bay tàng hình. Tuy nhiên, ống xả lộ rõ, thân và cánh có nhiều đinh tán, mối ghép chưa phẳng, chi tiết lồi lõm – tất cả đều bất lợi cho diện tích phản xạ radar. Nếu đây chỉ là mẫu thử nghiệm, thì thiết kế và cấu tạo có thể chưa trở thành phiên bản hoàn thiện.

Điểm cốt lõi trong thiết kế là bố trí hai động cơ phản lực ở vị trí cao, hai bên trục trung tâm, tạo ra không gian giữa thân để chứa tải trọng: các cảm biến, hệ thống liên lạc, nhiên liệu, thậm chí khoang vũ khí trong thân.

Hiện vẫn chưa rõ UAV này sẽ thực hiện nhiệm vụ gì, hay chỉ là máy bay thử nghiệm. CAS vốn có nhiều kinh nghiệm trong phát triển UAV, thiết bị hàng hải, cảm biến và các công nghệ tiên tiến có thể ứng dụng cho quân sự. Các viện nghiên cứu quốc doanh của Trung Quốc thường gắn bó chặt chẽ với quân đội (PLA).

Chính quyền tỉnh Liêu Ninh cũng coi Triển lãm Hàng không Trường Xuân là một sân khấu quan trọng để Không quân PLA thể hiện sức mạnh.

Trung Quốc đang đi đầu trong phát triển UAV cánh bay

Dù mục đích của chiếc UAV mới này là gì, nó cũng cho thấy thành quả nhiều năm nghiên cứu UAV cánh bay ở Trung Quốc. Tiêu biểu là UAV tấn công Gongji-11 (GJ-11) mang tên “Lijian” (Lợi Kiếm) – được kỳ vọng trở thành chiếc máy bay không người lái chiến đấu (UCAV) đầu tiên của PLA đưa vào biên chế. Ngày càng có nhiều dấu hiệu cho thấy biến thể cải tiến của GJ-11 sẽ được triển khai trên tàu sân bay và tàu tấn công đổ bộ cỡ lớn.

Trung Quốc cũng đang phát triển UAV cánh bay cỡ lớn hơn, phù hợp với vai trò trinh sát – tình báo – giám sát tầm cao (ISR), thời gian bay dài (HALE).

Vào tháng 6/2025, truyền thông nước ngoài lần đầu đưa tin về một UAV cánh bay tàng hình siêu lớn mới của Trung Quốc bị vệ tinh Mỹ chụp ảnh vào ngày 14/5/2025 đậu tại căn cứ thử nghiệm gần Mã Lan, Tân Cương, cho rằng nó có thể đã bắt đầu bay thử.

UAV cánh bay chỉ là một phần trong hệ sinh thái UAV ngày càng đa dạng của Trung Quốc. Đầu tháng này, PLA đã trình làng nhiều thiết kế UCAV mới trong cuộc duyệt binh quy mô lớn ở Bắc Kinh.

Một số chuyên gia nước ngoài thừa nhận: sự phát triển UCAV cánh bay của Trung Quốc hiện đang đi ngược lại với việc Mỹ từ bỏ dòng thiết kế này nhiều năm trước (ít nhất trong lĩnh vực công khai). Ngoài Trung Quốc, Nga, Ấn Độ, Thổ Nhĩ Kỳ và Pháp cũng đang phát triển UCAV cánh bay. Khi Triển lãm Hàng không Trường Xuân khai mạc cuối tuần này, dự đoán có thể sẽ xuất hiện thêm thông tin về các UAV mới.

Theo NetEase, QQnews