|
|
| Cụm tác chiến tàu sân bay Trung Quốc rập khuôn theo mô hình Mỹ nhưng lạc hậu rất xa về công nghệ cũng như trình độ và kinh nghiệm vận hành |
Sự kiện Trung Quốc hạ thủy tàu sân bay Sơn Đông do chính Trung Quốc thiết kế vào hôm 26/4/ đã thu hút rất nhiều chú ý. SCMP phân tích sâu hơn về năng lực đội tàu Trung Quốc so với Mỹ và một vài nước có hàng không mẫu hạm khác.
Tàu sân bay mới của Trung Quốc đóng tại Đại Liên dài 315 mét và rộng 75 mét bề ngang. Tàu Sơn Đông dự kiến đi vào hoạt động khoảng năm 2020, sau khi được trang bị các loại vũ khí và trải qua các chuyến thử nghiệm. Chiếc tàu sân bay mới này sẽ gia nhập Hạm Đội Nam Hải, đặc trách khu vực Biển Đông.
Đây là chiếc tàu sân bay thứ hai của Trung Quốc, sau tàu Liêu Ninh hoạt động từ năm 2012. Theo thông báo của bộ quốc phòng Trung Quốc và truyền thông nước này, tàu sân bay mới cùng kích thước với Liêu Ninh, nhưng có một số cải tiến, khả năng chuyên chở được nhiều máy bay hơn.
Nhân dịp chiếc tàu do Trung Quốc thiết kế 100% hạ thủy, SCMP đã thử tìm hiểu xem trong cuộc chiến giành quyền kiểm soát biển và bầu trời, lực lượng hàng không mẫu hạm Trung Quốc có tương quan thế nào so với những quốc gia khác?
Theo SCMP, mặc dù có người xem việc Trung Quốc cho hạ thủy chiếc tàu do chính họ chế tạo là một dấu hiệu cho thấy nước này đã làm chủ công nghệ hải quân, nhưng nhiều nhà quan sát quân sự vẫn đánh giá Trung Quốc chỉ tương đương khoảng 4% năng lực hải quân của Mỹ.
Tàu sân bay mới của Trung Quốc sẽ không ra biển một mình khi bước vào hoạt động. Trên nguyên tắc, tàu sân bay hoạt động cùng với một nhóm tàu đi kèm theo, tàu chính nằm ở vị trí trung tâm, trong lúc những loại tàu và máy bay khác lo phần hỗ trợ, bảo vệ. Như vậy một hải đội tác chiến tàu sân bay của Trung Quốc hoạt động ra sao?
SCMP ghi nhận tàu Liêu Ninh vào đầu năm nay đã cho máy bay tập cất cánh và hạ cánh ở Biển Đông. Hải đội của chiếc Liêu Ninh bao gồm 3 khu trục hạm có trang bị tên lửa dẫn đường, 3 hộ tống hạm, một tàu tiếp liệu, và chiến đấu cơ J-15 và một số trực thăng hoạt động trên biển.
Tân Hoa Xã từng đưa tin cho biết đợt tập huấn của chiếc Liêu Ninh ở Biển Đông đã thành công dù thời tiết không tốt, giúp hải đội tàu sân bay Trung Quốc tăng cường kinh nghiệm chiến đấu.
Tuy nhiên lực lượng tàu sân bay Trung Quốc so với Mỹ chẳng thấm vào đâu. Không những Mỹ có lực lượng hùng hậu nhất thế giới, mà còn có kinh nghiệm lâu đời tới 75 năm về hàng không mẫu hạm.
Một cụm tác chiến tàu sân bay Mỹ thường bao gồm một chiếc tàu sân bay với 7.500 nhân viên, một tuần dương hạm được trang bị tên lửa dẫn đường có khả năng tấn công xa, một nhóm từ 6 đến 8 khu trục hạm hay hộ tống hạm nhằm bảo vệ tàu sân bay trước các cuộc tấn công từ trên không, kèm theo một tàu ngầm tấn công, tàu tiếp tế nhiên liệu và đạn dược, và từ 60 đến 70 máy bay.
Tàu sân bay hạt nhân USS Carl Vinson dài 333 mét, lượng giãn nước 101.000 tấn, đã bắt đầu tuần tra Biển Đông từ tháng 2/2017 và đang hoạt động gần bán đảo Triều Tiên. Cụm tác chiến Carl Vinson vào đầu tháng này bao gồm một phi đoàn chiến đấu cơ, hai khu trục hạm có tên lửa có dẫn đường, và một tuần dương hạm cũng trang tên lửa dẫn đường.
Theo hải quân Mỹ, hải đội tác chiến này có thể được dùng vào việc bảo vệ các đoàn tàu thương mại hay quân sự, cũng như yểm trợ cho lực lượng đổ bộ.
Thời chính sách «xoay trục» của tổng thống Obama, Mỹ từng cho biết sẽ điều 60% lực lượng hải quân sang châu Á - Thái Bình Dương vào khoảng năm 2020. Còn tổng thống Donald Trump trong cuộc vận động tranh cử, cũng chủ trương nâng cấp quân đội Mỹ trong đó có việc đóng thêm 80 chiến hạm tối tân.
Lực lượng tàu sân bay của Ấn Độ có vẻ ngang ngửa với Trung Quốc, với một tàu sân bay đang hoạt động và 2 chiếc tàu khác đang trong quá trình hoàn tất.
Đang hoạt động là chiếc INS Vikramaditya 44.570 tấn, mua lại của Nga, hạ thủy năm 2013. Còn đang đóng là chiếc INS Vikrant, 40.000 tấn, dự kiến hoàn tất năm 2023. Đây là chiếc tàu hoàn toàn do Ấn Độ tự chế tạo có khả năng chở 30 máy bay kể cả trực thăng, theo The Times of India. Ngoài ra Ấn Độ cũng đang đóng một tàu chạy bằng năng lượng hạt nhân mang tên INS Vishal, có thể chở đến 55 chiến đấu cơ.
Đội tàu sân bay này thay thế chiếc tàu sân bay INS Viraat, do Anh quốc chế tạo, đã phục vụ gần 30 năm trong hải quân Ấn và đã rời khỏi «quân ngũ» vào tháng 3 vừa qua.
Anh là nước nổi tiếng trong lĩnh vực hải quân, hiện chưa có tàu sân bay hoạt động mà chỉ có hai tàu lớp Queen Elizabeth đang đóng. Queen Elizabeth là lớp tàu lớn nhất mà Anh Quốc cho đóng từ trước đến nay.
Chiếc đầu tiên HMS Queen Elizabeth, dài 280m, hạ thủy năm 2014, nhưng chỉ có thể đi vào hoạt động vào năm 2021. Chiếc thứ hai HMS Prince of Wales, đóng 2 năm sau hiện chưa hoàn tất. Hai chiếc tàu có thể chở 36 chiến đấu cơ F35B, trực thăng Merlin, và các loại trực thăng vũ trang Chinook và Apache của Mỹ.
Một cụm tác chiến tàu sân bay của Anh cũng có thể bao gồm các chiến đấu cơ tàng hình, một phi đoàn chiến đấu cơ, các khu trục hạm, hộ tống hạm và cả tàu ngầm.