Theo tin của truyền thông Nhật Bản Sankei Shimbun, ngày 27 tháng 4, ông Kato Katsunobu, Chánh văn phòng Nội các Nhật Bản đã nói trong một cuộc họp báo ông đã gửi văn bản phản đối việc Trung Quốc công bố Báo cáo về địa hình, địa mạo quần đảo Senkaku thông qua kênh ngoại giao. Ông nói: "Bản báo cáo của phía Trung Quốc có những biểu hiện về quản lý tài nguyên, bảo vệ môi trường sinh thái ... của quần đảo Senkaku, vi phạm lập trường quần đảo Senkaku là lãnh thổ cố hữu của đất nước chúng tôi (Nhật Bản)".
Ông Katsunobu Kato cũng nhấn mạnh: "Quần đảo Senkaku thuộc lãnh thổ Nhật Bản cả trong lịch sử và theo luật pháp quốc tế. Dù Trung Quốc có tiến hành khảo sát và công bố báo cáo về địa hình của quần đảo Senkaku và vùng biển xung quanh thì cũng không thể thay đổi được thực tế này".
 |
Ông Kato Katsunobu, Chánh văn phòng Nội các Nhật Bản chỉ trích mạnh mẽ việc Trung Quốc công bố báo cáo về địa hình quần đảo Senkaku/Điếu Ngư (Ảnh: AP) |
Hãng tin Kyodo của Nhật Bản dẫn các nguồn tin liên quan cho biết vào ngày 26 tháng 4, Bộ Ngoại giao Nhật Bản đã gửi công hàm thông qua kênh ngoại giao ở Tokyo và Bắc Kinh phản đối việc Trung Quốc công bố Báo cáo địa hình quần đảo Senkaku, coi quần đảo này thuộc chủ quyền của Trung Quốc.
Như VietTimes đã đưa tin, ngày 26/4, Bộ Tài nguyên Trung Quốc đã công bố "Báo cáo khảo sát địa hình địa mạo đảo Điếu Ngư và các đảo trực thuộc" trên trang web chính thức của bộ này, công bố “diện mạo thực sự của đảo Điếu Ngư và các đảo liên kết của nó”.
Theo phía Trung Quốc, báo cáo khảo sát này dựa trên dữ liệu khảo sát lịch sử lâu dài và sử dụng các phương pháp khảo sát viễn thám vệ tinh có độ phân giải cao mới nhất để thu được các dữ liệu địa hình mới nhất của đảo Senkaku/Điếu Ngư và các đảo liên kết và các khu vực biển nông dưới 30 mét, biên soạn thành tập bản đồ địa hình địa mạo chuyên đề hải đảo mới nhất với tỷ lệ lớn.
 |
Bản đồ địa mạo đảo Senkaku/Điếu Ngư do Bộ Tài nguyên Trung Quốc công bố (Ảnh: Đa Chiều). |
Ngoài ra, ngày 27 tháng 4, Trung Quốc đã cho ra mắt phiên bản tiếng Anh và tiếng Nhật của “Bảo tàng Kỹ thuật số quần đảo Điếu Ngư” trên trang web đặc biệt của quần đảo Điếu Ngư. Phiên bản tiếng Trung Quốc của bảo tàng đã chính thức khai trương từ ngày 3 tháng 10 năm 2020, “thể hiện cơ sở pháp lý và lịch sử về chủ quyền của quần đảo Điếu Ngư và các đảo trực thuộc của nó là thuộc về Trung Quốc”. Khi đó phía Nhật đã cực lực phản đối và bác bỏ điều này, đồng thời khẳng định chủ quyền quần đảo Senkaku thuộc về Nhật Bản và Nhật Bản từ trước đến nay đang kiểm soát vùng lãnh thổ này.
Trong một diễn biến liên quan, ngày 27/4, Bộ trưởng Ngoại giao Nhật Bản Toshimitsu Motegi đã công bố Sách Xanh ngoại giao năm 2021 tại cuộc họp nội các chính phủ Nhật Bản. Sách Xanh đề cập đến những lo ngại nghiêm trọng đối với việc Trung Quốc tăng cường các hoạt động trên biển và bành trướng quân sự, gây nên nguy cơ cho an ninh của khu vực và quốc tế; các từ ngữ liên quan được cho là mạnh mẽ hơn năm ngoái.
 |
Bộ trưởng Ngoại giao Nhật Bản Toshimitsu Motegi ngày 27/4 công bố Sách Xanh ngoại giao năm 2021 (Ảnh: Kyodo). |
Sách Xanh cũng đề cập đến việc các tàu Hải cảnh Trung Quốc đã nhiều lần đi vào vùng biển xung quanh quần đảo Senkaku/Điếu Ngư, vi phạm luật pháp quốc tế, đồng thời phê phán Trung Quốc ban hành, thực hiện “Luật Hải Cảnh” mới cho phép lực lượng này nổ súng.
Sách Xanh cũng đề cập đến Đài Loan, tiếp tục lập trường năm ngoái nhận định Đài Loan là "đối tác và bạn bè quan trọng" và nhắc lại sự ủng hộ của Nhật đối với việc Đài Loan tham gia Đại hội Y tế Thế giới (WHA) với tư cách là quan sát viên để tránh những sơ hở trong phòng chống dịch bệnh.
Theo trang tin Trung Quốc Guancha, chiều ngày 27/4, ông Uông Văn Bân, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc đã chủ trì cuộc họp báo thường kỳ. Một phóng viên đã đặt câu hỏi: “Chính phủ Nhật Bản hôm nay đã phát hành cuốn Sách Xanh ngoại giao, nói ‘Quan hệ Nhật Bản - Trung Quốc là một trong những mối quan hệ song phương quan trọng nhất’; Sách Xanh cũng bày tỏ quan ngại mạnh mẽ về các hoạt động trên biển và sự bành trướng sức mạnh quân sự của Trung Quốc. Trung Quốc có bình luận gì về điều này?”.
Uông Văn Bân nói: “Sách Xanh ngoại giao do chính phủ Nhật Bản xuất bản mà bạn nói đã đề cập quan hệ Trung Quốc - Nhật Bản là một trong những mối quan hệ song phương quan trọng nhất. Chúng tôi hy vọng rằng việc này không chỉ dừng ở lời nói mà cần được thể hiện bằng hành động thực tế”.
 |
Tàu công vụ Nhật Bản và Trung Quốc đụng độ nhau trên vùng biển quần đảo Senkaku/Điếu Ngư (Ảnh: Đa Chiều). |
Ông Uông Văn Bân nói: “Điếu Ngư và các đảo liên kết của nó là lãnh thổ cố hữu của Trung Quốc. Các hoạt động tuần tra chấp pháp của Hải cảnh Trung Quốc trên vùng biển thuộc quần đảo Điếu Ngư là thực hiện các quyền vốn có của mình theo quy định của pháp luật. Những việc liên quan đến Hồng Kông và Tân Cương hoàn toàn là công việc nội bộ của Trung Quốc, không một thế lực bên ngoài nào được phép can thiệp. Phiên bản mới của Sách Xanh ngoại giao của Nhật Bản đã thổi phồng cái gọi là ‘mối đe dọa từ Trung Quốc’, bôi nhọ, công kích ác ý Trung Quốc và can thiệp một cách vô lý vào công việc nội bộ của Trung Quốc. Trung Quốc kiên quyết phản đối điều này và đã có giao thiệp nghiêm khắc với Nhật Bản thông qua kênh ngoại giao. Quan hệ Trung-Nhật hiện nay đang phải đối mặt với những thử thách gay gắt, chúng tôi kêu gọi phía Nhật Bản sửa chữa những hành vi sai trái của họ và thực sự đưa quan điểm xây dựng mối quan hệ ổn định với Trung Quốc thành hành động thực tế”.
