“Nóng” từ trước khi lên bục tranh luận
Cuộc đối đầu Biden-Trump, hơn 4 tháng trước cuộc bầu cử ngày 5/11, là cuộc tranh luận sớm nhất từ trước đến nay trong chu kỳ 4 năm một lần của các cuộc bầu cử Tổng thống Mỹ. Đây cũng là sự tái hiện lại hai cuộc tranh luận năm 2020 của họ, diễn ra trong 2 tháng ngay trước khi ông Biden đánh bại nỗ lực tái tranh cử của ông Trump.
Ông Trump đã bỏ qua lễ tuyên thệ nhậm chức vào tháng 1/2021 của Biden và họ đã liên tục công kích lẫn nhau kể từ đó.
Trong những ngày gần đây, ông Trump đã chế nhạo việc chuẩn bị tranh luận của ông Biden và cho rằng ông sẽ cần tăng cường chăm sóc y tế để vượt qua cuộc tranh luận trực tiếp kéo dài 90 phút. Ông Trump nói tại một sự kiện ở Philadelphia, “Ngay bây giờ, Joe đã đi đến một căn nhà gỗ để 'học'," khi ông dùng tay diễn tả dấu ngoặc kép. “Bây giờ ông ta đang ngủ vì họ muốn giúp ông ta khỏe mạnh”.
Ông Trump từ lâu đã cho rằng ông Biden không thể ghép “hai câu lại với nhau”. Tuy nhiên, gần đây hơn, ông Trump đã cảnh báo những người ủng hộ ông rằng ông Biden có thể là một đối thủ đáng gờm hơn so với hình ảnh một ông già mà ông Trump thường mô tả.
“Tôi cho rằng ông ta sẽ trở thành một đối thủ tranh luận xứng đáng”, ông Trump nói với một người phỏng vấn. “Tôi không muốn đánh giá thấp ông ta”.
Về phần mình, vào giữa tháng 5, ngay trước khi cuộc tranh luận hôm thứ Năm được thống nhất, ông Biden nói, “Donald Trump đã thua tôi hai cuộc tranh luận vào năm 2020. Kể từ đó, ông ta không xuất hiện trong một cuộc tranh luận nào”.
“Bây giờ ông ta hành động như thể muốn tranh luận với tôi một lần nữa”, ông Biden nói. “Cứ thử đi ông bạn”.
Đối đầu trực diện
Bước vào cuộc tranh luận tối 27/6, hai ứng viên Joe Biden và Donald Trump đã xung đột ngay từ khi bắt đầu, công kích và phản công gay gắt về hàng loạt vấn đề, bao gồm nền kinh tế Mỹ, đối ngoại, quyền nạo phá thai và tình trạng di cư qua biên giới Mexico vào Mỹ.
“Chúng ta giống như một quốc gia thuộc Thế giới thứ ba và thật đáng xấu hổ”, ông Trump nói với khán giả truyền hình toàn quốc từ sân khấu tranh luận tại trụ sở CNN ở Atlanta. “Chúng ta không còn được tôn trọng nữa. Họ nghĩ chúng ta ngu ngốc”.
Ông Biden có lúc đáp trả gay gắt bằng cách nhìn thẳng vào ông Trump và nói: “Đây là vị Tổng thống tồi tệ nhất trong lịch sử nước Mỹ. Gã này không có ý thức về nền dân chủ Mỹ”.
Dưới đây là một số điểm chính trong cuộc tranh luận giữa hai ứng viên.
Lạm phát
Câu hỏi đầu tiên của người dẫn chương trình Jake Tapper trong đêm là về vấn đề lạm phát, điều mà ông cho là mối quan tâm hàng đầu của nhiều cử tri Mỹ.
Ông Biden đổ lỗi cho ông Trump về vấn đề này, nói rằng ông thừa hưởng một nền kinh tế thất bại từ người tiền nhiệm.
“Những gì chúng tôi phải làm là cố gắng hàn gắn mọi thứ lại với nhau”, ông Biden nói.
Trong lúc tranh luận, ông Biden cố gắng cân bằng giữa việc tự ca ngợi khả năng quản lý kinh tế của mình và thừa nhận rằng nhiều người Mỹ đang bị thiệt hại vì chi phí tăng cao.
Trong khi đó, ông Trump tự khoe những thành tựu kinh tế mà ông đạt được cũng như cách mà ông xử lý đại dịch COVID-19. Nghiên cứu kinh tế chỉ ra rằng biện pháp cắt giảm thuế mạnh mà ông Trump ký vào năm 2017 đã thúc đẩy tăng trưởng kinh tế, nhưng không thể đạt được những gì mà ông đã hứa hẹn.
Khoảng 3 trên 10 người Mỹ cho biết nền kinh tế là vấn đề quan trọng nhất mà đất nước phải đối mặt trong cuộc thăm dò tháng 5 của Gallup.
Quyền nạo phá thai
Vấn đề này cũng được đề cập ngay từ đầu trong cuộc tranh luận, trong đó ông Trump nói rằng ông sẽ không ngăn chặn việc tiếp cận thuốc phá thai.
Lúc còn là Tổng thống, ông Trump đã bổ nhiệm 3 thẩm phán vào Tòa án Tối cao Mỹ, những người đã giúp hình thành thế đa số để lật ngược quyền phá thai theo Hiến pháp vào năm 2022. Quyết định đó đặt nền móng cho các bang áp đặt các quy định hạn chế đối với việc phá thai trên khắp cả nước.
Nhưng trong cuộc tranh luận vừa qua, ông Trump nói rằng ông sẽ không phản đối việc phá thai trong các trường hợp bị hãm hiếp, loạn luân hoặc khi tính mạng của người mẹ gặp nguy hiểm. Ông Trump cũng đưa ra một loạt tuyên bố sai lầm về việc phá thai muộn.
Trong khi đó, ông Biden tái khẳng định sự ủng hộ mạnh mẽ của mình đối với quyền nạo phá thai. Ông nói thêm rằng ông phản đối việc phá thai muộn.
Xung đột Nga-Ukraine
Quân đội Nga đã phát động chiến dịch quân sự đặc biệt ở Ukraine vào tháng 2/2022, khoảng 2 năm kể từ khi nhiệm kỳ Tổng thống của ông Biden bắt đầu.
Trong cuộc tranh luận, ông Biden và ông Trump đều nhất trí về việc phản đối các điều khoản đã nêu của Tổng thống Nga Vladimir Putin về việc kết thúc chiến tranh. Ông Trump còn tuyên bố thêm rằng chiến tranh sẽ không bao giờ xảy ra ngay từ đầu nếu ông là Tổng thống. Ông cũng chỉ trích mức độ viện trợ của Mỹ dành cho Ukraine.
Ông Biden trong khi đó cáo buộc ông Trump sẽ rút Mỹ ra khỏi NATO và có nguy cơ xảy ra chiến tranh mở rộng. Còn về nhà lãnh đạo Nga, ông Biden nói: “Sự thật là ông Putin là tội phạm chiến tranh”.
Tranh luận biến thành màn công kích cá nhân
Một trong những điểm dễ nhận thấy trong cuộc tranh luận lần này những màn công kích nảy lửa và mang đậm tính cá nhân. Nhiều người cũng so sánh cách ứng xử và phong thái của hai ứng viên khi đứng trên sân khấu.
Phong thái tốt hơn có vẻ nghiêng về ông Trump, 78 tuổi, người tỏ ra mạnh mẽ và tràn đầy năng lượng khi so sánh với ông Biden, 81 tuổi, người nói giọng khàn khàn, ngập ngừng và ho thường xuyên.
Nhà Trắng cho biết trong cuộc tranh luận rằng Tổng thống đang bị cảm lạnh.
Ông Biden bắt đầu lấy lại được ưu thế trong cuộc tranh luận sau khi tung đòn công kích nhằm vào tính cách của ông Trump. "Nghĩ rằng tôi sẽ xin lỗi ông?", ông Biden đặt câu hỏi sau khi ông Trump cáo buộc ông ngược đãi các cựu chiến binh.
"Ông là kẻ ngu ngốc. Ông là kẻ thua cuộc", ông Biden nói với ông Trump.
Cả hai ứng viên đều cho rằng đối thủ của mình là tội phạm.
“Người duy nhất trên sân khấu này bị kết án trọng tội là người đàn ông mà tôi đang nhìn lúc này”, ông Biden nói và sau đó cáo buộc Trump có quan hệ tình ái với ngôi sao khiêu dâm Stormy Daniels.
Sự căng thẳng giữa hai ứng viên cũng bộc lộ ngay từ đầu khi họ không có cú bắt tay truyền thống trong các buổi tranh luận trực tiếp. Ông Biden thường xuyên gọi ông Trump là “gã này” và cười khúc khích trước một số tuyên bố mang tính cường điệu của đối thủ.