Trả đũa Mỹ, Trung Quốc tuyên bố đóng cửa và cho cảnh sát vũ trang bao vây Lãnh sự quán Mỹ ở Thành Đô

Trang tin Hồng Kông Đông Phương cho biết, Uông Văn Bân, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc, đã chỉ trích các nhân viên có liên quan của Tổng lãnh sự quán Mỹ tại Thành Đô đã tham gia các hoạt động không phù hợp với thân phận của họ và Trung Quốc đã nhiều lần có ý kiến phản đối. Ông Hồ Tích Tiến, Tổng biên tập Thời báo Hoàn Cầu cơ quan truyền thông chính thức Trung Quốc đăng trên Weibo cùng ngày rằng Trung Quốc đã thông báo cho Hoa Kỳ về quyết định liên quan vào lúc 10 giờ sáng ngày 24/7, cho Mỹ 72 giờ để đóng cửa tổng lãnh sự quán, tức là phải hoàn tất đóng cửa Lãnh sự quán Thành Đô vào lúc 10 giờ sáng thứ Hai tuần sau (27/7) .

Uông Văn Bân nói, Mỹ đã đơn phương gây nên vụ việc vào ngày 21/7, bất ngờ yêu cầu Trung Quốc đóng cửa Tổng lãnh sự quán ở Houston, vi phạm nghiêm trọng luật pháp quốc tế và các quy tắc cơ bản của quan hệ quốc tế cùng các điều khoản liên quan của hiệp ước Trung-Mỹ về lãnh sự quán, phá hoại nghiêm trọng quan hệ Trung-Mỹ. Các biện pháp nói trên của Trung Quốc là phản ứng chính đáng và cần thiết trước các hành động phi lý của Mỹ, phù hợp luật pháp quốc tế và các chuẩn mực cơ bản của quan hệ quốc tế, cũng như các thông lệ ngoại giao. Ông nói, “cục diện hiện tại giữa Trung Quốc và Mỹ là điều mà Trung Quốc không muốn thấy và trách nhiệm hoàn toàn thuộc về phía Mỹ. Trung Quốc một lần nữa yêu cầu Mỹ ngay lập tức hủy bỏ quyết định sai lầm để tạo điều kiện cần thiết cho việc đưa quan hệ hai bên trở lại bình thường”.

Ông Uông cũng tố cáo một số nhân viên của Tổng lãnh sự quán Mỹ tại Thành Đô tham gia vào các hoạt động không phù hợp với thân phận của họ, can thiệp vào công việc nội bộ của Trung Quốc và làm tổn hại đến lợi ích an ninh của Trung Quốc, Trung Quốc đã nhiều lần phản đối và đại diện Hoa Kỳ nhận thức rõ điều này. Còn về vấn đề cụ thể phía Trung Quốc đưa ra đối với Lãnh sự quán Hoa Kỳ tại Thành Đô, yêu cầu đình chỉ mọi nghiệp vụ và hoạt động, ông nhắc lại rằng "ngoại giao là đối đẳng".

Theo Đông Phương, sau khi Trung Quốc tuyên bố đóng cửa Tổng lãnh sự quán Hoa Kỳ tại Thành Đô, công an Thành Đô đã ngay lập tức đưa thêm người đến phong tỏa các giao lộ trong khu vực lân cận và cho người giám sát tổng lãnh sự quán từ trên cao. Trên các mạng xã hội đại lục, cũng xuất hiện các tin và hình ảnh về công an, xe cứu hỏa và cảnh sát vũ trang bao vây xung quanh và giám sát tổng lãnh sự quán, thậm chí truyền hình trực tiếp mọi diễn biến bên trong khuôn viên sứ quán. Bên ngoài lãnh sự quán có rất nhiều tiếng nổ và khói mù mịt. Được biết đó là do có người đốt pháo phía ngoài tòa Tổng lãnh sự quán, sau đó một người đàn ông mặc áo trắng đã bị cảnh sát bắt giữ.

Ngoài ra, Ủy viên Quốc vụ kiêm Bộ trưởng Ngoại giao Vương Nghị hôm 24/7 trong một cuộc họp trực tuyến với Bộ trưởng Ngoại giao Đức Maas đã nói, những khó khăn hiện tại giữa Trung Quốc và Mỹ hoàn toàn do Mỹ gây ra. Ý đồ hiện tại của Mỹ là triệt để làm gián đoạn tiến trình phát triển của Trung Quốc. Một số thế lực chống Trung Quốc tại Mỹ cố tình tạo ra các cuộc đối đầu về ý thức hệ và công khai ép buộc các nước khác chọn phe. Bất kỳ quốc gia nào có lương tâm và tinh thần độc lập sẽ không đi cùng Mỹ. Ông nhắc lại rằng Trung Quốc mong đạt được việc không xung đột, không đối đầu, tôn trọng lẫn nhau và hợp tác cùng có lợi với Mỹ. Tuy nhiên, Trung Quốc sẽ “không khiêu vũ cùng Mỹ” vì họ phải bảo vệ chủ quyền quốc gia và phẩm giá dân tộc, nhưng cũng quyết không bao giờ cho phép Mỹ làm bừa.

Sau khi Bộ Ngoại giao Trung Quốc đưa ra thông báo, Tân Hoa xã đã ngay lập tức phát bài, nhấn mạnh rằng vụ việc này là sự bắt nạt và khiêu khích trước của Mỹ và Trung Quốc buộc phải phản kích. Theo Tân Hoa xã, Mỹ gần đây đã đến mức cuồng loạn trong việc gây chuyện trong quan hệ Trung-Mỹ, bao gồm các quan chức Nhà Trắng liên tục bôi xấu Trung Quốc, chính trị hóa nguồn gốc của Virus Corona mới, sử dụng bộ máy nhà nước để đàn áp các công ty Trung Quốc; vô cớ gây khó dễ cho các nhân viên lãnh sự; đe dọa đánh bom và giết chết đối với các nhân viên ngoại giao Trung Quốc tại Mỹ, hạn chế cấp visa mới đối với các nhà báo Trung Quốc làm việc tại Mỹ; đe dọa, thẩm vấn và thậm chí là bắt giữ vô cớ các sinh viên Trung Quốc đang học tập tại Mỹ.

Bài báo của Tân Hoa xã chỉ ra rằng mục đích của Mỹ trong việc chơi "con bài Trung Quốc" trong ngoại giao là muốn chuyển mục tiêu và chuyển các mâu thuẫn bằng cách giá họa và bôi đen Trung Quốc thông qua nói xấu, chính trị hóa và chụp mũ, để tăng tỷ lệ ủng hộ của người dân đang giảm dần.

Tân Hoa xã dẫn lời cựu Ngoại trưởng Mỹ Kissinger cảnh báo rằng Trung Quốc và Hoa Kỳ không có lựa chọn nào khác ngoài việc hợp tác và hai bên đều không chịu nổi cái giá phải trả nếu xảy ra xung đột.

Trong khi đó, theo báo cáo của CNN ngày 23/7, quyết định cuối cùng của chính phủ Mỹ về việc đóng cửa Lãnh sự quán Trung Quốc tại Houston là để tránh xung đột lớn hơn và thể hiện thái độ cứng rắn của chính quyền Donald Trump.

Ông Jeff Moon, cựu Trợ lý Đại diện Thương mại Mỹ tại Trung Quốc, đã chỉ ra rằng nếu Bắc Kinh ăn cắp tài sản trí tuệ và thông tin cá nhân của công dân là nguyên nhân thực sự, Mỹ nên đóng cửa lãnh sự quán Trung Quốc tại San Francisco bao trùm lên Thung lũng Silicon.

Ông Daniel Russell, Trợ lý Bộ trưởng Ngoại giao về các vấn đề Đông Á của Bộ Ngoại giao trong chính quyền Barack Obama cho rằng “Lãnh sự quán Trung Quốc tại Houston không có tiếng về hoạt động gián điệp. Đây là điều không thể tưởng tượng được”.

Trang tin Đa Chiều ngày 24/7 nói có ba nguồn tin cho biết, với sự lây lan của dịch bệnh COVID-19 tại Mỹ, các quan chức có ảnh hưởng và những người ủng hộ đảng Cộng hòa, bao gồm cả cố vấn cấp cao của Nhà Trắng Jared Kushner, cho rằng đả kích Trung Quốc kịch liệt cũng không thể sớm ngăn chặn được sự lây lan của dịch bệnh và sẽ giúp cho mở rộng cơ sở chính trị của tổng thống.

Trong bối cảnh đó, Bắc Kinh đã chọn Lãnh sự quán Mỹ tại Thành Đô làm mục tiêu trả thù. Những lý do đằng sau chuyện này rất đáng để khám phá. Theo Yonhap News ngày 24/7, theo các nguồn tin, cách "trả đũa đối đẳng" của Trung Quốc rất có khả năng dựa trên các nguyên tắc ngoại giao tương hỗ và phán đoán chiến lược không để quan hệ Trung-Mỹ đổ vỡ.

Có học giả chỉ ra rằng Tổng lãnh sự quán Mỹ tại Thành Đô là một lãnh sự quán có khối lượng nghiệp vụ và phạm vi quản hạt tương đối nhỏ, số công ty Mỹ và công dân Mỹ trong khu vực cũng ít. Trung Quốc đã chọn đóng cửa lãnh sự quán Thành Đô và Mỹ chọn đóng cửa lãnh sự quán Houston đều cùng một sự cân nhắc, tức là họ không muốn xung đột Trung-Mỹ tiếp tục leo thang.