Tập trung chỉ đạo, tháo gỡ nhiều điểm nghẽn ngay trong tháng 6
Theo Cổng thông tin điện tử Đảng Cộng sản Việt Nam, sáng 29/5, Tổng Bí thư Tô Lâm đã chủ trì Phiên họp Thường trực Ban Chỉ đạo Trung ương về Phát triển khoa học công nghệ (KHCN), đổi mới sáng tạo (ĐMST) và chuyển đổi số (CĐS). Cùng dự có Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính và các thành viên Thường trực Ban Chỉ đạo, Hội đồng tư vấn quốc gia và Tổ giúp việc Ban Chỉ đạo.
Tổng Bí thư Tô Lâm phát biểu Kết luận Phiên họp.
Tại Phiên họp, Thường trực Ban Chỉ đạo Trung ương về Phát triển KHCN, ĐMST và CĐS (sau đây gọi là Ban Chỉ đạo) đã nghe Cơ quan Thường trực báo cáo tình tình triển khai thực Nghị quyết số 57-NQ/TW của Bộ Chính trị trong 5 tháng đầu năm 2025 và những tồn tại, hạn chế, điểm nghẽn cần tập trung tháo gỡ; nghe Đảng ủy Bộ Khoa học và Công nghệ báo cáo về Danh mục công nghệ chiến lược để Ban Chỉ đạo cho ý kiến về chủ trương trước khi trình Thủ tướng Chính phủ phê duyệt.
Phát biểu Kết luận Phiên họp, thay mặt Ban Chỉ đạo Trung ương, Tổng Bí thư Tô Lâm đánh giá cao nội dung báo cáo của Cơ quan Thường trực rất khách quan, công tâm, thẳng thắn về những vấn đề hạn chế, tồn tại, điểm nghẽn đối với việc phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số; đồng thời kiến nghị các giải pháp cụ thể theo các nhóm trụ cột của Nghị quyết 57-NQ/TW để Thường trực Ban Chỉ đạo kịp thời chỉ đạo tháo gỡ.
Tổng Bí thư nêu rõ, trong 5 tháng đầu năm, các cơ quan đã rất nỗ lực, khẩn trương triển khai các nhiệm vụ Ban Chỉ đạo giao, nhất là trong công tác xây dựng, hoàn thiện thể chế, chính sách; thúc đẩy phát triển ứng dụng dữ liệu dân cư, cung cấp dịch vụ công trực tuyến phục vụ người dân, doanh nghiệp; triển khai hạ tầng kỹ thuật kết nối mạng thông suốt từ trung ương đến cơ sở, đáp ứng yêu cầu chuyển đổi số để thực hiện mô hình chính quyền 3 cấp…
Tổng Bí thư cũng cho rằng, bên cạnh những kết quả đạt được, báo cáo cũng đã chỉ ra một số tồn tại, hạn chế, điểm nghẽn cần kịp thời giải quyết, nếu không sẽ không tạo ra được những kết quả như sự mong đợi, kỳ vọng của người dân và doanh nghiệp. Những hạn chế, điểm nghẽn nếu không kịp thời tháo gỡ sẽ trở thành nguy cơ ảnh hưởng đến mục tiêu phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia.
Tổng Bí thư nêu rõ, trong khi chờ sửa đổi Luật Khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo thì cơ chế quản lý hoạt động KH, CN, ĐMST vẫn chưa có gì thay đổi, thủ tục giấy tờ vẫn rườm rà; quy trình triển khai các nhiệm vụ còn phức tạp, hậu quả sẽ là việc bỏ lỡ cơ hội tham gia chuỗi cung ứng toàn cầu khi công nghệ và dữ liệu là yếu tố cốt lõi, làm lãng phí nguồn lực đầu tư của nhà nước, giảm sức hấp dẫn đầu tư của người dân, doanh nghiệp, không khơi thông được các nguồn lực, làm giảm lợi thế cạnh tranh quốc gia;
Chưa lựa chọn, định hình rõ được những công nghệ chiến lược và hướng đi phù hợp với điều kiện, hoàn cảnh, lợi thế của đất nước; Chưa có những chính sách cụ thể, phù hợp để khai thác và thúc đẩy hiệu quả Mô hình "3 Nhà" (Nhà nước - Nhà trường - Nhà doanh nghiệp);
Hạ tầng khoa học, công nghệ còn thiếu và yếu, nhất là các phòng thí nghiệm, trung tâm nghiên cứu trọng điểm; Dữ liệu còn phân tán, chưa phát huy được giá trị của dữ liệu;
Chuyển đổi số còn nhiều hạn chế, nhất là trong khu vực doanh nghiệp, làm giảm năng suất và lợi thế cạnh tranh trong chuỗi giá trị toàn cầu; Công tác quản lý nhà nước nhất là trong lĩnh vực khoa học, công nghệ, giáo dục và đào tạo vẫn theo cách làm cũ, thủ công; thông tin, dữ liệu phục vụ cho công tác nghiên cứu, hoạch định chính sách còn thiếu cập nhật, thiếu tính hệ thống…
Để hoàn thành các mục tiêu đã đề ra trong Nghị quyết số 57-NQ/TW, nhất là trong năm 2025 và những năm tiếp theo, Tổng Bí thư Tô Lâm yêu cầu, trước hết tập trung thực hiện hoàn thành các mục tiêu đề ra. Qua báo cáo của Cơ quan Thường trực, các bộ, cơ quan, địa phương vẫn còn 37 nhiệm vụ đang thực hiện theo tiến độ và 65 nhiệm vụ quá hạn chưa hoàn thành, đây là điểm nghẽn cần tập trung chỉ đạo, tháo gỡ ngay trong tháng 6.
Tổng Bí thư đề nghị các đồng chí Thường trực Ban Chỉ đạo tiếp tục phát huy kết quả đạt được thời gian qua, bố trí thời gian hợp lý, tăng cường làm việc trực tiếp với Thường trực Tổ Giúp việc, Hội đồng tư vấn quốc gia và các cơ quan liên quan để chỉ đạo, đôn đốc, xử lý những vấn đề tồn đọng, có nguy cơ tạo thành điểm nghẽn và xác định các vấn đề cần thúc đẩy. Bám sát các nhiệm vụ cụ thể đã được đề ra cho tháng 6 và 6 tháng cuối năm 2025, đảm bảo tiến độ và chất lượng. Cần gắn trách nhiệm cụ thể cho từng cơ quan, tổ chức, nhất là người đứng đầu, xem xét xử lý trách nhiệm khi nhiệm vụ không hoàn thành mà không có lý do chính đáng. Tăng cường kiểm tra, giám sát việc thực hiện.
Thường trực Ban Chỉ đạo giao ban hàng tuần với Thường trực Tổ Giúp việc và các ban Đảng ở Trung ương, các cơ quan của Chính phủ, Quốc hội, các địa phương có liên quan để rà soát, đôn đốc, tháo gỡ những khó khăn vướng mắc về pháp lý, hạ tầng, nguồn nhân lực, chuyển đổi số... Tiếp tục phát huy vai trò người đứng đầu trong lãnh đạo, chỉ đạo, kiểm tra; bố trí nguồn lực cho phát triển KH, CN, ĐMST, CĐS đầy đủ, kịp thời và thực chất. Tăng cường tổ chức các chương trình đào tạo, bồi dưỡng kiến thức, kỹ năng về KH, CN, ĐMST, CĐS cho cán bộ, công chức, viên chức và bố trí tỷ lệ hợp lý cán bộ chuyên môn kỹ thuật trong đội ngũ lãnh đạo...
Tiếp thu, hoàn thiện các dự án Luật... bảo đảm tháo gỡ điểm nghẽn, tạo xung lực phát triển
Về hoàn thiện thể chế, chính sách: Tổng Bí thư Tô Lâm yêu cầu Đảng ủy Chính phủ, Đảng ủy Quốc hội chỉ đạo các Bộ, cơ quan liên quan tiếp thu, hoàn thiện các dự án Luật đang trình Quốc hội để xem xét thông qua tại Kỳ họp thứ 9, Quốc hội Khóa XV: (Luật Khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo, Luật Công nghiệp công nghệ số, Luật Ngân sách nhà nước, Luật Đầu tư, Luật Nhà giáo); Xây dựng dự án Luật Chuyển đổi số, trình Quốc hội thông qua tại kỳ họp thứ 10.... bảo đảm tháo gỡ điểm nghẽn và tạo xung lực phát triển.
Tập trung tháo gỡ khó khăn, vướng mắc trong việc thực hiện Mô hình hợp tác "03 Nhà", phát triển thành phố thông minh và phát triển các khu công nghệ cao. Xây dựng Nghị định quy định về việc thành lập, tổ chức hoạt động của các quỹ đầu tư mạo hiểm cho khởi nghiệp sáng tạo, ươm tạo công nghệ và chuyển đổi số; Quỹ đầu tư cho phát triển KHCN, ĐMST, CĐS.
Tổng Bí thư Tô Lâm yêu cầu từ nay tới hết tháng 6/2025, phải hoàn thành việc xây dựng và ban hành quy định về cơ chế thu thập, cập nhật, chia sẻ và khai thác dữ liệu quốc gia về KHCN, ĐMST, CĐS; làm rõ trách nhiệm của các bộ, ngành, địa phương trong việc cung cấp thông tin về năng lực, hoạt động nghiên cứu và phát triển (R&D), tài chính của doanh nghiệp và các tổ chức khoa học, công nghệ, đảm bảo tính chính xác, kịp thời và đồng bộ. Khẩn trương hoàn thiện, trình Chính phủ ban hành Nghị định quy định về chính sách hợp tác công tư để phát triển KHCN, ĐMST, CĐS quốc gia.
Triển khai xây dựng Sàn giao dịch khoa học và công nghệ
Về phát triển hạ tầng, công nghệ: Tổng Bí thư Tô Lâm cũng yêu cầu, từ nay tới hết tháng 6 bảo đảm kết nối tương thích giữa giữa hệ thống mạng thông tin diện rộng của Đảng với mạng truyền số liệu chuyên dùng của Chính phủ (CPNet). Hoàn thành triển khai các giải pháp bảo mật, mã hóa phục vụ gửi nhận văn bản có cấp độ Mật từ Trung ương đến cấp xã. Các địa phương bảo đảm 100% xã, tỉnh kết nối đường truyền thông suốt; xử lý hồ sơ công việc đến cấp độ tối mật (cơ quan Trung ương, tỉnh ủy, thành ủy), cấp độ mật (cấp xã).
Tập trung phát triển hệ thống các trung tâm nghiên cứu, thử nghiệm, các phòng thí nghiệm trọng điểm quốc gia, tập trung cho công nghệ chiến lược và có cơ chế chính sách hỗ trợ, khuyến khích các cá nhân, tổ chức triển khai hoạt động này. Đồng thời, khẩn trương rà soát, đánh giá hiện trạng và hiệu quả sử dụng của các phòng thí nghiệm đã được đầu tư để có phương án tối ưu hóa nguồn lực, tránh lãng phí. Sớm cập nhật Chiến lược quốc gia về trí tuệ nhân tạo đến năm 2030 và ban hành kế hoạch triển khai AI trong hành chính công, nghiên cứu, chuyển đổi số.
Tổng Bí thư Tô Lâm yêu cầu, tiếp tục đầu tư, thu hút và phát triển nguồn nhân lực. Tiếp tục đẩy mạnh chuyển đổi số, ứng dụng KH, CN, ĐMST trong hoạt động của các cơ quan trong hệ thống chính trị, nhanh chóng triển khai các giải pháp để Cổng Dịch vụ công quốc gia trở thành nền tảng duy nhất phục vụ người dân, doanh nghiệp từ 01/7/2025. Triển khai công bố danh mục DVCTT toàn trình, giám sát, đôn đốc việc cung cấp và sử dụng dịch vụ trên Cổng DVC quốc gia. Đồng thời tổ chức kiểm tra thực địa việc cung cấp dịch vụ công trực tuyến, tập trung đánh giá tái cấu trúc quy trình, đơn giản hóa thành phần hồ sơ dựa trên dữ liệu đã lưu trữ.
Văn phòng Trung ương Đảng chủ trì, phối hợp với các Đảng ủy trực thuộc Trung ương, các Ban Đảng ở Trung ương, tỉnh ủy, thành ủy triển khai hiệu quả các phần mềm, ứng dụng dùng chung trong Đảng; nghiên cứu, thống nhất phương án kết nối, tích hợp, chia sẻ dữ liệu giữa hai hệ thống giám sát, đánh giá việc triển khai Nghị quyết số 57-NQ/TW và Nghị quyết số 71/NQ-CP, bảo đảm không chồng chéo, tránh tình trạng các cơ quan Đảng, bộ, ngành phải cập nhật thông tin, dữ liệu trên các hệ thống khác nhau.
Tổng Bí thư Tô Lâm yêu cầu yêu cầu sớm ban hành chính sách giao cho doanh nghiệp trong nước nghiên cứu, ứng dụng KH, CN tham gia thực hiện đối với những dự án trọng điểm quốc gia.
Tổng Bí thư Tô Lâm yêu cầu sớm ban hành chính sách giao cho doanh nghiệp trong nước nghiên cứu, ứng dụng KH, CN tham gia thực hiện đối với những dự án trọng điểm quốc gia. Triển khai xây dựng Sàn giao dịch khoa học và công nghệ; Nghiên cứu, ban hành theo thẩm quyền hoặc trình cấp có thẩm quyền ban hành giải pháp tăng tỷ lệ nội địa hóa đối với những sản phẩm KHCN, ĐMST, CĐS.
Tổng Bí thư Tô Lâm yêu cầu Bộ Ngoại giao chủ trì, phối hợp với các cơ quan liên quan thúc đẩy, chia sẻ các mô hình và kinh nghiệm quốc tế về phát triển KHCN, ĐMST, CĐS, tập trung vào các giải pháp tháo gỡ thể chế, thu hút nguồn lực, chuyển giao công nghệ. Tăng cường triển khai hiệu quả các cam kết quốc tế về KH, CN, ĐMST, CĐS; lồng ghép nội dung hợp tác vào các hoạt động đối ngoại cấp cao; đồng thời, đẩy mạnh thu hút chuyên gia, trí thức, tổ chức khoa học và công nghệ nước ngoài đến làm việc, sinh sống và đóng góp vào quá trình phát triển KHCN, ĐMST, CĐS của Việt Nam.
Danh mục Công nghệ chiến lược phải trình Chính phủ phê duyệt trước 15/6
Tổng Bí thư Tô Lâm nhấn mạnh, qua thảo luận tại phiên họp, chúng ta đã thấy được tầm quan trọng của các công nghệ chiến lược đối với sự phát triển của đất nước. Tổng Bí thư yêu cầu Bộ Khoa học và Công nghệ khẩn trương chủ trì, phối hợp chặt chẽ với các bộ, ngành, cơ quan liên quan, Hội đồng tư vấn quốc gia, hoàn thiện Danh mục Công nghệ chiến lược.
Trong đó Tổng Bí thư lưu ý, việc xây dựng Danh mục phải dựa trên phương pháp luận khoa học, bảo đảm tính minh bạch, thống nhất, bám sát Chiến lược Quốc gia, giải quyết các "bài toán lớn" của đất nước, trực tiếp phục vụ mục tiêu phát triển đến năm 2030 và 2045, không chỉ dựa trên lợi thế sẵn có mà còn phải có tư duy đột phá, chấp nhận rủi ro trong các lĩnh vực mới, tiềm năng cao, đồng thời quán triệt sâu sắc tinh thần Nghị quyết 57-NQ/TW. Tổng Bí thư yêu cầu Danh mục phải được trình Chính phủ phê duyệt trước ngày 15/6/2025.
Tổng Bí thư Tô Lâm nêu rõ: Những nhiệm vụ trên đây là hết sức nặng nề, đòi hỏi sự nỗ lực rất lớn từ tất cả các cấp, các ngành. Với quyết tâm cao nhất, sự phối hợp chặt chẽ và chỉ đạo quyết liệt, tôi tin tưởng chúng ta sẽ vượt qua những khó khăn, vướng mắc, hoàn thành thắng lợi các mục tiêu của Nghị quyết số 57-NQ/TW, đóng góp quan trọng vào sự phát triển nhanh, bền vững của đất nước.
