Thượng viện Mỹ thông qua dự luật chấm dứt tình trạng đóng cửa chính phủ, chuyển đến Hạ viện

Thượng viện Mỹ vừa phê chuẩn một dự luật mang tính thỏa hiệp nhằm chấm dứt đợt đóng cửa chính phủ dài nhất trong lịch sử nước này, khép lại nhiều tuần bế tắc khiến hàng triệu người bị gián đoạn phúc lợi thực phẩm, hàng trăm nghìn nhân viên liên bang không được trả lương và hoạt động hàng không rối loạn.

Thỏa thuận được thông qua với tỷ lệ 60 phiếu thuận và 40 phiếu chống, nhận được sự ủng hộ gần như toàn bộ từ các Thượng nghị sĩ Cộng hòa và 8 Thượng nghị sĩ Dân chủ, những người đã nỗ lực – nhưng thất bại – trong việc gắn tài trợ cho chính phủ với khoản trợ cấp y tế sắp hết hạn vào cuối năm nay.

Dù thỏa thuận mở đường cho một cuộc bỏ phiếu vào tháng 12 về các khoản trợ cấp này, vốn đang hỗ trợ 24 triệu người Mỹ, nhưng không đảm bảo rằng chúng sẽ được gia hạn.

Theo nội dung được thông qua, ngân sách cho các cơ quan liên bang, vốn đã hết hạn từ ngày 1/10, sẽ được khôi phục. Thỏa thuận cũng tạm thời ngăn chặn kế hoạch của Tổng thống Donald Trump nhằm cắt giảm quy mô bộ máy liên bang, giúp tránh được bất kỳ đợt sa thải nào cho đến ngày 30/1.

Văn kiện này sẽ được chuyển sang Hạ viện do đảng Cộng hòa kiểm soát, nơi Chủ tịch Mike Johnson cho biết ông muốn đưa ra bỏ phiếu sớm nhất vào thứ Tư, trước khi gửi tới ông Trump để ký ban hành. Ông Trump gọi đây là một “thỏa thuận rất tốt” để mở cửa lại chính phủ.

Thỏa thuận sẽ gia hạn tài trợ ngân sách đến ngày 30/1, giúp chính phủ tạm thời vận hành trở lại – dù điều đó đồng nghĩa với việc Mỹ tiếp tục bổ sung khoảng 1,8 nghìn tỷ USD nợ mỗi năm vào tổng nợ công hiện đã lên tới 38 nghìn tỷ USD.

Thỏa thuận được đưa ra chỉ một tuần sau khi đảng Dân chủ thắng lớn trong các cuộc bầu cử ở New Jersey, Virginia và giành ghế Thị trưởng New York. Thỏa thuận khiến nhiều thành viên Dân chủ tức giận, cho rằng không có gì đảm bảo Thượng viện hay Hạ viện do đảng Cộng hòa kiểm soát sẽ đồng ý kéo dài trợ cấp bảo hiểm y tế.

“Chúng tôi ước rằng có thể làm được nhiều hơn thế”, Thượng nghị sĩ Dick Durbin của bang Illinois, lãnh đạo số hai của phe Dân chủ tại Thượng viện, nói. “Việc chính phủ đóng cửa từng được kỳ vọng là cơ hội để hướng tới một chính sách tốt hơn, nhưng điều đó đã không xảy ra”.

Một cuộc thăm dò của Reuters/Ipsos cuối tháng 10 cho thấy 50% người Mỹ đổ lỗi cho đảng Cộng hòa về việc chính phủ bị đóng cửa, trong khi 43% cho rằng lỗi thuộc về đảng Dân chủ.

Thị trường chứng khoán Mỹ tăng điểm trong ngày 10/11, được thúc đẩy bởi thông tin về tiến triển trong thỏa thuận mở cửa lại chính phủ.

Trong thời gian qua, ông Trump đã đơn phương cắt giảm hàng tỷ USD chi tiêu và tinh giản hàng trăm nghìn nhân viên liên bang, động thái bị chỉ trích là can thiệp vào quyền kiểm soát ngân sách của Quốc hội theo Hiến pháp. Một số Thượng nghị sĩ Dân chủ cho rằng khó có lý do để họ tiếp tục bỏ phiếu cho các thỏa thuận chi tiêu nếu tình trạng này tiếp diễn.

Đáng chú ý, thỏa thuận không bao gồm bất kỳ cơ chế giám sát cụ thể nào nhằm ngăn ông Trump tiếp tục cắt giảm ngân sách trong tương lai.

Tuy nhiên, chương trình hỗ trợ thực phẩm SNAP sẽ được đảm bảo kinh phí đến ngày 30/9 năm sau, tránh nguy cơ bị gián đoạn nếu chính phủ rơi vào cảnh đóng cửa thêm một lần nữa trong thời gian đó.

Theo Reuters