Tesla đã cho ra mắt sản phẩm mới đóng vai trò quan trọng trong lĩnh vực điện mặt trời – thiết bị biến tần điện mặt trời (solar inverter). Mặc dù lĩnh vực kinh doanh chính của Tesla là xe điện, nhưng công ty vẫn sản xuất và lắp đặt các tấm pin mặt trời trên mái nhà từ sau năm 2016 khi thâu tóm SolarCity - nhà lắp đặt tấm pin mặt trời lớn nhất Mỹ. Tesla cũng không ngừng thể hiện tham vọng hướng đến một hệ sinh thái toàn diện hơn trong lĩnh vực năng lượng mặt trời.
Những năm qua, nhiều nhà sản xuất biến tần đã mạo hiểm đầu tư vào lĩnh vực xe điện, liên tục nhấn mạnh tầm quan trọng của công nghệ biến tần trong hệ thống. Tuy nhiên, Tesla đi theo hướng ngược lại. Bắt đầu bằng xe điện, Tesla dần thâm nhập vào thị trường năng lượng mặt trời dân dụng với các tấm pin mặt trời lợp trên mái nhà, trong đó tích hợp biến tần từ các nhà sản xuất khác.
Tháng 1-2021, sản phẩm biến tần Tesla Solar Inverter do hãng tự sản xuất - có các phiên bản công suất 3,8 kW và 7,6 kW, tương ứng tích hợp 2 và 4 bộ điều khiển theo dõi công suất tối đa (MPPT). Đây là thiết bị làm biến đổi dòng điện xoay chiều ở tần số này thành dòng điện xoay chiều ở tần số khác thông qua thanh điều chỉnh. Thiết bị này gắn với tấm pin điện mặt trời và cho phép điện sản xuất riêng lẻ kết nối với lưới điện chung.
Mặc dù có vẻ là linh kiện công nghiệp tẻ nhạt, nhưng biến tần có thể tích hợp công nghệ rất tinh vi. Giá cổ phiếu của các công ty sản xuất biến tần đã tăng vọt chỉ trong vòng vài năm qua. Trong năm 2020, Enphase (ENPH) tăng 571%, còn SolarEdge (SEDG) tăng 236%.
Tuy nhiên, Tesla vừa tung ra sản phẩm biến tần, các nhà đầu tư đã giật mình. Cổ phiếu Enphase giảm 9% trong ngày giao dịch tiếp theo, còn SolarEdge giảm 16%. Nhận diện thương hiệu của Tesla mạnh đến nỗi đe dọa đảo lộn bất kỳ ngành nghề nào tham gia vào. Nhưng liệu việc Tesla tham gia vào lĩnh vực sản xuất biến tần có làm thay đổi cơ cấu thị phần ngành sản xuất tấm lợp ngói năng lượng mặt trời hay không?
Ngân hàng J.P.Morgan ước tính rằng vào thời điểm tốt nhất, Tesla cũng chỉ nắm giữ 35% thị phần tấm lợp năng lượng mặt trời. Năm 2017 là thời điểm Tesla đẩy mạnh quảng bá sản phẩm pin lợp mái thẩm mỹ cao, làm khuấy động thị trường tấm lợp mái năng lượng mặt trời và thu hút nhiều công ty khởi nghiệp đầu tư vào lĩnh vực này. Tuy nhiên, sau đó Tesla mất hầu hết thị phần vào tay đối thủ như Sunrun (RUN) và SunPower (SPWR), và hiện giờ chỉ còn giữ 5% thị phần.
Trong trường hợp biến tần điện mặt trời lần này, các nhà phân tích không tin rằng Tesla thực sự sẽ khuấy đảo nền công nghiệp sản xuất tấm pin lợp mái. Bộ biến tần của Tesla sản xuất định để kết nối với hệ thống tấm pin lợp mái nhà, và có thể kết nối với bộ pin Powerwall của Tesla. Trước đây, Tesla sử dụng biến tần từ SolarEdge và các nhà cung cấp khác, đó cũng là nguyên nhân tại sao cổ phiếu SolarEdge lại rớt giá nhiều hơn Enphase.
Mặc dù Tesla sẽ bán biến tần tự sản xuất cho khách hàng, các nhà phân tích không cho rằng công ty sẽ cạnh tranh thị phần trong lĩnh vực tấm pin lợp mái nói chung. Mark Strouse, nhà phân tích tại ngân hàng J.P.Morgan ước tính rằng doanh số tấm pin mặt trời của Tesla còn ít hơn 2% doanh thu của SolarEdge nên tác động sẽ không phải quá lớn.
Thêm vào đó, thiết bị biến tần của Tesla dường như có hiệu suất thấp hơn sản phẩm của các đối thủ khác, trong khi hiệu suất là điểm khác biệt chính đối với biến tần. Tesla không phản hồi gì về yêu cầu bình luận về các chi tiết của hệ thống.
Strouse cho rằng có ít rủi ro đối với doanh thu của các đối thủ của Tesla trong tương lai gần trước bước đi của Tesla. “Có thể có rủi ro nếu Tesla chọn cạnh tranh với SolarEdge và Enphase trong việc lắp đặt cho bên thứ ba. Tuy nhiên, dựa vào hiệu suất tương đối thấp hơn (so sánh với sản phẩm tương đương) và thiếu thiết bị MLPE, chúng tôi không dự đoán SolarEdge và Enphase thực sự sẽ mất thị phần vào tay Tesla”, Strouse viết.
Maheep Mandloi của Credit Suise cũng đồng quan điểm. Ông viết “Chúng ta còn phải đợi chi tiết thêm về sản phẩm, định giá, phản hồi của người lắp đặt, nhưng quan điểm ban đầu của chúng tôi là Tesla chỉ thay thế các biến tần chuỗi (string inverter) cũ và sản phẩm mới không thay thế được biến tần siêu vi (microinverter) và các sản phẩm tối ưu khác hoạt động tốt hơn trong điều kiện trời âm u và điều chỉnh tối ưu hiệu năng.
Theo nguồn tổng hợp: Barrons, Etecvn, Pv-magazine,..
