Joe Biden đã giành lại thế dẫn trước từ Tổng thống Trump trong quá trình kiểm phiếu ở Pennzylvnia trong sáng hôm 6/11 (giờ Mỹ), và ngay sau đó, một đối tác thăm dò bầu cử của hãng Vox, Decision Desk, đã nêu kết quả chiến thắng của ông Biden ở bang này.
Thế nhưng, các hãng truyền thông lớn khác – NBC News, CBS News, Fox News, CNN, AP, Reuters và New York Times – lại không làm như vậy. Tại sao?
Theo một bài viết của Vox, Decision Desk nêu tên ông Biden chiến thắng bang Pennsylvania là bởi đánh giá của họ về số phiếu bầu còn lại cần đếm – còn bao nhiêu phiếu? Chúng đến từ đâu? Đó là phiếu bầu loại nào? – đều có xu hướng mạnh ủng hộ ông Biden. Decision Desk cũng chỉ ra rằng ông Biden hiện dẫn trước khoảng 19.400 phiếu, cách biệt 0,29%, và khoảng cách này sẽ còn được nới rộng.
Dự báo này cũng được một số chuyên gia về bầu cử chia sẻ. Nate Silver của website FiveThirtyEight viết trên Twitter rằng kết quả ở Pennzylvania là “hiển nhiên”, Dave Wasserman của Cook Political Report viết trên Twitter rằng có “rất ít lý do” để nghĩ rằng thế dẫn trước của ông Biden ở Pennsylvania sẽ không duy trì được lâu, và Nate Cohn của New York Times viết rằng “dường như chỉ là vấn đề thời gian mà cuộc đua ở Pennsylvania vượt khỏi tầm với” của ông Trump.
Tuy nhiên, không có hãng tin nào trong số này đưa ra kết quả cuối cùng. Tại sao?
Có khả năng phần lớn các hãng tin trên sắp sửa nêu tên người chiến thắng ở Pennsylvania, nhưng thế dẫn trước của ông Biden lại quá mỏng manh để họ có thể đưa ra quyết định đó. Họ có thể sẽ chờ đợi để khoảng cách này tăng thêm, lên trên mức 0,5%. Việc kiểm đếm phiếu ở Pennsylvania diễn ra cực kỳ chậm, bởi vậy sẽ còn mất thêm thời gian.
Thêm vào đó, việc nêu tên người chiến thắng một cách không chính xác là điều hết sức đáng hổ thẹn đối với một hãng truyền thông.
Người dẫn chương trình Steve Kornacki của hãng MSNBC đã đưa ra thêm một vài lời giải thích: Thế dẫn trước của ông Biden vẫn còn quá mỏng manh – khi ông phát biểu, con số này là 14.000 phiếu, tức chỉ là 0,21% cách biệt so với ông Trump - và việc đếm phiếu vẫn đang diễn ra. Ngoài ra, còn hàng chục nghìn phiếu bầu gửi qua đường bưu điện sắp được đếm, mà chắc chắn sẽ có lợi cho ông Biden. Nhưng có điều bất trắc là không rõ có bao nhiêu trong số chúng được đếm, bởi một số có thể bị hủy.
Quan trọng nhất, theo Kornacki, vẫn còn khoảng 100.000 phiếu tạm thời (provisional ballot) ở Pennsylvania, càng khiến tình hình thêm phần bất trắc.
Lá phiếu tạm thời là lá phiếu được sử dụng khi có nghi vấn rằng liệu một ai đó có thực sự là cử tri hợp lệ hay không, hoặc xảy ra vấn đề với chính lá phiếu đó. Phần lớn số phiếu này chưa được đếm, và giới chức bầu cử cuối cùng sẽ phải quyết định xem có chấp nhận chúng hay không.
Theo truyền thống thì các lá phiếu tạm thời này thường có xu hướng thiên về đảng Dân chủ. Nhưng, Kornacki đặt ra câu hỏi rằng, sẽ ra sao nếu chúng không ủng hộ ông Joe Biden, do tình trạng chia rẽ về hình thức bỏ phiếu qua bưu điện? Kornacki cũng dẫn chứng rằng một số nơi vốn có xu hướng ủng hộ đảng Cộng hòa đã đếm các lá phiếu tạm thời, và các lá phiếu này ủng hộ Trump.
Nhưng các chuyên gia phân tích khác lại không nghĩ rằng các lá phiếu tạm thời ở Pennsylvania sẽ cho phép Trump giành lại thế dẫn trước, vì một vài lý do.
Thứ nhất, các lá phiếu tạm thời vẫn là tạm thời – một số chúng sẽ được đếm và một số thì không. Chỉ có những lá phiếu thực sự được đếm thì mới có ý nghĩa, trong khi số được đếm chắc chắn sẽ ít hơn con số tổng thể là 100.000.
Thứ hai, Kornacki nhấn mạnh rằng ông Trump đang làm tốt trong việc giành các lá phiếu tạm thời ở các Hạt thân thiện với ông. Trong khi đó, Wasserman lại bất đồng với quan điểm này.
Để thu hẹp khoảng cách 19.000 phiếu với đối thủ Biden, ông Trump cần phải giành được các lá phiếu tạm thời trên toàn bang Pennsylvania. Nên nhớ rằng, thế dẫn trước của ông Biden được dự báo là sẽ tăng cường, bởi hàng chục nghìn phiếu bầu qua đường bưu điện ở các khu vực của đảng Dân chủ đang được đếm. Trong lúc thế dẫn trước của Biden tăng, ông Trump chỉ có cách là giành thêm nhiều lá phiếu tạm thời nhất có thể để thu hẹp khoảng cách.
