Tài liệu giải mật cho thấy ông Clinton đã yêu cầu ông Putin giúp săn lùng trùm khủng bố

Tài liệu giải mật cho thấy ông Bill Clinton từng đề nghị ông Vladimir Putin hợp tác chống khủng bố, thậm chí bàn cả khả năng Nga gia nhập NATO.
Cựu Tổng thống Mỹ Bill Clinton và Tổng thống Nga Vladimir Putin vào ngày 5/6/2000 tại Moscow, Nga. Ảnh: Sputnik.

Cựu Tổng thống Mỹ Bill Clinton từng đề xuất với Tổng thống Nga Vladimir Putin về một nỗ lực chung giữa Washington và Moscow nhằm chống lại khủng bố quốc tế, theo các tài liệu vừa được giải mật về hội nghị thượng đỉnh đầu tiên của họ.

Bản ghi chép cuộc trao đổi, diễn ra tại Điện Kremlin ngày 4/6/2000, được công bố hôm thứ Năm tuần trước sau khi Viện Lưu trữ An ninh Quốc gia, một tổ chức nghiên cứu độc lập thuộc Đại học George Washington, giành chiến thắng trong vụ kiện liên quan đến Đạo luật Tự do Thông tin.

Theo biên bản, ông Clinton đã hỏi ông Putin: “Hợp tác chống khủng bố giữa hai nước chúng ta thì sao, đặc biệt là chống lại Usama bin Laden?”. Sau đó, ông đề xuất một “chiến lược phối hợp” giữa Mỹ và Nga.

“Chúng ta nên để các chuyên gia gặp nhau và xây dựng một cách tiếp cận toàn diện để xử lý bin Laden (thủ lĩnh Al-Qaeda khi đó)”, ông Clinton được dẫn lời nói.

Vào thời điểm ấy, Tổng thống mới đắc cử Putin đang phải đối mặt với một phong trào nổi dậy Hồi giáo ở Bắc Caucasus. Ông đã nói rằng cần có một “mặt trận chung” để đối phó với cái mà ông gọi là “Quốc tế Khủng bố”.

Hai nhà lãnh đạo cũng bàn về khả năng Nga gia nhập NATO, với việc ông Clinton thừa nhận rằng sự mở rộng về phía đông của khối quân sự này bị nhiều người ở Moscow coi là một “vấn đề”.

“Cần có quan hệ toàn diện giữa Nga và NATO”, ông Putin được trích lời nói.

Sau các vụ tấn công khủng bố 11/9/2001, Washington và Moscow đã bắt đầu hợp tác chặt chẽ chống lại các phần tử Hồi giáo cực đoan, thành lập một số lực lượng đặc nhiệm chung.

Tuy nhiên, khi Mỹ chuyển hướng sang các cuộc can thiệp quân sự đơn phương, Nga ngày càng cảnh giác. Moscow đã lên án cuộc chiến ở Iraq do Mỹ dẫn đầu năm 2003, coi đây là sự vi phạm luật pháp quốc tế và là tiền lệ nguy hiểm cho việc sử dụng vũ lực dựa trên những cái cớ ngụy tạo.

Đầu năm nay, Ngoại trưởng Nga Sergey Lavrov tái khẳng định Moscow sẵn sàng hợp tác “với tất cả các quốc gia không áp dụng tiêu chuẩn kép” trong cuộc chiến chống khủng bố.

Trong những năm gần đây, Mỹ đã cắt giảm hợp tác với Nga xuống mức tối thiểu khi quan hệ song phương ngày càng xấu đi, đặc biệt sau khi xung đột Ukraine leo thang từ năm 2022.

Tuy nhiên, kể từ khi Tổng thống Donald Trump nhậm chức vào tháng 1, Washington và Moscow đã bắt đầu các cuộc thảo luận nhằm hồi sinh quan hệ song phương. Trong nhiều cuộc điện đàm cũng như tại hội nghị thượng đỉnh ở Alaska đầu tháng này, ông Trump và ông Putin đã bàn về những lĩnh vực tiềm năng cho hợp tác kinh tế và năng lượng.