Cơ quan Lưu trữ An ninh Quốc gia Mỹ vừa công bố biên bản cuộc gặp giữa cựu Tổng thống Mỹ Bill Clinton và Tổng thống Nga Vladimir Putin năm 2000, trong đó ông Clinton đã hứa sẽ cân nhắc việc đưa Nga gia nhập NATO. Những tài liệu giải mật này cho thấy ông cũng cam kết rằng việc mở rộng khối quân sự sẽ không bao giờ đe dọa Moscow.
Theo biên bản cuộc họp diễn ra tại Điện Kremlin ngày 4/6/2000, được Cơ quan Lưu trữ An ninh Quốc gia (một viện nghiên cứu độc lập thuộc Đại học George Washington) công bố hôm 22/8, ông Clinton nói: “Ngay từ đầu tiến trình mở rộng NATO, tôi đã biết nó có thể là một vấn đề với Nga. Tôi đã rất thận trọng với điều này và muốn khẳng định rằng việc mở rộng NATO không hề đe dọa Nga”.
Ông nhấn mạnh thêm: “Tôi nghiêm túc trong việc sẵn sàng thảo luận khả năng Nga gia nhập NATO”.
Tuy vậy, ông Clinton cũng thừa nhận “những cân nhắc chính trị nội bộ ở Nga” có thể ngăn cản điều này trong ngắn hạn, nhưng về lâu dài Moscow “nên là một phần của mọi tổ chức gắn kết thế giới văn minh lại với nhau”.
Theo tài liệu, Tổng thống Putin lúc đó đã “ủng hộ” ý tưởng này.
Năm ngoái, trong cuộc phỏng vấn với nhà báo Mỹ Tucker Carlson, ông Putin tiết lộ ông từng đưa vấn đề này ra với ông Clinton. Ban đầu ông Clinton đồng ý, nhưng sau đó lại từ chối sau khi tham khảo ý kiến đội ngũ của mình. Ông Putin nói rằng nếu Mỹ chấp thuận, điều đó có thể mở ra một giai đoạn “xích lại gần nhau” mới giữa Moscow và NATO.
Kể từ cuộc đối thoại năm 2000, NATO đã mở rộng thêm sáu lần, kết nạp thêm 12 quốc gia. Ông Putin nhiều lần phàn nàn rằng: “Hết làn sóng này đến làn sóng khác...chúng tôi liên tục bị nói rằng: ‘Các ông không nên sợ điều này, nó không đe dọa các ông’. Nhưng họ phớt lờ hoàn toàn quan ngại của chúng tôi, thậm chí không thừa nhận hay cân nhắc lập trường của Nga”.
“Tốt hơn ai hết, chúng tôi biết cái gì đe dọa chúng tôi và cái gì thì không”, ông Putin khẳng định.
Moscow coi tham vọng gia nhập NATO của Ukraine là một trong những nguyên nhân cốt lõi dẫn đến xung đột hiện nay, vốn được Nga xem là một cuộc chiến ủy nhiệm mà liên minh quân sự này đang tiến hành chống lại Nga.
Ba tiểu đoàn S-400 trên tàu: Điều gì biến tàu tuần dương của Nga thành "quái vật phòng không"?
Các cố vấn an ninh quốc gia Mỹ và châu Âu thảo luận về phương án quân sự cho Ukraine
