Một tuần sau khi Nga phát động chiến dịch trực tiếp tấn công tại Syria, cộng đồng tình báo Mỹ và quốc hội muốn xem xét lại xem tình báo Mỹ đã bỏ qua những gì hoặc phán đoán sai những dấu hiệu cảnh báo quan trọng nào, Reuteurs cho biết.
Họ sẽ tìm ra những điểm mù đánh dấu thất bại mới nhất trong nhiều thất bại của tình báo Mỹ trong những năm gần đây, kể cả việc Nga bất ngờ sáp nhập bán đảo Crimea năm 2014 và việc Trung Quốc ồ ạt bồi lấp, mở rộng, xây đảo nhân tạo trái phép ở Biển Đông.
Tuy nhiên tình báo Mỹ đã tìm cách tăng cường thu thập thông tin về Nga kể từ cuộc khủng hoảng Ukraine, họ vẫn phải tiếp tục vật lộn với các nguồn tin không chính xác do sự bối rối trong cuộc chiến chống khủng bố ở Trung Đông và khu vực Afghanistan-Pakistan region, theo các cựu và quan chức đương nhiệm Mỹ.
Cơ quan tình báo Mỹ đã thận trọng theo dõi sát sao việc tổng thống Nga Vladimir Putin tăng cường thiết bị quân sự và binh sĩ tới Syria trong những tuần gần đây, khiến Nhà Trắng lên tiếng chỉ trích và yêu cầu Moscow phải giải thích. Tuy nhiên, giới tình báo và chính quyền Mỹ đã bị bất ngờ bởi tốc độ cũng như sự quyết đoán của ông Putin khi quyết định phát động chiến dịch không kích, cũng như danh sách các mục tiêu bao gồm cả các nhóm phiến quân được Mỹ hậu thuẫn.
“Họ thấy một số việc diễn ra nhưng không hề đánh giá được hết tầm quan trọng”, một quan chức giấu tên cho biết. Nga bất thần tăng cường can dự quân sự vào cuộc khủng hoảng Syria đã ném chiến lược Trung Đông của ông Obama vào sự nghi ngờ và làm xói mòn nghiêm trọng ảnh hưởng của Mỹ tại khu vực.
Việc thiếu các thông tin và phân tích đáng tin cậy có thể hủy hoại trầm trọng hơn những nỗ lực của tổng thống Barack Obama để hoạch định một sự đáp trả tại Syria nhằm giành lại thế chủ động của Washington trước đối thủ cũ thời Chiến tranh lạnh.
Vẫn chưa rõ chính quyền Obama có thể phản ứng ra sao với những thông tin tình báo tốt hơn. Nếu nắm được kế hoạch tấn công của ông Putin có thể cho phép giới chức Mỹ cảnh báo các nhóm đối lập ôn hòa Syria.
Ông Obama miễn cưỡng chứng kiến Mỹ bị lôi kéo sâu hơn vào một cuộc xung đột Trung Đông khác, đã thể hiện không mong muốn đối đầu trực tiếp với Nga trong cuộc tấn công tại Syria, điều mà Moscow có thể coi là đèn xanh để đẩy mạnh chiến dịch. Quân đội Syria và các chiến binh Shiite được máy bay Nga yểm trợ đã tổ chức đợt phản công phối hợp lớn vào các nhóm quân nổi dậy. Moscow cũng đã phóng tên lửa hành trình từ biển Caspian, dấu hiệu cho thấy đẳng cấp quân sự mới của Nga.
Đại sứ Mỹ tại NATO đã phải khen Nga về khả năng nhanh chóng thiết lập sự hiện diện quân sự “ấn tượng” chỉ trong một thời gian ngắn với hải quân, tên lửa tầm xa và một tiểu đoàn trên bộ được yểm trợ bằng các xe tăng hiện đại nhất.
Chính quyền Mỹ hiện nay tin rằng ít nhất cũng đã hiểu rõ hơn động cơ chủ yếu của ông Putin là hành động hậu thuẫn tổng thống Syria Assas. Nhưng Washington vẫn không biết chính xác ông Putin muốn đẩy sự việc đi xa tới đâu. Tình trạng thiếu những tiêu chuẩn rõ ràng đã hạn chế khả năng của cơ quan tình báo Mỹ nhận thức được đội ngũ cố vấn của ông Putin đang suy nghĩ và hoạch định những gì.
Trong cuộc gặp căng thẳng giữa hai ông Obama và Putin tại Liên hợp quốc tuần trước, ông Obama đã không cảnh báo trước tí gì về kế hoạch tấn công Syria của Nga, các cố vấn cho biết. Họ đã không lường được sự ra tay thần tốc nhà lãnh đạo Nga, cựu đại sứ Mỹ tại Nga Michael McFaul nhận xét.
Tình báo Mỹ đã theo dõi sát sao và báo báo cho cho các nghị sĩ những động thái của Nga xây dựng cơ sở hạ tầng tại căn cứ không quân Latakia, cũng như lộ trình triển khai các loại vũ khí hạng nặng, bao gồm chiến đấu cơ tới Syria. Nhiều quan chức Mỹ thừa nhận tình báo Mỹ không đánh giá chính xác người Nga định đi xa đến mức nào và Nga phát động chiến dịch quân sự thần tốc ra sao.
Các quan chức cấp cao bác bỏ cáo buộc cộng đồng tình báo Mỹ không chú ý đúng mức tình hình Syria. Cựu đại sứ Mỹ tại Ukraine, ông John Herbst cho rằng không có đủ đánh giá tình báo dành cho việc phân tích chính sách của ông Putin.
Còn ông McFaul lại cho rằng việc đánh giá nhanh hơn hoặc chính xác hơn thông tin tình báo ít thay đổi diễn biến sự việc. “Đâu là sự khác biệt nếu như chúng ta biết trước 48 tiếng đồng hồ? Sẽ vẫn chẳng có bất cứ lựa chọn nào tốt hơn để ngăn chặn Putin hành động tại Syria”, ông cật vấn.
Theo QPAN
