Phát hiện gây sốc: Virus corona chủng mới bắt nguồn từ một khu mỏ vào năm 2012

Nhà virus học Jonathan Latham và nhà sinh học phân tử Allison Wilson - đều thuộc Dự án Nguồn lực Khoa học sinh học ở Ithaca (bang New York, Mỹ) - đã công bố phát hiện trên sau khi dịch 66 trang tài liệu của một bác sĩ Trung Quốc, người đã chữa trị cho các thợ mỏ và gửi mẫu tế bào tới Viện Virus học Vũ Hán để xét nghiệm.

"Bằng chứng mà tài liệu chứa đựng đã khiến chúng tôi phải xem xét lại mọi thứ mà chúng tôi nghĩ là đã hiểu về nguồn gốc của đại dịch COVID-19" - ông Latham và bà Wilson viết trong một bài viết đăng tải trên website của họ có tên "Thông tin Khoa học Độc lập" ngày 15/7.

Ông Latham nói với tờ New Yor Post rằng virus corona chủng mới "gần như chắc chắn đã rò rỉ" từ phòng thí nghiệm ở Vũ Hán.

Vào tháng 4/2012, 6 thợ mở tại mỏ Mặc Giang, tỉnh Vân Nam, Trung Quốc đã đổ bệnh sau khi trải qua hơn 14 ngày quét dọn phân dơi. 3 trong số họ cuối cùng đã tử vong.

Trong tài liệu ghi chép của mình, bác sĩ Li Xu, người chưa trị các thợ mỏ, đã mô tả rằng các bệnh nhân bị sốt cao, ho han, nhức mỏi cơ và trong một số trường hợp là cả đau đầu - tất cả triệu chứng đều giống bệnh COVID-19 hiện nay; theo ông Latham và Wilson. Cách mà những thợ mỏ trên được điều trị - ví dụ như cho sử dụng máy thở và các loại thuốc steroids, chất làm loãng máu cùng kháng sinh - cũng giống như cách mà các bệnh nhân COVID-19 hiện nay đang được điều trị.

Sau nhiều lần xét nghiệm viêm gan, sốt xuất huyết và thậm chí HIV, vị bác sĩ nọ đã tham vấn với rất nhiều chuyên gia trên khắp Trung Quốc, trong đó có nhà virus học hàng đầu Chung Nam Sơn - người được xem là vị anh hùng nhờ kiểm soát dịch SARS năm 2003 và là nhà khoa học hàng đầu Trung Quốc.

"Cuộc họp từ xa với ông Chung Nam Sơn là đáng chú ý" - ông Latham và Wilson nói - "Cuộc họp này chỉ ra rằng căn bệnh mà 6 thợ mỏ mắc phải là đáng quan ngại và thứ hai là, virus corona giống SARS được xem là nguyên nhân gây bệnh".

Vị bác sĩ nọ cũng gửi các mẫu tế bào của các thợ mỏ tới phòng thí nghiệm Vũ Hán, được xem là trung tâm nghiên cứu virus corona ở Trung Quốc. Tại đây, các nhà hoa học phát hiện ra nguồn nhiễm bệnh là virus corona giống SARS đến từ loài dơi móng ngựa; theo tài liệu của bác sĩ Li Xu.

Latham và Wilson cũng tin rằng virus nọ - một hi thâm nhập vào cơ thể các thợ mỏ - "tiến hóa" thành SARS-CoV-2, "một chủng virus corona có độ thích nghi cao với con người" và các mẫu virus này bằng cách nào đó đã rò rỉ khỏi phòng thí nghiệm Vũ Hán trong năm ngoái.

Mặc dù các nhà khoa học ở phòng thí nghiệm Vũ Hán đã thu thập các mẫu virus corona từ loài dơi ở cùng khu mỏ nọ, nhưng họ lại không liên hệ với vụ thợ mỏ nhiễm bệnh vào năm 2012.

Trên thực tế, bà Shi Zhengli, một nhà virus học tại phòng thí nghiệm Vũ Hán vốn nổi tiếng với biệt danh "người dơi" vì công trình nghiên cứu virus corona trên loài dơi, đã nói với Tạp chí Scientific American từ tháng 6 năm nay rằng các thợ mỏ nêu trên bị chết do nhiễm nấm, "mặc dù chỉ là vấn đề thời gian trước khi họ nhiễm virus corona nếu như khu mỏ trên không bị đóng cửa"; theo tạp chí trên.

Phát hiện của hai nhà khoa học Latham và Wilson hiện đang nhận được nhiều đánh giá tích cực từ cộng đồng khoa học ở Mỹ. Nhà di truyền học và kỹ sư phân tử người Mỹ nổi tiếng George Church đã chia sẻ công bố của Latham và Wilson trên Twitter cá nhân vào tháng Bảy. Bài tweet đã thu hút được 304 lượt retweet và 403 lượt thích.

Stuart Newman - chuyên gia sinh học tế vào và giải phẫu học hàng đầu thuộc ĐH Y New York ở Westchester - đã gọi đây là "lời giải thích tốt nhất về nguồn gốc của virus corona chủng mới" trong một đoạn tweet đăng tải ngày 19/7.

Giới chức Trung Quốc trước đó tuyên bố rằng virus corona chủng mới - hiện đã lây nhiễm cho hơn 19 triệu người trên toàn thế giới và khiến gần 800.000 người tử vong - bắt nguồn từ Vũ Hán vào tháng 12/2019, và virus này lây từ động vật sang người tại chợ hải sản Hoa Nam.

Nhưng nhiều nhà khoa học vẫn đặt nghi vấn về nguồn gốc virus, đặc biệt là sau khi khu chợ hải sản đã được tẩy rửa và bị lệnh đóng cửa ngay khi đại dịch bắt đầu lan rộng.