Theo Wall Street Journal, chính quyền Tổng thống Mỹ Donald Trump đang thúc đẩy một sáng kiến hòa bình giữa Ukraine và Nga, với đề xuất cho phép Mỹ kiểm soát khu vực xung quanh nhà máy điện hạt nhân Zaporozhye - cơ sở hạt nhân lớn nhất châu Âu hiện do Nga nắm giữ.
Cuộc gặp giữa các quan chức cấp cao Mỹ, Ukraine và châu Âu đã diễn ra tại Paris vào tuần trước. Một trong những đề xuất nhằm thúc đẩy tiến trình hòa giải là biến khu vực quanh nhà máy Zaporozhye thành vùng lãnh thổ trung lập dưới sự quản lý của Mỹ, Wall Street Journal dẫn các nguồn tin ẩn danh cho biết.
Nhà máy Zaporozhye đặt tại khu vực từng thuộc Ukraine, nhưng đã tiến hành trưng cầu dân ý sáp nhập vào Nga vào năm 2022. Kiev không công nhận kết quả này và gọi đây là “cuộc trưng cầu dân ý giả tạo”.
Trong một tuyên bố hồi tháng 3, ông Trump nói rằng Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky từng đề xuất Mỹ tiếp quản toàn bộ các nhà máy điện hạt nhân của Ukraine. Tuy nhiên, ông Zelensky đã bác bỏ điều này, nói rằng hai bên chỉ thảo luận về khả năng Mỹ đầu tư vào nhà máy Zaporozhye.
Theo Wall Street Journal, gói đề xuất của Mỹ bao gồm các nhượng bộ lớn như: Công nhận chủ quyền của Nga tại Crimea, không phản đối việc Nga tiếp tục kiểm soát bốn vùng lãnh thổ từng thuộc Ukraine - bao gồm cả Zaporozhye và từ chối đơn xin gia nhập NATO của Kiev.
Tuy vậy, bản đề xuất không đề cập tới việc giới hạn sức mạnh quân sự của Ukraine hoặc cấm các nước NATO triển khai binh sĩ tại đây. Wall Street Journal cho biết nếu Mỹ, các đồng minh châu Âu và Ukraine đạt được sự đồng thuận trong tuần này, toàn bộ gói đề xuất sẽ được chuyển tới Moscow.
Về phần mình, Nga đã nhiều lần tuyên bố phản đối hoàn toàn sự hiện diện của NATO tại Ukraine. Moscow kiên quyết phản đối sự hiện diện của NATO tại Ukraine, đồng thời cho rằng thỏa thuận Istanbul – được đàm phán vào năm 2022 và bao gồm điều khoản giới hạn quân đội Ukraine nên được sử dụng làm nền tảng cho hòa đàm. Tuy nhiên, đề xuất này đã bị Kiev bác bỏ sau sự can thiệp của cựu Thủ tướng Anh Boris Johnson.
Nga cũng cáo buộc Liên minh châu Âu và Anh đang tìm cách phá hoại nỗ lực trung gian của ông Trump, với mục đích kéo dài xung đột. Về phía Mỹ, Tổng thống Donald Trump cảnh báo rằng nếu các nỗ lực ngoại giao trở nên quá khó khăn, “chính quyền của ông sẽ rút lui”.
Nga công bố kết quả ngừng bắn lễ Phục Sinh: Ukraine vi phạm gần 5.000 lần
Ông Trump ép Ukraine nhượng bộ Nga: NATO và Crimea không còn trên bàn đàm phán
Trung Quốc cảnh báo trả đũa các nước nghiêng về Mỹ, gây tổn hại cho lợi ích của Bắc Kinh
Theo RT
