Trong cuộc phỏng vấn với Reuters hôm 24/2, khi được hỏi về các hoạt động quân sự của Trung Quốc ở Biển Đông, ông chủ Nhà Trắng nói: “Tôi biết chính xác chuyện đang xảy ra giữa Trung Quốc và Triều Tiên và mọi nước khác. Nhưng tôi không thích nói chuyện chiến lược quân sự trên báo chí… Tôi không thích."
“Điều này không xảy ra dưới thời kỳ nắm quyền của Trump mà dưới thời của ông Obama. Nhiều chuyện xảy ra mà đáng lẽ không được cho phép. Một trong số đó là việc xây dựng một khu phức hợp quân sự cực lớn, cực lớn ở giữa Biển Đông”, ông Trump nói tiếp.
Ông Trump nói thêm: “Và cũng đừng quên là tôi mới nắm quyền được bốn tuần. Đây là điều đã xảy ra và được bắt đầu ba năm trước và ta có vị thế đàm phán tốt hơn ba năm trước. Tôi không vui vì chuyện đó”.
Đây không phải là lần đầu tiên ông Trump chỉ trích Trung Quốc quân sự hóa Biển Đông. Trên trang Twitter chính thức với gần 17 triệu người theo dõi, ông Trump viết hồi cuối năm ngoái: “Trung Quốc có hỏi chúng ta việc họ phá giá đồng nội tệ khiến các công ty của Mỹ khó cạnh tranh, đánh thuế nặng các sản phẩm của chúng ta vào nước họ (Mỹ không đánh thuế họ) hay xây dựng một tổ hợp quân sự đồ sộ ở giữa Biển Đông? Tôi không nghĩ vậy”.
Người được ông Trump chọn làm Ngoại trưởng Mỹ là ông Rex Tillerson cũng từng tuyên bố cứng rắn về hành động của Trung Quốc trên Biển Đông. Trong cuộc điều trần phê chuẩn chức Ngoại trưởng Mỹ cuối năm 2016, ông Tillerson từng tuyên bố phải ngăn chặn Trung Quốc “tiếp cận các đảo nhân tạo” mà Trung Quốc xây dựng phi pháp ở Biển Đông.
Reuters ngày 26/2 đăng bài phân tích “Lo ngại sự khó đoán định của ông Trump, Trung Quốc tăng cường năng lực hải quân”, nhận định “hiện nay với việc tổng thống Donald Trump cam kết việc cấp tập sản xuất chiến ham và gây lo ngại cho Bắc Kinh với cách tiếp cận khó đoán định về các vấn đề nóng như Đài Loan và Biển Đông cũng như Biển Hoa Đông, Trung Quốc đang đẩy mạnh rút ngắn khoảng cách với hải quân Mỹ”.
Từ ngày 18/2 vừa qua, cụm tác chiến tàu sân bay USS Carl Vinson của hải quân Mỹ đã trở lại bắt đầu tuần tra ở Biển Đông giữa bối cảnh có nhiều lo ngại rằng vùng biển tranh chấp này sẽ trở thành một điểm nóng dưới thời kỳ nắm quyền của tổng thống Donald Trump.
Đây là lần đầu tiên Mỹ thực hiện chiến dịch tuần tra thực thi tự do hàng hải ở Biển Đông kể từ khi ông Trump lên nắm quyền.
.