Nóng: Tàu trinh sát Mỹ vào gần Hoàng Sa bị máy bay Trung Quốc diễn tập tấn công

Theo bản tin trên trang tin Hồng Kông Đông Phương (Dongfang) chiều 26/2, trang Twitter của trung tâm tư vấn mang tên “Chương trình nhận thức chiến lược Nam Hải (Biển Đông)” (SCSPI) của Đại học Bắc Kinh cùng ngày nhận định: đây là quỹ đạo hiếm có của tàu trinh sát chống tàu ngầm USNS Impeccable - một tàu trinh sát hoạt động trên Biển Đông và điểm đến của con tàu là điều đáng ngờ.

Hình ảnh do SCSPI công bố cho thấy tàu USNS Impeccable đã đi vào Biển Đông qua eo biển Bashi vào thứ Ba (23/2) và sau đó đi về hướng Tây Nam, hiện đang ở gần quần đảo Hoàng Sa thuộc chủ quyền Việt Nam hiện đang bị Trung Quốc chiếm giữ phi pháp. Một số chuyên gia quân sự chỉ ra rằng, khi tàu này vào Biển Đông, Trung Quốc đã điều tàu Hải Cảnh 3304 bám đuổi và hành động theo dõi giám sát này kéo dài đến sáng ngày thứ Năm (25/2).

Vị chuyên gia này cho biết, sau đó, một tốp máy bay của Không quân PLA đã bay từ Hải Nam tới khu vực biển nơi có tàu ngầm quân sự Mỹ để diễn tập tấn công tàu đối phương, nghi là nhằm vào tàu hoạt động của tàu USNS Impeccable. Chiều tối cùng ngày, USNS Impeccable đã di chuyển lên phía Bắc tới vùng biển giữa TP Đà Nẵng và quần đảo Hoàng Sa để tiếp tục nhiệm vụ thăm dò thủy văn.

Sơ đồ di chuyển của tàu USNS Impeccable (Ảnh: SCSPI/Đông Phương).

Đây không phải là lần đầu tiên tàu USNS Impeccable tiến vào Biển Đông. Trước đây, vào ngày 8/3/2009, khi Tổng thống Mỹ khi đó là Barack Obama nhậm chức chưa đầy hai tháng, tàu USNS Impeccable đã tiến hành hoạt động cách đảo Hải Nam 120 km về phía nam, tức là bên trong vùng đặc quyền kinh tế do Trung Quốc tuyên bố. Trong thời gian này USNS Impeccable đã bị 5 tàu Trung Quốc gồm cả tàu cá, hải giám, ngư chính...tiến hành bao vây khi nó hoạt động cách đảo Hải Nam khoảng 70 hải lý, khi gần nhất khoảng cách giữa tàu hai bên chỉ khoảng 7 mét. Một số thuyền viên Trung Quốc liên tục vẫy cờ nước họ và cầm sào tre cố gắng tiếp cận tàu USNS Impeccable, bị nghi ngờ là muốn chiếm lấy dây cáp sonar rải ngầm của tàu này. Vụ này khi đó đã gây ra cơn sóng gió ngoại giao giữa hai nước Mỹ - Trung. Cuộc khủng hoảng do Bắc Kinh châm ngòi này được nhiều người xem là đòn nắn gân của Trung Quốc dành cho Tổng thống Barack Obama.

Khi đó, Bộ Quốc phòng Mỹ đã cáo buộc các tàu Trung Quốc "quấy rối" tàu và thủy thủ đoàn Mỹ; Trung Quốc thì cáo buộc Mỹ tiến hành các hoạt động khảo sát trái phép trong vùng biển thuộc vùng đặc quyền kinh tế của Trung Quốc mà không được phép, vi phạm luật pháp quốc tế.

Tàu Hải Cảnh 3304 bám đuôi tàu USNS Impeccable (Ảnh: JRGZ).

Theo Đông Phương, dữ liệu cho biết, USNS Impeccable được trang bị hệ thống sonar dây kéo thụ động SURTASS và hệ thống sonar kéo chủ động tần số thấp LFA, có thể tiếp nhận các bức xạ tiếng ồn khác nhau để phát hiện mục tiêu và có thể phát ra sóng âm chủ động để phát hiện tàu ngầm. Tàu có thể hoạt động ở vùng nước sâu từ 150 mét đến 450 mét để phát hiện và xác định vị trí cũng như kiểu loại tàu ngầm dưới nước.

Điều đáng lưu ý là, khi tàu USNS Impeccable tiến vào Biển Đông ngày 23/2, tàu Hải Cảnh 3304 loại 3000 tấn của Trung Quốc đang hoạt động ở bãi cạn Scarborough mà Philippines tuyên bố chủ quyền (Trung Quốc gọi là Hoàng Nham và đang kiểm soát thực tế) đã lập tức di chuyển lên phía đông bắc bám theo tàu này.

Chiếc Hải Cảnh 3304 đã bám theo tàu USNS Impeccable ở đông bắc bãi cạn Scarborough từ tối 23/2 đến khoảng 9 giờ ngày 25/2, khi cả hai di chuyển đến phía nam quần đảo Hoàng Sa thì Hải Cảnh 3304 mới quay trở lại bãi Scarborough.

Các tàu nghiên cứu của hải quân Mỹ vẫn thường xuyên hoạt động ở Biển Đông, nhưng đây là một trong những lần hiếm hoi tàu Hải cảnh Trung Quốc được phát hiện bám theo tàu nghiên cứu Mỹ từ khi nó mới tiến vào Biển Đông.

Hình ảnh các tàu Trung Quốc bao vây USNS Impeccable ngày 8/3/2009 (Ảnh: Zhihu).

Một chuyên gia về các vấn đề Biển Đông cho rằng, dựa vào khu vực hoạt động hiện nay của tàu USNS Impeccable, không loại trừ khả năng Trung Quốc sẽ chọn khiêu khích thêm nữa bằng cách tổ chức bao vây tàu này như đã làm trước kia. Khi đó, chúng ta có thể sẽ chứng kiến một cuộc khủng hoảng mới liên quan đến tàu này và đó có thể là đòn nắn gân dành cho Tổng thống Joe Biden.

Trang tin 163.com của Trung Quốc ngày 27/2 đăng bài về việc đối phó với tàu do thám Mỹ, viết: USNS Impeccable được gọi là tàu khảo sát biển, thực chất là tàu do thám quân sự, mang nhiều loại sonars và thiết bị điện tử hiệu suất cao, có thể đo đạc và lập bản đồ địa hình, địa vật dưới Biển Đông. Nó cũng có thể theo dõi quỹ đạo di chuyển động, vị trí chính xác của tàu ngầm, thu thập dữ liệu thủy văn và số liệu về tàu ngầm, cung cấp một lượng lớn dữ liệu tham khảo quý giá cho hoạt động tàu ngầm và chống tàu ngầm của Mỹ, gây nên mối đe dọa không kém một tàu ​​sân bay.

Quần đảo Hoàng Sa, nơi USNS Impeccable hiện lang thang, nằm ở phía Nam đảo Hải Nam. Thủ phủ của Hoàng Sa, đảo Phú Lâm, chỉ cách Tam Á, Hải Nam 350 km. Vịnh Á Long ở Tam Á hiện là căn cứ tàu ngầm lớn nhất của Trung Quốc, là nơi có các tàu ngầm hạt nhân Type 093, 094 có sức sát thương lớn đang đóng tại đây. Hiện tàu ngầm hạt nhân chiến lược Type 094 tiên tiến nhất của Trung Quốc được trang bị tên lửa xuyên lục địa phóng từ tàu ngầm Julang-2 có tầm bắn 8000km.

Tàu ngầm hạt nhân chiến lược Type 94 hiện đại nhất của Trung Quốc (Ảnh: 163.com).

Một khi chiến tranh nổ ra, tàu ngầm hạt nhân Type 094 sẽ vượt ra ngoài Chuỗi đảo Thứ nhất hoặc Thứ hai ở Thái Bình Dương để tạo thành lực lượng răn đe chiến lược đối với đất liền Mỹ và ngăn chặn tham vọng chiến tranh hạt nhân của Mỹ bằng khả năng đánh đòn phản công hạt nhân thứ cấp. Nằm ở ngoài hai chuỗi đảo, đối mặt với sự phong tỏa toàn diện của các loại tàu chiến chống tàu ngầm và máy bay chống tàu ngầm của Mỹ, Nhật Bản và các nước khác, tàu ngầm hạt nhân không thể dễ dàng đột phá. Type 094 hiện có nhiều cải tiến, mục đích là cải thiện khả năng tĩnh âm, tăng cường khả năng thâm nhập và đảm bảo rằng nó có thể đi xuyên qua các chuỗi đảo. Nhưng sau khi đi ra khỏi Tam Á, con đường nhanh nhất ra Thái Bình Dương của Type 094 là băng qua eo Bashi giữa đảo Đài Loan với quần đảo Philippines, và quần đảo Hoàng Sa là con đường duy nhất dẫn đến eo Bashi. Tàu do thám USNS Impeccable của Mỹ lần này đến vùng lân cận Hoàng Sa, rõ ràng là muốn thu được hình ảnh địa hình và thủy văn của khu vực biển này để hỗ trợ cho việc đánh chặn tàu ngầm hạt nhân Type 094 sau này.

Bài báo trên trang 163.com viết: “Có câu “Bạn bè đến có rượu ngon, chó sói đến có súng săn”, chúng ta có thể làm gì để đối phó với USNS Impeccable? Biển Đông tuy thuộc lãnh hải của nước ta nhưng hầu hết các khu vực đều là vùng đặc quyền kinh tế nên tàu thuyền quân sự và dân sự được phép tự do qua lại, miễn là USNS Impeccable không vào trong phạm vi 12 hải lý tính từ đất liền và các đảo của chúng ta. Chúng ta ngoài việc theo dõi và giám sát, không thể xua đuổi chúng, đặc biệt là đối với những tàu quân sự núp bóng dân sự như vậy, quân đội không thể áp dụng biện pháp cưỡng chế. Nhưng sao có thể để họ ngang nghiên thu thập đủ thứ thông tin về Biển Đông và tàu ngầm hạt nhân như vậy.

Tàu cá Trung Quốc tiếp cận USNS Impeccable, thân tàu viết khẩu hiệu "Sonar không có Đồng, vớt lên cũng vô ích" (Ảnh: 163.com).

Một số cư dân mạng đã đề xuất một giải pháp tưởng như vô lý nhưng thực tế: huy động các ngư dân ra Biển Đông và tất cả đều bủa lưới!

Hai thiết bị quan trọng nhất của USNS Impeccable là hai sonar được kéo chủ động và bị động, sau khi bắt đầu hoạt động giám sát, các sonar này thường được kéo hàng trăm, thậm chí hàng ngàn mét sau đuôi tàu. Những năm trước, ngư dân khi nhìn thấy tàu do thám Mỹ liền bám sát. Khi tàu do thám thả sonar, ngư dân Trung Quốc liền theo dõi và bủa lưới bắt sonar, cắt đứt dây nối giữa sonar và tàu mẹ, sau đó mang về nhà bán lấy tiền tiêu xài. Vì vậy, mỗi khi tàu do thám của Mỹ xuất hiện, tàu đánh cá Trung Quốc ùa tới, người Mỹ bất lực không còn cách nào khác là phải giăng biểu ngữ “sonar không có Đồng, vớt lên cũng vô ích”.

Ngư dân Trung Quốc được khuyến khích bủa lưới để "bắt" các phương tiện do thám của tàu Mỹ (Ảnh: 163.com).

Năm 2009 khi quan hệ Trung-Mỹ xấu đi do việc Mỹ bán vũ khí cho Đài Loan, tàu USNS Impeccable đến Biển Đông và bị bao vây bởi sáu tàu đánh cá của Trung Quốc. Là thiết bị quý giá nhất của con tàu, sonar mảng kéo ẩn chứa công nghệ quân sự tiên tiến nhất. Một khi được trục vớt và bàn giao cho cơ quan nghiên cứu, nó có ý nghĩa rất quan trọng. Trong những năm gần đây, ngư dân Trung Quốc không chỉ trục vớt sonar mà còn bắt được một số tàu lặn không người lái dưới nước. Dù vô tình hay cố ý, đây là một chiến thuật để đối phó với tàu do thám Mỹ. Lần này, USNS Impeccable lại đến Biển Đông, mưu mô khó lường, cư dân mạng Trung Quốc lại hô hào ngư dân thả lưới, thực tế hoàn toàn khả thi!”.

Với cách cổ động như thế này, tới đây hoàn toàn lại có thể xảy ra chuyện đối với USNS Impeccable như Sự kiện 8/3/2009.