|
|
Từ bức ảnh nhà sư tự thiêu của Malcolm Browne đến hình ảnh cô gái chín tuổi chạy ra từ một cuộc tấn công napalm của Nick Út, Văn phòng AP tại Sài Gòn đã có được những bức ảnh chân thực về bi kịch của cuộc chiến tranh Việt Nam.
AP từng giành sáu giải thưởng Pulitzer nhờ những thông tin của mình về chiến tranh Việt Nam, bốn giải dành cho ảnh. Ngày nay, chùm ảnh chọn lọc về thực tế chiến trường hết sức khốc liệt, dữ dội và sống động này đang được trưng bày tại The Guardian News & Media, London (Anh) đến cuối tháng 5.2015
Những thi thể lính đổ bộ Mỹ nằm la liệt cạnh một sở chỉ huy trong trận đánh ở An Ninh. Những binh sĩ tử thương này thuộc Lữ đoàn 1, Sư đoàn không vận số 101, đã rơi vào vùng hỏa lực rất mạnh của Quân giải phóng khi chỉ mới kịp đặt chân xuống mặt đất.
Những binh sĩ chết và bị thương được cấp cứu và chuyển về căn cứ An Khê, sở chỉ huy của sư đoàn không vận 101. Đây là một trong những trận đối đầu đầu tiên của lính Mỹ với Quân Giải phóng Miền Nam Việt Nam.
Ảnh: Henri Huet/AP
Những tia nắng đầu tiên xuyên qua đám lá rậm rạp của rừng nhiệt đới quanh thị trấn Bình Giã, khi các binh sĩ quân đội Sài Gòn, với sự có mặt của những cố vấn Mỹ, thở phào nhẹ nhõm sau một đêm căng thẳng ở trận địa, chờ đợi cuộc tấn công của Quân Giải phóng.
Ảnh: Horst Faas/AP
Nhiếp ảnh gia Larry Burrows Tạp chí Life (bên trái) vật lộn với cỏ voi và bão gió từ cánh quạt của chiếc trực thăng vận tải chuyển thương Mỹ khi anh giúp binh sĩ khiêng cáng một người lính bị thương từ rừng rậm đến trực thăng ở Memot, Campuchia ngày 04.05.1970. Các máy bay vận tải cứu thương thường xuyên thực hiện các chuyến bay chuyển thương binh khi Mỹ bắt đầu xâm nhập vào Campuchia.
Burrows chết ngày 10.02.1971, cùng với nhiếp ảnh gia chụp bức ảnh này - Henri Huet và hai phóng viên ảnh khác - Kent Potter của UPIN và Keisaburo Shimamoto của Newsweek - khi máy bay trực thăng chở họ bị bắn rơi ở Lào
Ảnh: Henri Huet / AP
Y tá Thomas Cole nhìn lên trời bằng một mắt, mắt kia bị băng khi đang chăm sóc thương binh, đại đội trưởng Harrison Pell sau cuộc đọ súng ngày 30.01.1966. Những binh sĩ thuộc Sư đoàn Kỵ binh bay số 1 đã rơi vào một trận chiến tại An Thị, Tây Nguyên với lực lượng Quân Giải phóng. Bức ảnh xuất hiện trên trang bìa của tạp chí Life ngày 11.02.1966. Nhờ những tin ảnh nóng bỏng về trận chiến Ân Thi, Nhiếp ảnh gia Henri Huet nhận được Huy chương vàng Robert Capa từ Overseas Press Club Press Club.
Ảnh: Henri Huet / AP
Một binh sĩ thuộc Sư Đoàn Kỵ binh bay số 1 ném cái nia vào lửa khi đơn vị của anh ta càn quét và đốt phá một ngôi làng gần Tam Kỳ, 350 dặm về phía đông bắc Sài Gòn, ngày 27.10.1967. Một phụ nữ nông dân đã cố gắng cứu vãn những dụng cụ gia dụng từ những ngôi nhà bị cháy nhưng quân đội Mỹ có ý đồ hủy diệt bất cứ thứ gì có thể có giá trị cho Việt Cộng
Ảnh: Đặng Văn Phước / AP
Những binh sĩ Lữ đoàn 3, Sư đoàn 101 trình diễn một buổi nhạc rock với phông nền bao quanh là những biểu tượng của chiến tranh: lô cốt bằng những thân cây, máy bay trực thăng và các bao cát, tháng 7.1970. Họ đang đào đắp căn cứ hỏa lực Kathryn trên ngọn đồi phía nam DMZ (khu phi quân sự)
Ảnh: Giancarlo Meyer / AP Đặng Văn Phước / AP
Dưới hỏa lực và làn đạn súng bắn tỉa, một người mẹ Việt Nam đang cố gắng bảo vệ đứa con an toàn khi lực lượng lính thủy đánh bộ Mỹ tấn công vào làng Sơn Mỹ Đà Nẵng để truy quét du kích và Quân Giải Phóng ngày 25.04.1965. Một điển hình trong các tình huống như vậy là những người đàn ông trong làng hầu như biến mất.
Ảnh: Eddie Adams / AP
Một lính dù Mỹ, bị thương trong trận chiến trên đồi Hamburger Hill, đang đau đớn khi chờ cấp cứu y tế tại một căn cứ gần biên giới Lào ngày 19.05.1969
Ảnh: Hugh Van Es / AP
Ảnh được chụp khi mưa và gió mùa đột ngột ập đến, một bộ phận của một đơn vị khoảng 130 binh sĩ Sài Gòn di chuyển về hạ lưu trên ghe tam bản tham gia cuộc tấn công rạng sáng vào căn cứ của Quân Giải phóng vào ngày 10.01.1966. Một số du kích theo báo cáo đã bị thương vong trong chiến dịch, xảy ra ở khoảng 13 dặm về phía đông bắc Cần Thơ, vùng đồng bằng sông Cửu Long trong mùa lũ lụt
Ảnh: Henri Huet / AP
Binh lính của Tiểu đoàn 2, Lữ đoàn 173 Mỹ, giơ cao súng tự động của họ trên mặt nước khi vượt một con sông mùa mưa trong chiến dịch “tìm và diệt” các vị trí Quân Giải phóng thuộc vùng rừng rậm Bến Cát vào ngày 25.09.1965. Các lính dù càn quét khu vực 12 ngày mà không chạm súng với đối phương
Ảnh: Henri Huet / AP
Máy bay trực thăng của quân đội Mỹ lượn vòng và trút lửa đạn súng máy vào hàng cây, yểm trợ cho bộ binh quân đội Sài Gòn khi lực lượng này tấn công một khu vực được nghi là căn cứ Quân Giải phóng cách 18 dặm về phía bắc Tây Ninh, gần biên giới Campuchia, tháng 3.1965
Ảnh: Horst Faas / AP
Một xạ thủ súng máy của Sư đoàn Bộ binh Mỹ số 9 cao đến 1m9 bị sụt hố ngập quá đầu nhưng cố giữ súng của mình khi vượt qua một dòng suối đầy bùn ở vùng đồng bằng sông Cửu Long, phía Nam Sài Gòn ngày 10.09.1968
Ảnh: Henri Huet / AP
Vụ đầu tiên trong số hàng loạt vụ tự thiêu của các nhà sư Phật giáo, Hòa thượng Thích Quảng Đức đã tự thiêu trên đường phố Sài Gòn để phản đối chiến dịch đàn áp Phật giáo của chính quyền miền Nam Việt Nam ngày 11.06.1963. Bức ảnh làm dấy lên làn sóng phẫn nộ trên toàn thế giới và khởi động cho sự cáo chung của chính phủ Ngô Đình Diệm. Với những bức ảnh trên bàn Oval trong phòng làm việc, Tổng thống Kennedy nhận xét với đại sứ của mình: "Chúng ta sẽ phải làm một cái gì đó với chế độ này."
Ảnh: Malcolm Browne / AP
Thủy quân lục chiến Mỹ cấp cứu thương binh nặng trên một chiếc xe tăng, chiếc xe vượt qua các đường phố Huế về phía máy bay trực thăng cứu thương ngày 17.02.1968. Chỉ có xe tăng mới có thể đi trên đường đầy đổ nát từ các tòa nhà bị phá hủy trong cuộc tấn công Tết Mậu Thân và cuộc chiến vẫn đang tiếp diễn. Thủy quân lục chiến đã bị bắn nhiều lần trên đường đi.
Ảnh: AP Archive
Các nhà sư và phụ nữ đang kéo chướng ngại vật bằng dây kẽm gai, được thiết lập trước chùa Giác Minh, Sài Gòn nhằm ngăn chặn cuộc biểu tình ngày 17.07.1963. Cảnh sát cầm dùi cui đánh bị thương ít nhất 50 người trong các cuộc biểu tình, nổ ra rất nhiều vào thời gian này do phong trào Phật tử đấu tranh chống lại chế độ Ngô Đình Diệm. Những tháng sau đó, cảnh sát bí mật đột kích các ngôi chùa trên khắp đất nước, chiến dịch này đã kích động một làn sóng giận dữ chống lại chính phủ.
Ảnh: Horst Faas / AP
Những binh sĩ Sài Gòn mệt mỏi, kiệt sức ngủ gục trên tàu đổ bộ của Hải quân Mỹ khi tàu đưa họ trở về thủ phủ tỉnh Cà Mau tháng 08.1962. Các đơn vị bộ binh này tham gia một chiến dịch bốn ngày truy quét du kích trong vùng đầm lầy ở cực Nam đất nước.
Photograph: Horst Faas/AP
Một người cha gần như phát điên khi đưa xác đứa con mình cho binh sĩ Sài Gòn nhìn thấy từ trên xe bọc thép ngày 19.03.1964. Đứa trẻ vô tội đã thiệt mạng khi quân đội Sài Gòn truy quét du kích trong một ngôi làng gần biên giới Campuchia. Nhờ bức ảnh này, nhiếp ảnh gia AP Horst Faas đã nhận được giải thưởng Pulitzer năm 1965.
Ảnh: Horst Faas / AP
Xác một lính dù Mỹ bị giết trong một trận chiến ở khu rừng nhiệt đới gần biên giới Campuchia được đưa lên máy bay trực thăng vận tải trong vùng chiến thuật C vào ngày 14.05.1966. Những khu vực, bao gồm các thành phố, thị trấn Tây Ninh và ngoại vi phía Bắc Sài Gòn là những căn cứ địa của Quân Giải Phóng ở Nam Việt Nam
Ảnh: Henri Huet / AP
Các binh sĩ Mỹ đang giúp đỡ thương binh, một lính dù của lực lượng hỗn hợp A thuộc sư đoàn không vận số 101 hướng dẫn máy bay trực thăng cứu thương qua những tán lá rừng để đưa thương binh và những người đã chết sau một chiến dịch tuần thám kéo dài năm ngày ở gần Huế vào tháng 4.1968
Ảnh: Nghệ thuật Greenspon / AP
Lính thủy đánh bộ Mỹ trèo lên từ công sự cá nhân ở trận địa phía nam DMZ sau đêm thứ ba của trận chiến chống lại Quân Giải phóng tháng 09.1966. Máy bay trực thăng ở bên trái bức ảnh bị bắn rơi khi đến tiếp tế cho các đơn vị Mỹ phòng thủ.
Ảnh: Henri Huet / AP
Phụ nữ và trẻ em ẩn nấp trong một con kênh bùn khi rơi vào một cuộc đấu súng dữ dội giữa Quân Giải Phóng với lính dù Mỹ ngày 01.01.1966. Lính dù Lữ đoàn 173 phía sau những thường dân đang bắn trả trong một cuộc tấn công của Mỹ vào căn cứ du kích tại Bảo Trai, 20 dặm về phía Tây Sài Gòn
Ảnh: Horst Faas / AP
Diễn viên điện ảnh Carroll Baker bật ngón tay với các thủy thủ cổ vũ từ trên tàu khi Bob Hope dẫn cô đi qua boong tàu của tàu sân bay USS Ticonderoga tháng Mười Hai năm 1965. Hơn 2.500 thủy thủ đã được thưởng thức chương trình của đoàn Hope trên tàu sân bay. Diễn viên hài đã đưa vào chương trình trong các kỳ nghỉ hàng năm viếng thăm các lực lượng quân đội đến miền Nam Việt Nam từ năm 1964-1972
Ảnh: AP Archive
Một lính Mỹ giấu tên mang khẩu hiệu "Chiến tranh là địa ngục" viết tay trên mũ sắt tháng 6.1965. Người lính này phục vụ trong Lữ đoàn dù 173 với nhiệm vụ phòng thủ sân bay Phước Vinh
Ảnh: Horst Faas / AP
Một binh sĩ Sài Gòn phải buộc một mảnh vải bịt mặt giảm bớt mùi xú khí nồng nặc khi vượt qua những xác chết của Mỹ và lính Sài Gòn, tử vong trong trận đấu súng với Quân Giải Phòng ở các đồn điền cao su Michelin, ngày 27.11.1965.
Hơn 100 thi thể được tìm thấy sau khi Quân Giải Phóng tấn công trung đoàn 7, sư đoàn 5 Quân đội Sài Gòn, tiêu diệt hầu hết cả trung đoàn và một số cố vấn Mỹ. Các đồn điền nằm giữa Sài Gòn và biên giới Campuchia là khu vực thường xuyên xảy ra các cuộc chiến đấu trong suốt cuộc chiến tranh Việt nam
Ảnh: Horst Faas / AP
Nhiếp ảnh gia Huỳnh Thanh My, ghìm chặt xuống ruộng cùng với một tiểu đoàn quân Sài Gòn trên cánh đồng lúa đồng bằng sông Cửu Long ngày 13.10.1965, khoảng một tháng trước khi tử vong lúc đang tác nghiệp. Em trai của ông, Nick Út, sau đó đã làm việc cho AP với tư cách một nhiếp ảnh gia
Ảnh: AP
Nhiếp ảnh gia AP Horst Faas, với máy ảnh đeo xung quanh cổ, đi cùng với lính Mỹ trong khu vực chiến thuật C
Ảnh: AP
Năm trưởng văn phòng đại diện AP tại thời điểm này và sau đó ở Sài Gòn ngày 28.04.1972. Từ trái: người dùng máy chữ là George Esper, Malcolm Browne, George McArthur, Edwin Q White và Richard Pyle
Theo QPAN