Nghi ngờ chip H20 có “cửa hậu”, cơ quan An ninh quốc gia Trung Quốc triệu tập NVIDIA

Nghi vấn chip H20 của NVIDIA có “cửa hậu”

Vào trưa ngày 31/7, ngày thứ hai của cuộc đàm phán Trung – Mỹ, Cục Quản lý Không gian mạng Trung Quốc bất ngờ ra thông báo cho biết đã triệu tập NVIDIA, yêu cầu công ty giải trình về nghi vấn “cửa hậu” trong chip H20, đồng thời phải nộp tài liệu liên quan để chứng minh.

Ngay sau khi thông tin này được công bố, chỉ số cổ phiếu các công ty chip nội địa Trung Quốc lập tức tăng mạnh, mức tăng đều vượt quá 5%. Đây là một tín hiệu tích cực bất ngờ đối với ngành công nghệ tính toán nội địa Trung Quốc.

Câu chuyện này phải bắt đầu từ ngày 6/5, khi một nghị sĩ đảng Dân chủ bang Illinois – ông Bill Foster, từng là nhà vật lý hạt nhân và là người đã thiết kế nhiều dòng chip thành công, đề xuất tại quốc hội Mỹ rằng các công ty như NVIDIA phải tích hợp hệ thống định vị theo dõi vào các con chip, để chống tình trạng buôn lậu chip.

Ông cũng khẳng định công nghệ này thực ra đã tồn tại và đã được tích hợp sẵn trong hệ thống của NVIDIA, chỉ là chưa được luật hóa chính thức mà thôi. Một nguồn tin nội bộ từ Google còn tiết lộ rằng các trung tâm dữ liệu của Google đã kích hoạt hệ thống theo dõi vị trí chip AI và các loại chip khác.

Gần đây, một chuyên gia AI người Mỹ tiết lộ thêm rằng, nếu người dùng sử dụng chip NVIDIA có tích hợp định vị và tính năng tắt từ xa, thì toàn bộ dữ liệu thương mại của họ chẳng khác nào “đang trần trụi giữa phố”, vì hệ thống có thể tự động kích hoạt camera và gửi dữ liệu ngược về Mỹ.

Thực tế là các nghị sĩ Mỹ không chỉ kêu gọi các chip xuất khẩu phải tích hợp chức năng "định vị theo dõi", mà còn viết hẳn yêu cầu này vào Dự luật Đảm bảo An toàn Chip đang được thúc đẩy – gọi tắt là "CHIP Security Act".

Dù chính phủ Mỹ đã từng nhiều lần bí mật cài cửa hậu vào chip và phần mềm, nhưng việc lập pháp hóa hành vi này – tức công khai hóa một thủ đoạn vốn không quang minh chính đại – thì đây là lần đầu tiên.

Tại sao lại có dự luật này? Nó bắt nguồn từ DeepSeek – một mô hình AI Trung Quốc quá mạnh, khiến quan chức Mỹ đau đầu. Đầu tháng 4, họ công bố một báo cáo an ninh về DeepSeek, dẫn nguồn từ Graphika – một tổ chức nghiên cứu mạng xã hội, cho rằng công nghệ DeepSeek có thể sử dụng GPU bị cấm xuất khẩu để huấn luyện.

Nói cách khác, chính phủ Mỹ thà tin Trung Quốc dùng GPU lậu để làm AI mạnh, chứ không tin Trung Quốc thực sự đổi mới công nghệ và vượt giới hạn về sức mạnh tính toán. Vì vậy họ chộp lấy lý do “GPU cao cấp bị buôn lậu vào Trung Quốc” để thúc đẩy các đạo luật về “an ninh chip”.

Ban đầu, Trung Quốc chưa nắm rõ thông tin này. Nhưng sau khi Mỹ dỡ bỏ lệnh cấm với NVIDIA và cho phép hãng này mở rộng bán hàng mạnh mẽ ở Trung Quốc nhằm cạnh tranh với các sản phẩm chip nội địa, truyền thông Mỹ lại phanh phui tin tức nói trên, gây ra làn sóng tranh cãi dữ dội trong dư luận Trung Quốc.

Cơ quan An ninh quốc gia Trung Quốc ra tay

Ngày 21/7, Bộ An ninh Quốc gia Trung Quốc đã ra cảnh báo yêu cầu các đơn vị nhạy cảm không sử dụng chip và thiết bị nước ngoài. Các tổ chức đã từng mua chip nước ngoài cũng được yêu cầu cập nhật hệ thống kịp thời để ngăn rò rỉ thông tin mật.

Trong chưa đầy 10 ngày sau đó, Trung Quốc đã hai lần đưa ra cảnh báo và giờ đây còn trực tiếp triệu tập NVIDIA, điều đó gần như khẳng định rằng chip H20 thực sự có vấn đề về “cửa hậu”. Người dân và doanh nghiệp được cảnh báo nên đặc biệt thận trọng khi sử dụng: nhẹ thì tổn thất cá nhân, nặng thì ảnh hưởng đến an ninh quốc gia.

Ngoài ra, hành động của ông Jensen Huang, CEO của NVIDIA, cũng gây ra không ít nghi ngờ đối với Trung Quốc. Trước đó, ông từng tuyên bố rằng sau khi bán dòng chip “lỗi thời” H20 này cho Trung Quốc, công ty sẽ ngừng sản xuất loại chip đó.

Thế nhưng đến ngày 29/7, ông bất ngờ “quay xe”, nói rằng nhu cầu tại Trung Quốc quá lớn, đơn hàng vượt xa kỳ vọng, nên ông đã tiếp tục đặt TSMC làm thêm 300.000 con chip H20 để bổ sung vào sản phẩm trong kho.

Trang tin Trung Quốc Sohu cho rằng, bất kể đây là vì mục đích lợi nhuận hay chịu sự chỉ đạo từ phía chính phủ Mỹ, thì sự việc NVIDIA bị triệu tập lần này đã trở thành lời cảnh tỉnh cho các doanh nghiệp và toàn dân Trung Quốc: nếu có thể không dùng được thì đừng dùng.

Thay vào đó, Trung Quốc kêu gọi doanh nghiệp tập trung phát triển ngành chip trong nước, thực hiện thay thế bằng sản phẩm nội địa – điều đó không chỉ có lợi cho quốc gia mà còn giúp doanh nghiệp và người dân an toàn hơn.

Nvidia vượt Microsoft và Apple, trở thành công ty giá trị nhất thế giới

Cú xoay trục của ông Trump về AI: Arab Saudi, UAE sẽ tiếp nhận hàng triệu chip Nvidia