Các công ty khởi nghiệp fintech ở Đông Nam Á đang mở rộng tín dụng cho những người vay trẻ tuổi, nhiều người trong số họ bị hạn chế tiếp cận các dịch vụ tài chính truyền thống, ngay cả khi một số ngân hàng lớn nhất khu vực đang gấp rút số hóa hoạt động kinh doanh của họ.
Cụ thể, dịch vụ mua sắm ngay và thanh toán sau (buy now, pay later) và các ngân hàng số đang nhanh chóng thu hẹp khoảng cách trong việc cung cấp tín dụng lớn tại khu vực, trong bối cảnh việc áp dụng rộng rãi smartphone và sử dụng nền tảng thương mại điện tử cho phép các fintech thu thập dữ liệu khách hàng và sàng lọc ngay cả những người có ít hoặc không có lịch sử tín dụng.
Dịch vụ cho vay đang trở thành dịch vụ hàng đầu trong lĩnh vực tài chính, với nhiều công ty thâm nhập vào lĩnh vực ngân hàng trong năm nay thông qua việc mua lại các hãng cho vay truyền thống hoặc mua cổ phần của những công ty này.
Ganis Pawestri, thư ký 27 tuổi ở trung tâm Jakarta, không có thẻ tín dụng. Thay vào đó, cô sử dụng một ứng dụng có tên Akulaku để mua sắm hàng ngày và hàng thời trang trực tuyến, với mức tiêu dùng khoảng 800 rupiah (50 USD) mỗi tháng.
Cuối tháng, cô thực hiện thanh toán thông qua ngân hàng trực tuyến, cũng do công ty thuộc tập đoàn Akulaku điều hành. Không có chi phí lãi suất áp dụng cho các khoản thanh toán hàng tháng. Đối với những khoản mua sắm đắt tiền hơn, chẳng hạn như đi du lịch, cô chia thành 3 đợt trả với lãi suất 2%.
“Tôi không có trải nghiệm tốt với các ngân hàng”, Pawestri nói với Nikkei Asia. Sau khi tốt nghiệp, cô đã bị từ chối cấp thẻ tín dụng nhiều lần. Thậm chí sau khi hoàn tất quá trình sàng lọc ban đầu tại một ngân hàng khác, cô kể rằng đã mất vài tuần trước khi phát hiện thẻ mà cô nhận được đã bị thất lạc trong quá trình gửi qua đường bưu điện.
Các dịch vụ fintech như Akulaku, cho phép thanh toán trả góp lên tới 12 tháng, rất phổ biến ở Indonesia, nơi chỉ có khoảng 5% người dân có thẻ tín dụng. Ra mắt vào năm 2016, hơn 60% trong số 5-7 triệu người dùng hoạt động hàng tháng là thế hệ millennials (thế hệ Y).
“Chuyển đổi số là rất quan trọng đối với lĩnh vực tài chính” nhằm mở rộng cơ sở khách hàng của công ty ở Indonesia, nơi có khoảng 17.000 hòn đảo; Efrinal Sinaga, giám đốc điều hành của Akulaku Finance cho biết. Tập đoàn này cũng hoạt động tại Philippines và Malaysia, đặt mục tiêu phục vụ 50 triệu khách hàng trên toàn khu vực vào năm 2025.
Nhóm khách hàng chưa được tiếp cận
Đối với khách hàng của mình, điểm thu hút lớn của Akulaku là khả năng tiếp cận tín dụng dễ dàng, ngay cả đối với những người có ít hoặc không có lịch sử vay mượn. Không sử dụng thông tin nhận dạng cá nhân, Akulaku đã xây dựng mô hình chấm điểm tín dụng bằng cách hợp tác với các trang thương mại điện tử và nhà cung cấp dịch vụ viễn thông để đánh giá mức độ tín nhiệm của người vay tiềm năng, dựa trên thói quen chi tiêu của họ.
Các nền kinh tế mới nổi như Indonesia thường thiếu hoặc chậm phát triển các cơ quan xếp hạng tín dụng, mà các ngân hàng và các hãng cho vay tiêu dùng sử dụng để có được lịch sử tín dụng cập nhật của những người đi vay tiềm năng.
Ứng dụng của Akulaku xác định hạn mức tín dụng cho từng khách hàng, tùy thuộc vào thu nhập và lịch sử thanh toán của họ, giúp họ không bị chi tiêu quá mức. Pawestri ở Jakarta bắt đầu với hạn mức 3 triệu rupiah, sau đó tăng gấp đôi sau một năm rưỡi vì cô thường xuyên sử dụng dịch vụ.
Theo một nghiên cứu của Trung tâm Thực hành và Đầu tư Tác động (CIIP), một đơn vị phi lợi nhuận của Temasek Trust ở Singapore, 63% người dùng fintech là khách hàng lần đầu và 57% cho biết họ không có quyền truy cập vào các lựa chọn thay thế, so với 46 % và 40% tương ứng của các nhà cung cấp dịch vụ tài chính truyền thống.
Tuy nhiên, báo cáo lưu ý rằng các tay chơi trong lĩnh vực fintech “có xu hướng cung cấp các sản phẩm có thời hạn sử dụng ngắn hơn và mức giá hàng năm cao hơn”.
Được công bố vào tháng 6, nghiên cứu này là bản phân tích toàn diện đầu tiên về tác động của tài chính toàn diện ở Đông Nam Á. Công ty đã khảo sát 6.500 khách hàng sử dụng dịch vụ tài chính tại 6 quốc gia: Campuchia, Indonesia, Myanmar, Philippines, Thái Lan và Việt Nam.
“Sự tăng tốc của các công ty fintech trong việc lấp đầy khoảng trống cũng phản ánh số lượng người không sử dụng dịch vụ ngân hàng và chưa được phục vụ đầy đủ trong khu vực này”, Dawn Chan, Giám đốc điều hành của CIIP, nói với Nikkei Asia. Trong khi các bên cho vay truyền thống đang hướng đến thị trường số, thì các fintech tỏ ra “nhanh nhạy hơn” về tốc độ tiếp cận thị trường và đầu tư, ông Chan nói.
Các ngân hàng lớn nhập cuộc
Theo một báo cáo năm ngoái của Google, Temasek Holdings và Bain & Co, một số ngân hàng lớn nhất châu Á hiện đang có động thái mạnh mẽ hơn trong lĩnh vực cho vay trực tuyến ở Đông Nam Á, dự kiến sẽ đạt 116 tỉ USD vào năm 2025, tăng gần gấp 3 lần so với năm 2021.
Năm ngoái, Ngân hàng Thương mại Siam của Thái Lan đã đầu tư 100 triệu USD vào Akulaku, trong khi ngân hàng cho vay lớn nhất Nhật Bản, MUFG Bank, cũng đầu tư 200 triệu USD và nắm giữ khoảng 10% cổ phần trong công ty cho vay trực tuyến Indonesia.
Ngân hàng Mizuho của Nhật Bản vào tháng 3 đã dẫn đầu vòng gây quỹ trị giá 270 triệu USD cho Tập đoàn Kredivo, đối thủ cạnh tranh của Akulaku ở Indonesia. Ra mắt vào năm 2016, Kredivo nhắm đến tệp khách hàng giàu có hơn trong nước – những người có mức lương tối thiểu hàng tháng là 3 triệu rupiah (189 USD).
Trong một cuộc phỏng vấn với Nikkei Asia, Kazutoshi Isogai, Giám đốc Kinh doanh và Bán lẻ của Mizuho, nói rằng Việt Nam, Philippines và Indonesia là "một số thị trường hứa hẹn nhất cho ngân hàng bán lẻ", đồng thời nói thêm rằng ngân hàng Nhật Bản có thể mở rộng quan hệ đối tác sang các thị trường mới. Ngoài Indonesia, Kredivo đã hoạt động tại Việt Nam.
Tận dụng công nghệ tín dụng cốt lõi, Kredivo đã mở rộng phạm vi dịch vụ của mình, bao gồm cả việc phát hành thẻ tín dụng riêng. Giám đốc chiến lược của Kredivo Abhijay Sethia cho biết, công ty cũng đang có kế hoạch ra mắt một ngân hàng số vào “một thời điểm nào đó trong năm nay, tùy thuộc vào thời gian phê duyệt”.
Indonesia đang chứng kiến làn sóng các công ty công nghệ mua lại các ngân hàng truyền thống để biến chúng thành ngân hàng số. Năm ngoái, Kredivo đã nắm giữ phần lớn cổ phần của Ngân hàng Bisnis Internasional được niêm yết. Grab và Singtel (Singapore Telecommunications) có kế hoạch mở ngân hàng số tại Indonesia trong năm nay sau khi mua cổ phần thiểu số của một công ty cho vay tư nhân nhỏ. Đầu tháng này, KakaoBank của Hàn Quốc tuyên bố sẽ mua 10% cổ phần của liên doanh.
Mặc dù chưa có lịch sử hoạt động lâu dài, nhưng những 'tay chơi mới' cũng đang dần cải thiện chất lượng cho vay của họ. Báo cáo của CIIP nhấn mạnh rằng tỷ lệ vỡ nợ của cả fintech và các tổ chức phi ngân hàng truyền thống “chỉ cao hơn một chút so với ngân hàng”. Vào năm 2022, tỷ lệ vỡ nợ trung bình của các fintech là 2,8%, cao hơn đôi chút so với mức 2,5% của các ngân hàng truyền thống.
Tuy nhiên, giống như hầu hết các công ty khởi nghiệp, nhiều công ty fintech mới đang thua lỗ. Chìa khóa cho sự sống còn của họ sẽ là phục vụ khách hàng một cách bền vững. Tập đoàn Advance Intelligence Group có trụ sở tại Singapore, hiện đang vận hành dịch vụ tín dụng có tên Atome, trong tháng 7 công bố rằng họ đã rút khỏi Việt Nam sau khi gia nhập thị trường này trong năm ngoái./.
Tại sao kinh tế châu Âu tiếp tục tụt hậu so với Mỹ?
"Vũ khí bí mật" của nền kinh tế Mỹ: Nhóm người lớn tuổi sẵn tiền để chi tiêu
Chu kỳ thắt chặt tiền tệ toàn cầu đi đến hồi kết?
Theo Nikkei Asia
