Nga “xứng danh anh hùng”, đảo ngược cục diện Syria sau 2 năm

VietTimes -- Ngày 30/9 đánh dấu tròn 2 năm Nga bắt đầu chiến dịch quân sự chống khủng bố tại Syria. Đúng hai năm trước, vào ngày 30/9/2015, các máy bay chiến đấu của Nga đã thực hiện các cuộc không kích đầu tiên. Giờ đây, khi cuộc chiến đang đến gần hồi kết, tạp chí Văn hóa Chiến lược đã tổng kết và nhận định hai năm tham chiến ở Syria vừa qua là thắng lợi lớn của quân đội Nga. 
Máy bay chiến đấu hiện đại Su-34 "thú mỏ vịt" của Nga tham chiến tại Syria (ảnh: Sputnik)
Máy bay chiến đấu hiện đại Su-34 "thú mỏ vịt" của Nga tham chiến tại Syria (ảnh: Sputnik)

Lực lượng Không quân Vũ trụ Nga đã tiến hành 30.650 lần xuất kích chiến đấu tại Syria, thực hiệnkhoảng 92.000 cuộc không kích tấn công 96.800 mục tiêu khủng bố, tiêu diệt được 53.700 phần tử khủng bố.

Các căn cứ chỉ huy và kiểm soát của IS cũng như các cơ sở hạ tầng hậu cần là những mục tiêu bị phá hủy trước tiên. Các tuyến đường tiếp tế và nguồn tài chính cung cấp cho lực lượng khủng bố đã bị cắt đứt do các chuyến hàng vận chuyển dầu bất hợp pháp bị chặn lại.

Trong 2 năm tham chiến ở Syria, lực lượng Không quân Vũ trụ Nga đã sử dụng nhiều loại máy bay chiến đấu hiện đại, bao gồm máy bay cường kích Su-24M và Su-25; máy bay tiêm kích bom hiện đại Su-34; máy bay ném bom chiến lược tầm xa Tu-22M3, Tu-160 và Tu-95; máy bay tiêm kích đa năng Su-27SM, Su-30SM và Su-35S; máy bay tiêm kích đánh chặn MiG-31; trực thăng chiến đấu Mi-8, Mi-24, Mi-28N, Ka-52; máy bay cảnh báo sớm A-50, máy bay do thám Tu-214R, máy bay trinh sát và tác chiến điện tử Il-20M1. Ở bất kỳ thời điểm nào, nhóm không quân viễn chinh Nga cũng không bao giờ vượt quá 35 chiếc máy bay.

Nga “xứng danh anh hùng”, đảo ngược cục diện Syria sau 2 năm ảnh 1Máy bay ném bom chiến lược tầm xa Tu-22M3 của Nga ở Syria (ảnh: Sputnik)

Máy bay Nga sử dụng hệ thống máy tính đặc biệt SVP-24 để tăng độ chính xác của các cuộc không kích. Hệ thống SVP-24 được lắp trên máy bay chiến đấu Tu-22M, Su-24M và Su-25. Nó sử dụng hệ thống định vị vệ tinh toàn cầu GLONASS để liên tục so sánh vị trí của máy bay và mục tiêu. Hệ thống SVP-24 này đo các thông số môi trường (như áp suất, độ ẩm, vận tốc gió, tốc độ máy bay, góc độ tấn công,...) và nhận thông tin từ các liên kết dữ liệu (máy bay khác, máy bay cảnh báo sớm, trạm mặt đất,...) để tính "giới hạn thông số kỹ thuật" về tốc độ, độ cao và hành trình, nhờ đó một quả bom trọng lực được tự động thả đúng thời điểm.

Kết quả là các quả bom trọng lực tấn công mục tiêu với độ chính xác không hề thua kém các loại đạn dẫn đường thế hệ mới. Thậm chí cả khi GLONASS bị nhiễu, vô số các cảm biến sẽ cho phép máy tính đưa ra một giải pháp nhắm mục tiêu một cách chính xác. Các điều kiện thời tiết hoặc thời gian trong ngày không gây ảnh hưởng gì. Cơ chế dẫn đường “bắn quên” cho phép phi công tập trung vào việc phát hiện các mối đe dọa và mục tiêu.

SVP-24 được lắp đặt trên máy bay (thay vì gắn lên bom) để sử dụng lại nhiều lần. Hệ thống này có thể được cài đặt trên hầu hết máy bay cánh xoay hoặc máy bay cánh cố định. Sự phát triển của các hệ thống nhắm mục tiêu tinh vi đã cho phép lực lượng Không quân Vũ trụ Nga tiêu diệt mục tiêu với độ chính xác cao nhất, sử dụng một kho đạn dược khổng lồ, với chi phí rẻ hơn nhiều so với các quả bom dẫn đường.

Nhìn chung cho đến nay, Nga mới chỉ thiệt hại 3 chiếc máy bay. Trong đó, một chiếc bị máy bay của Thổ Nhĩ Kỳ bắn rơi, còn hai chiếc máy bay Su-33 và MiG-29K trên tàu sân bay gặp nạn do sự cố chứ không phải do hỏa lực của đối phương. Bên cạnh đó, Nga còn tổn thất 5 máy bay trực thăng. Có 38 quân nhân đã hi sinh. Nhóm không quân đóng tại Khmeimim, căn cứ chính của Nga ở Syria, đã không bị tổn thất một chiếc máy bay cánh nâng cố định nào trong suốt chiến dịch.

Thực tế thì lực lượng Không quân Vũ trụ không có bất cứ thiệt hại nào. 5 chiếc trực thăng bị mất là của không quân thuộc lục quân. Đây thật sự là một kết quả phi thường. Về cơ bản, chiến dịch đã diễn ra trôi chảy mà không gặp trở ngại. Vấn đề tiếp nhiên liệu trong chuyến bay gây cản trở cho chiến dịch lúc ban đầu cũng đã được khắc phục.

Lực lượng đặc nhiệm Nga nổi tiếng thiện chiến và dũng cảm chiến đấu tại Syria (ảnh: Business Insider)
Lực lượng đặc nhiệm Nga nổi tiếng thiện chiến và dũng cảm chiến đấu tại Syria

Các mục tiêu trọng điểm đã bị phá hủy bởi các tên lửa hành trình tầm xa trên không và trên tàu chiến. Sau khi đạt được khả năng thực hiện các cuộc tấn công bằng tên lửa hành trình chính xác tầm xa, Nga đã tham gia câu lạc bộ vũ khí độc quyền với Mỹ. Các lực lượng đặc nhiệm (SOF) cũng có đóng góp rất lớn vào thắng lợi của quân đội Nga. Các lực lượng này tham gia chỉ định mục tiêu cho máy bay chiến đấu và thực hiện nhiệm vụ cho các mục đích khác như huấn luyện quân đội chính phủ Syria, tiêu diệt quân địch và phá hủy các đối tượng chủ chốt của kẻ thù.

Dưới sự huấn luyện của các cố vấn Nga, quân đội Syria đã lớn mạnh, trở thành một lực lượng đáng gờm, giành hết thắng lợi này đến thắng lợi khác. Ví dụ, quân đội Syria đã tiến hành một chiến dịch tập kích không vận độc nhất vô nhị vào ngày 12/8/2017, triển khai các lính nhảy dù xuống khu vực phía sau các vị trí của lực lượng khủng bố Nhà nước Hồi giáo cách chiến trường 20 km. Chiến dịch này đã giúp giải phóng thị trấn al-Hadar. Các cố vấn quân sự Nga cũng tham gia vào kế hoạch.

Tháng trước, quân đội Nga đã xây dựng một cây cầu bắc qua sông Euphrates gần Deir Ezzor, đưa binh lính và phương tiện quân sự sang bờ bên kia để hỗ trợ cuộc tấn công của quân đội Syria. Trong một ngày, cây cầu có thể phục vụ tới 8.000 xe có trọng tải lên đến 50 tấn, kể cả xe tăng qua sông. Cây cầu đã được xây dựng dưới hỏa lực tấn công không ngừng của những chiến binh Hồi giáo trong vòng chưa đầy 48 tiếng. Cây cầu cũng có thể được sử dụng để cung cấp viện trợ nhân đạo hay di tản người bị thương.

Quân đội Nga nên được ca ngợi vì năng lực tình báo, hậu cần và huấn luyện xuất sắc. Tình báo rất hiệu quả trong việc xác định mục tiêu cho các cuộc tấn công bằng tên lửa hành trình trên biển.

Chiến hạm Nga phóng tên lửa hành trình Kalibr từ Địa Trung Hải tấn công các mục tiêu phiến quân tại Syria
Chiến hạm Nga phóng tên lửa hành trình Kalibr từ Địa Trung Hải tấn công các mục tiêu phiến quân tại Syria
Chiến đấu cơ xuất kích từ tàu sân bay Đô đốc Kuznetsov trong chiến dịch làm nhiệm vụ tại Syria
Chiến đấu cơ xuất kích từ tàu sân bay Đô đốc Kuznetsov trong chiến dịch làm nhiệm vụ tại Syria

Khi Nga bắt đầu can thiệp, các nhóm khủng bố đã kiểm soát 70% lãnh thổ của Syria và đang tiếp tục chiếm thêm đất. Nhưng tình hình hiện nay ở Syria đã khác hẳn. Lãnh thổ thuộc quyền kiểm soát của lực lượng ủng hộ chính phủ Syria đã tăng gấp bốn lần, từ 19.000 km2 lên tới 78.000 km2. Phần lớn dân cư sống trên các lãnh thổ được giải phóng khỏi các nhóm dân quân bất hợp pháp. Những phần tử khủng bố đã thất bại ở các tỉnh Hama và Homs. Chúng bị đuổi ra khỏi Latakia. Aleppo và Palmyra đã được giải phóng.

Tuyến đường huyết mạch kết nối Damascus với phía bắc của đất nước đã được khai thông. Chính phủ Syria đã giành lại quyền kiểm soát thành phố Deir Ezzor. Một số mỏ dầu và khí đốt quan trọng cũng đang nằm dưới quyền kiểm soát của chính phủ. Các khu vực trải dài hơn 180 km dọc biên giới Syria-Iraq và 195 km dọc biên giới với Jordan (các tỉnh As-Suwayda và Damascus) cũng đã quét sạch bóng quân khủng bố.

Tự mình quan sát trận chiến là điều hết sức quan trọng đối với mỗi quân nhân. Vì vậy, các phi hành đoàn thường được thay đổi luân phiên để mang đến kinh nghiệm chiến đấu cho càng nhiều người càng tốt. Tính đến tháng 9/2017, 86% nhân sự bay của lực lượng Không quân Vũ trụ Nga đã có kinh nghiệm chiến đấu, trong đó các phi hành đoàn không quân tầm xa: 75%, phi hành đoàn không quân chiến thuật: 79%, không vận quân sự: 88%. 89% phi hành đoàn không quân của lục quân cũng đã phục vụ ở Syria.

Các lực lượng vũ trang Nga có các tư lệnh với kinh nghiệm làm nhiệm vụ chung. Nguyên tắc phối hợp chung đã ngày càng trở nên quan trọng trong lực lượng vũ trang. Kinh nghiệm chỉ huy chung đã làm Thượng tướng Sergei Surovikin có thể được bổ nhiệm giữ chức Tư lệnh Không quân Vũ trụ Nga, vị trí được cho là sẽ bổ sung vào tháng này. Kinh nghiệm của ông về các hoạt động chung là yếu tố quyết định cho việc bổ nhiệm dự kiến.

Đội ngũ phi công chiến đấu Nga đã thu được những kinh nghiệm xương máu từ chiến trường Syria
Đội ngũ phi công chiến đấu Nga đã thu được những kinh nghiệm xương máu từ chiến trường Syria

Quân đội Nga cũng thu được kinh nghiệm về tổ chức các hoạt động nhân đạo. Các bác sĩ quân y đã giúp đỡ hàng chục ngàn người Syria. Làm sạch mìn cũng là một phần quan trọng của chiến dịch ở Syria. Các công binh Nga đã dọn sạch mìn ở 5.295 ha lãnh thổ, vô hiệu hóa 60.384 thiết bị nổ. 586 công binh Syria đã trải qua huấn luyện và hiện có 102 người đang được huấn luyện.

Trong hai năm, các lực lượng của Nga triển khai tới Syria theo yêu cầu trợ giúp từ chính phủ hợp pháp ở Damascus đã thay đổi hoàn toàn tình hình ở đất nước này. Chiến dịch của Nga đã phá hủy nhiều nguồn thu của lực lượng khủng bố, làm suy yếu nghiêm trọng khả năng tuyển mộ thành viên mới, mua vũ khí và phổ biến truyền bá tư tưởng hồi giáo cực đoan của chúng.

Thắng lợi quân sự đã giúp Nga có thể đưa ra sáng kiến nhằm thúc đẩy ngừng bắn giữa chính phủ Syria và các nhóm đối lập "vừa phải". Kết quả là bốn khu vực giảm leo thang đã được thiết lập ở Syria. Triển vọng cho dàn xếp hòa bình đã trở thành hiện thực. Sự tham gia của quân đội Nga không chỉ mang đến cho người dân Syria hy vọng về một cuộc sống bình thường, mà còn tái khẳng định vị thế của Nga như một cường quốc thế giới có khả năng triển khai lực lượng ra ngoài biên giới nước mình.