Nga trỗi dậy và hiện tượng “Putin hóa” thế giới

Nước Nga của ông Putin đang nổi lên như một cường quốc có khả năng can thiệp giải quyết các chuyện lớn của thế giới. Tuần báo Pháp L’Obs đã phỏng vấn chuyên gia địa chính trị François Heisbourg, chủ tịch Viện Nghiên cứu Chiến lược tại Luân Đôn, xung quanh hiện tượng mới nổi lên được gọi là «Putin hoá» thế giới.

Theo chuyên gia Heisbourg, với việc Aleppo thất thủ và sự can thiệp của Kremlin vào bầu cử Mỹ, giờ đây nước Nga đang áp đặt quy tắc của mình lên trường quốc tế, thêm vào đó là phong trào dân túy thân Nga ở châu Âu đang lên cao. Những hiện tượng đó khiến người ta cảm thấy một hình thái «Putin hóa đang tiến bước». ÔngHeisbourg đánh giá, tổng thống Nga Vladimir Putin đã biết dùng chiến tranh như là một công cụ hiệu quả để đạt được mục đích chính trị.

Vậy ông Putin đã thành công như thế nào trong chiến lược của mình? Chuyên gia Heisbourg nhắc lại, hồi tháng 2/2007, trong hội nghị an ninh tại Munich, ông Putin đã tuyên bố rằng nước Nga đang trở lại và thế giới cần phải tính đến nước Nga. Khi đó không mấy ai tin lời ông. Tuy nhiên trong vòng 10 năm sau, ông Putin đã biết biến nước Nga thành một nhà nước chiến lược linh hoạt, có khả năng đưa ra các quyết định mạnh mẽ và thực thi nhanh chóng các quyết định đó.

Việc sáp nhập Crimea là một thí dụ điển hình. Chỉ vài giờ sau khi người đồng minh là tổng thống Ukraine Yanoukovitch bị lật đổ, ông Putin đã kín đáo triển khai hàng ngàn lính đặc nhiệm không mang phiên hiệu để chuẩn bị sáp nhập bán đảo này với một tốc độ kinh ngạc. Ông Heisbourg nhận định: «Chính sự lanh lẹ đó đã cho phép Nga, một nước có GDP không bằng Tây Ban Nha, trở lại trung tâm bàn cờ thế giới».

Chuyên gia François Heisbourg nhận định hiện tương «Putin hóa» đang lên mạnh, chắc chắn thế giới sẽ phải thích nghi với hoàn cảnh mới đó. Hiện tượng Putin hóa này đang mở rộng ra như là một hình thức lãnh đạo đặc biệt. Có thể thấy ở các mô hình chính phủ như ở Hungari với tổng thống Orban, ở Ba Lan hay ở Thổ Nhĩ Kỳ.

Chuyên gia Heisbourg kết luận: «Trong sự chuyển động của thế giới hiện nay, ông Putin đang tạo cảm giác là người làm chủ được số phận đất nước mình, vì thế ông trở thành hình mẫu rất lôi cuốn, thậm chí rất phổ biến».