|
Thủ lĩnh phe đối lập Venezuela Juan Guaido (Ảnh: Reuters) |
Trong một cuộc gặp bên lề kỳ họp Đại hội đồng LHQ tại New York, Mỹ ông Trump đã nói với các nhà lãnh đạo khu vực Mỹ Latin - những người công nhận ông Guaido là Tổng thống hợp pháp của Venezuela - rằng họ là một phần trong "liên minh lịch sử". Trong suốt 8 tháng qua, họ đã cố gắng lật đổ chính quyền ông Maduro bằng hàng loạt cáo buộc tham nhũng, vi phạm nhân quyền và gian lận bầu cử...ngay trong bối cảnh nền kinh tế Venezuela dần sụp đổ.
Cuộc họp tổ chức ở New York này thực chất là ý đồ của chính quyền Trump nhằm giữ cho vấn đề Venezuela "được quan tâm cao độ trong chương trình nghị sự quốc tế" - một quan chức giấu tên thuộc Bộ Ngoại giao Mỹ nói.
Hiện vẫn chưa rõ Washington sẽ có những lựa chọn nào cho vấn đề Venezuela. Phe đối lập của Venezuela cũng xuất hiện tại kỳ họp Đại hội đồng LHQ để tìm kiếm một bước đột phá sau 8 tháng âm mưu lật đổ chính quyền ông Maduro, và hiện đang muốn kêu gọi Liên minh châu Âu (EU) áp lệnh trừng phạt, đóng băng tài sản các quan chức trong chính phủ của Venezuela.
Bộ Ngoại giao Mỹ cũng vừa tuyên bố sẽ cung cấp khoản tiền viện trợ nhân đạo 36 triệu USD cho Venezuela thông qua một chương trình của LHQ, nhằm huy động 223 triệu USD viện trợ cho khoảng 2,6 triệu người dân nước này.
"Chúng tôi đang trao đi hàng triệu và hàng triệu USD tiền viện trợ, không phải là chúng tôi muốn làm vậy, như quan điểm của ông Maduro, mà chúng tôi phải làm vậy" - ông Trump nói trong cuộc họp báo tổ chức cuối ngày thứ Tư - "Nhiều người đang chết dần, họ không có thức ăn, họ không có nước sạch, họ chả có gì cả".
Mỹ cũng cung cấp cho ông Guaido khoản tiền 52 triệu USD để duy trì hoạt động trong chính phủ song song của ông - phần lớn trong số tiền này được lấy từ tiền viện trợ vốn dành cho các nước khác ở khu vực Trung Mỹ - theo ông Mark Green, Giám đốc Cơ quan Phát triển Quốc tế Mỹ (USAID).
Venezuela đã lao vào một cuộc khủng hoảng chính trị sâu rộng từ hồi tháng 1 năm nay khi ông Guaido - Chủ tịch Quốc hội mà phe đối lập giành quyền kiểm soát - tự nhận là Tổng thống lâm thời, cho rằng ông Maduro là Tổng thống không hợp lệ. Chính trị gia đối lập sau đó được một số lãnh đạo các nước trên thế giới công nhận, trong đó có Mỹ và nước láng giềng Colombia.
Ông Guaido cùng các đồng minh trong khu vực Mỹ Latin đang ra sức tìm cách mô tả ông Maduro như một mối đe dọa đối với sư bình ổn trong khu vực nhằm tăng cường sức ép. Trong bài phát biểu trước Quốc hội hôm thứ Tư vừa qua, Tổng thống Colombia Ivan Duque nói rằng ông sẽ trình lên LHQ một tài liệu chứng minh rằng ông Maduro đang nuôi dưỡng các nhóm nổi dậy vũ trang ở Colombia.
Ngoại trưởng Venezuela Jorge Arreaza đã lập tức đưa ra phản ứng, gọi bài phát biểu của ông Duque làđáng hổ thẹn. Tổng thống Maduro còn gọi ông Guaido là con rối đảo chính của nước Mỹ, đồng thời tăng cường quan hệ với các nước đồng minh như cuba, Nga và Trung Quốc để chống lại sức ép gia tăng.
Châu Âu chịu sức ép
Lệnh cấm nhập cảnh mà Mỹ công bố sẽ được áp dụng với các quan chức chính phủ Venezuela từ cấp Thứ trưởng trở lên, các thành viên trong quân đội với hàm đại tá trở lên, và các thành viên thân chính phủ trong Quốc hội Lập hiến - tồn tại song song với Quốc hội mà phe đối lập giành thế đa số.
Mỹ cũng áp dụng lệnh cấm với tất cả những người hành động "đại diện cho hoặc ủng hộ" ông Maduro hay những cá nhân mang lại "lợi ích tài chính" cho chính phủ ông Maduro, cùng gia đình họ. Giới chức Mỹ trước đó còn ngang nhiên tuyên bố rằng các biện pháp này rất hữu hiệu bởi "vợ của những cá nhân này sẽ không thể mua sắm ở nước Mỹ".
Động thái mới của Mỹ chắc chắn sẽ gây thêm sức ép đối với châu Âu. Dù hiện tại EU đã áp lệnh trừng phạt đối với một số thành viên trong chính phủ ông Maudro, nhưng Mỹ và một số nước Mỹ Latin vẫn kêu gọi khối này tăng thêm trừng phạt.
Một nhóm các nước châu Âu và Mỹ Latin đã tổ chức cuộc gặp bên lề kỳ họp Đại hội đồng LHQ trong chiều hôm thứ Tư (giờ Mỹ) để thảo luận về vấn đề Venezuela. Trong một tuyên bố chung đưa ra sau đó, nhóm Lima gồm các nước Mỹ Latin và Nhóm Liên lạc quốc tế mà châu Âu dẫn đầu nói rằng họ "tái xác nhận lại cam kết phục hồi lại nền dân chủ" ở Venezuela. Tuy nhiên, tuyên bố trên không nhắc tới các lệnh trừng phạt.
Theo Reuters