Các quan chức kinh tế hàng đầu của Mỹ và Trung Quốc hôm 26/10 đã thống nhất khung thỏa thuận thương mại mới để Tổng thống Mỹ Donald Trump và Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình phê chuẩn trong tuần tới. Thỏa thuận nhằm hoãn áp thuế 100% của Mỹ, nới lỏng kiểm soát xuất khẩu đất hiếm của Trung Quốc và khôi phục việc mua đậu nành Mỹ, theo các quan chức Mỹ.
Bộ trưởng Tài chính Mỹ Scott Bessent cho biết các cuộc đàm phán bên lề Hội nghị Thượng đỉnh ASEAN tại Kuala Lumpur đã loại bỏ nguy cơ áp thuế 100% đối với hàng hóa Trung Quốc từ ngày 1/11 mà ông Trump từng đe dọa. Ông nói thêm, Trung Quốc dự kiến trì hoãn một năm việc áp dụng cơ chế cấp phép xuất khẩu đất hiếm và nam châm, trong khi chính sách này được xem xét lại.
Các quan chức Trung Quốc tỏ ra thận trọng hơn, không tiết lộ chi tiết cụ thể về kết quả đàm phán.
Ông Trump và ông Tập dự kiến gặp mặt trực tiếp vào thứ Năm tuần sau bên lề Hội nghị Thượng đỉnh APEC tại Gyeongju, Hàn Quốc, để ký kết các điều khoản. Trong khi Nhà Trắng đã chính thức xác nhận cuộc gặp rất được mong đợi này, Bắc Kinh vẫn chưa đưa ra xác nhận chính thức.
“Tôi nghĩ chúng tôi đã có một khung thỏa thuận rất thành công để các nhà lãnh đạo thảo luận vào thứ Năm”, ông Bessent nói với báo chí sau khi cùng Đại diện Thương mại Mỹ Jamieson Greer gặp Phó Thủ tướng Trung Quốc Hà Lập Phong (He Lifeng) và Trưởng đoàn đàm phán Lý Thành Cương (Li Chenggang), đây là vòng đàm phán trực tiếp thứ năm kể từ tháng 5.
Ông Bessent cho biết ông kỳ vọng “đình chiến thuế quan” với Trung Quốc sẽ được gia hạn sau ngày 10/11, đồng thời Trung Quốc sẽ mua lại một lượng lớn đậu nành Mỹ, sau khi không nhập khẩu mặt hàng này trong tháng 9 mà chuyển sang mua từ Brazil và Argentina.
“Người nông dân trồng đậu nành của Mỹ sẽ cảm thấy rất hài lòng, cả trong mùa này và những năm tới”, ông Bessent nói trên chương trình This Week của đài ABC.
Ông Greer nói trong chương trình Fox News Sunday rằng hai bên đã nhất trí tạm ngừng một số biện pháp trừng phạt, đồng thời tìm được “hướng đi để Mỹ có thể tiếp cận nhiều hơn với nguồn đất hiếm của Trung Quốc, đồng thời cân bằng thâm hụt thương mại bằng cách tăng doanh số hàng Mỹ xuất sang Trung Quốc”.
Trung Quốc thận trọng, Mỹ giữ giọng lạc quan
Ông Lý Thành Cương xác nhận hai bên đã đạt được “đồng thuận sơ bộ” và sẽ tiến hành các thủ tục phê duyệt nội bộ tiếp theo.
“Lập trường của Mỹ rất cứng rắn”, ông nói. “Chúng tôi đã trải qua những cuộc tham vấn căng thẳng nhưng mang tính xây dựng để tìm ra các giải pháp thực tế”.
Tổng thống Trump đã tới Malaysia hôm Chủ nhật để tham dự Hội nghị ASEAN – chặng dừng đầu tiên trong chuyến công du châu Á kéo dài 5 ngày, kết thúc bằng cuộc gặp với ông Tập Cận Bình tại Hàn Quốc vào ngày 30/10.
Sau đàm phán, ông Trump thể hiện sự lạc quan: “Tôi nghĩ chúng ta sẽ có một thỏa thuận với Trung Quốc”.
Trước đó, ông Trump từng đe dọa áp thuế 100% và các biện pháp hạn chế thương mại mới từ ngày 1/11, đáp trả việc Bắc Kinh mở rộng kiểm soát xuất khẩu đất hiếm và nam châm.
Hai nước đã gỡ bỏ phần lớn thuế ba chữ số trong khuôn khổ thỏa thuận đình chiến thương mại, vốn sẽ hết hạn vào ngày 10/11.
Các quan chức cho biết, ngoài vấn đề đất hiếm, hai bên còn thảo luận về mở rộng thương mại song phương, khủng hoảng fentanyl tại Mỹ, phí cảng biển Mỹ, và chuyển giao quyền kiểm soát TikTok cho phía Mỹ.
Ông Bessent nói trên chương trình Meet the Press của NBC rằng hai bên cần “hoàn thiện chi tiết thỏa thuận TikTok”, để ông Trump và ông Tập có thể ký kết chính thức tại Hàn Quốc.
“Đình chiến mong manh” giữa hai nền kinh tế lớn
Căng thẳng giữa Mỹ và Trung Quốc đã leo thang trong vài tuần qua, khi thỏa thuận đình chiến đạt được từ tháng Năm và gia hạn hồi tháng 8 không ngăn được việc hai bên liên tục tung thêm các biện pháp trừng phạt và hạn chế xuất khẩu mới.
Việc Bắc Kinh mở rộng kiểm soát xuất khẩu đất hiếm đã gây ra tình trạng thiếu hụt toàn cầu, buộc Washington xem xét cấm xuất khẩu các sản phẩm công nghệ cao sang Trung Quốc, bao gồm máy tính xách tay và động cơ phản lực, theo hãng Reuters.
Các nhà phân tích cho rằng dù đạt được “khung thỏa thuận”, nhưng mối quan hệ thương mại trị giá 660 tỷ USD mỗi năm giữa Mỹ và Trung Quốc vẫn đang ở thế mong manh, và bất kỳ sai lệch nhỏ nào cũng có thể làm sụp đổ “đình chiến” mới nhất này.
Ông Trump tự tin về đình chiến thương mại Mỹ-Trung sau các vòng đàm phán "thành công"
Ông Trump tham gia lễ ký thỏa thuận ngừng bắn mở rộng Thái Lan–Campuchia
Đoạn quảng cáo "mượn lời Ronald Reagan" khiến ông Trump nổi đóa, hủy đàm phán với Canada
Theo Reuters
