Tổng thống Mỹ Donald Trump cho biết ông tin tưởng có thể đạt được một thỏa thuận thương mại với Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình, người mà ông dự kiến sẽ gặp vào tuần tới, sau khi các quan chức kinh tế hàng đầu của hai nước đạt được đồng thuận sơ bộ trong vòng đàm phán mới kết thúc hôm Chủ nhật.
Theo tờ Le Parisien, Bộ trưởng Tài chính Mỹ Scott Bessent và Đại diện Thương mại Jamieson Greer đã có cuộc gặp trực tiếp với Phó Thủ tướng Trung Quốc Hà Lập Phong (He Lifeng) và Trưởng đoàn đàm phán thương mại Lý Thành Cương (Li Chenggang) bên lề Hội nghị Thượng đỉnh ASEAN tại Kuala Lumpur. Đây là vòng đàm phán trực tiếp thứ năm kể từ tháng 5.
Ông Bessent nói với báo chí: “Tôi nghĩ chúng ta đã có một khung thỏa thuận rất khả quan để các nhà lãnh đạo thảo luận vào thứ Năm tới”.
Trong chương trình Meet the Press của NBC, ông Bessent cho biết thỏa thuận dự kiến sẽ hoãn việc Trung Quốc mở rộng kiểm soát xuất khẩu đất hiếm và nam châm, đồng thời giúp Mỹ tránh áp thuế 100% đối với hàng hóa Trung Quốc mà ông Trump từng đe dọa.
Ông cũng tiết lộ rằng Tổng thống Trump và Chủ tịch Tập sẽ bàn về việc Trung Quốc tăng nhập khẩu đậu nành và nông sản Mỹ, cân bằng cán cân thương mại, và vấn đề khủng hoảng fentanyl – nguyên nhân khiến Washington áp mức thuế 20% với hàng hóa Trung Quốc.
Ông Trump đã đến Malaysia hôm Chủ nhật để tham dự Hội nghị Thượng đỉnh Hiệp hội Các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN) – chặng dừng đầu tiên trong chuyến công du châu Á kéo dài 5 ngày, dự kiến kết thúc bằng cuộc gặp trực tiếp với ông Tập tại Hàn Quốc vào ngày 30/10.
Sau cuộc đàm phán, ông Trump thể hiện sự lạc quan: “Tôi nghĩ chúng ta sẽ có một thỏa thuận với Trung Quốc”.
Về phía Bắc Kinh, ông Lý Thành Cương xác nhận rằng hai bên đã đạt được “đồng thuận sơ bộ” và sẽ tiếp tục tiến hành các quy trình phê duyệt nội bộ. “Lập trường của Mỹ rất cứng rắn”, ông nói. “Chúng tôi đã trải qua những cuộc trao đổi căng thẳng nhưng mang tính xây dựng để tìm ra các giải pháp”.
“Đình chiến thương mại” mong manh
Hai nền kinh tế lớn nhất thế giới đang cố gắng ngăn chặn leo thang xung đột thương mại sau khi ông Trump đe dọa áp thuế 100% và các biện pháp hạn chế thương mại mới từ ngày 1/11, nhằm trả đũa việc Trung Quốc mở rộng kiểm soát xuất khẩu đất hiếm và nam châm.
Bắc Kinh và Washington trước đó đã gỡ bỏ phần lớn thuế quan ba chữ số trong khuôn khổ thỏa thuận đình chiến thương mại, vốn sẽ hết hạn vào ngày 10/11.
Trong các cuộc thảo luận, hai bên đã bàn về mở rộng thương mại song phương, gia hạn thỏa thuận đình chiến, vấn đề fentanyl, phí cảng biển Mỹ, đất hiếm, ứng dụng TikTok và các lĩnh vực khác.
Ông Lý mô tả các cuộc đàm phán là “thẳng thắn”, trong khi ông Bessent gọi đó là “cuộc thương lượng thực chất”. Ông cho biết thỏa thuận đình chiến có thể được gia hạn lần thứ hai, tùy theo quyết định của Tổng thống Trump.
Những chủ đề nhạy cảm trong cuộc gặp Trump – Tập
Dù Nhà Trắng đã chính thức xác nhận cuộc gặp giữa ông Trump và ông Tập, phía Trung Quốc vẫn chưa xác nhận thời điểm và địa điểm cụ thể.
Bên lề Hội nghị ASEAN, ông Trump tiết lộ khả năng có thêm hai cuộc gặp riêng với ông Tập – một tại Trung Quốc và một tại Mỹ.
“Chúng tôi đã đồng ý gặp nhau. Chúng tôi sẽ gặp tại Trung Quốc sau đó, và cả ở Mỹ – có thể tại Washington hoặc Mar-a-Lago”, ông nói.
Trong các điểm thảo luận chính, ông Trump dự kiến đề cập đến việc Trung Quốc mua đậu nành Mỹ. Ngoài ra, ông Trump cũng sẽ tìm kiếm sự hợp tác của Trung Quốc trong vấn đề Nga, khi cuộc chiến tại Ukraine bước sang năm thứ tư.
Thỏa thuận mong manh giữa hai siêu cường
Căng thẳng Mỹ - Trung leo thang mạnh trong vài tuần gần đây, bất chấp hai vòng đình chiến thương mại đạt được từ tháng 5 và được gia hạn vào tháng 8. Hai bên vẫn liên tục áp lệnh trừng phạt mới, kiểm soát xuất khẩu và đe dọa biện pháp trả đũa mạnh mẽ hơn.
Vòng đàm phán mới nhất tập trung vào kiểm soát xuất khẩu đất hiếm của Trung Quốc, vốn đã gây ra tình trạng khan hiếm toàn cầu. Động thái này khiến chính quyền ông Trump xem xét cấm xuất khẩu sản phẩm công nghệ cao sang Trung Quốc, bao gồm cả máy tính xách tay và động cơ phản lực, theo một báo cáo của Reuters.
Một ngày trước khi đàm phán diễn ra, Mỹ đã khởi động cuộc điều tra thuế quan mới nhắm vào việc Trung Quốc không tuân thủ thỏa thuận thương mại “Giai đoạn Một” ký năm 2020.
Cuộc điều tra này được coi là công cụ bổ sung trong chính sách thương mại cứng rắn mà ông Trump đang sử dụng đối với Bắc Kinh.
Các chuyên gia nhận định bất kỳ thỏa thuận nào đạt được sau vòng đàm phán hôm Chủ nhật cũng sẽ rất mong manh, khi mối quan hệ thương mại quan trọng nhất thế giới – trị giá tới 660 tỷ USD mỗi năm – vẫn đang hết sức mong manh.
Ông Trump tham gia lễ ký thỏa thuận ngừng bắn mở rộng Thái Lan–Campuchia
Đoạn quảng cáo "mượn lời Ronald Reagan" khiến ông Trump nổi đóa, hủy đàm phán với Canada
Một thay đổi nhỏ đã kích hoạt "thùng thuốc súng" thương chiến Mỹ-Trung như thế nào?
Theo Reuters
