Các công tố viên Mỹ đã đạt được thỏa thuận với Khalid Sheikh Mohammed, kẻ chủ mưu sự kiện tấn công khủng bố ngày 11/9/2001, theo thông báo của Lầu Năm Góc hôm thứ Tư. Thỏa thuận này bao gồm việc nhận tội để tránh phiên tòa xét xử án tử hình.
Các thỏa thuận với Mohammed và 2 bị cáo khác giúp giải quyết triệt để vụ án đã kéo dài suốt nhiều năm qua. Những vụ án này đã bị đình trệ trước phiên tòa suốt nhiều năm, trong khi các bị cáo vẫn bị giam giữ tại căn cứ quân sự Guantanamo Bay ở Cuba.
Một tuyên bố của Lầu Năm Góc cho biết chi tiết của thỏa thuận sẽ không được công bố ngay lập tức. Tuy nhiên, tờ The New York Times đưa tin rằng Mohammed, Walid bin Attash và Mustafa al-Hawsawi đã đồng ý nhận tội âm mưu đổi lấy án chung thân thay vì đối mặt với phiên tòa có thể dẫn đến bản án tử hình.
Đề xuất này đã được các công tố viên nêu chi tiết trong một lá thư gửi đi năm ngoái, nhưng đã gây ra nhiều bất đồng ý kiến giữa các gia đình của gần 3.000 người thiệt mạng trong vụ tấn công ngày 11/9, trong đó một số người vẫn muốn các bị cáo phải đối mặt với án phạt cao nhất.
Khalid Sheikh Mohammed được coi là một trong những phụ tá tin cậy và thông minh nhất của thủ lĩnh al-Qaeda Osama bin Laden trước khi bị bắt vào tháng 3/2003 tại Pakistan. Sau đó, ông ta đã trải qua 3 năm bị giam giữ trong các nhà tù bí mật của CIA trước khi được chuyển đến Guantanamo vào năm 2006.
Kẻ này, người từng tham gia vào nhiều âm mưu lớn chống lại Mỹ, tuyên bố rằng mình đã lên kế hoạch cho các vụ tấn công ngày 11/9 “từ A đến Z”. Ngoài việc lên kế hoạch cho vụ tấn công làm sập các tòa tháp đôi, Mohammed còn tuyên bố đã tự tay sát hại nhà báo Mỹ Daniel Pearl vào năm 2002 bằng “tay phải được ban phước” của mình, và đã tham gia vào vụ đánh bom Trung tâm Thương mại Thế giới năm 1993 khiến 6 người thiệt mạng.
Walid bin Attash, một người Arab Saudi gốc Yemen, bị cáo buộc đã huấn luyện 2 trong số những kẻ không tặc thực hiện các vụ tấn công ngày 11/9. Các nhà điều tra Mỹ cũng cho biết kẻ này đã thú nhận việc mua chất nổ và tuyển mộ các thành viên từ nhóm đã tấn công và giết 17 thủy thủ trên tàu USS Cole. Hắn đã tìm nơi ẩn náu ở Pakistan khi Mỹ mở chiến dịch ở Afghanistan năm 2001 và bị bắt ở đó vào năm 2003, sau đó bị giam giữ trong một mạng lưới các nhà tù bí mật của CIA.
Một đồng phạm khác là Mustafa al-Hawsawi, người bị nghi ngờ đã quản lý tài chính cho các vụ tấn công ngày 11/9. Kẻ này bị bắt ở Pakistan vào ngày 1/3/2003, cũng bị giam giữ trong các nhà tù bí mật trước khi được chuyển đến Guantanamo vào năm 2006.
Mỹ đã sử dụng Guantanamo, một căn cứ hải quân biệt lập, để giam giữ các phần tử cực đoan bị bắt trong “Cuộc chiến chống khủng bố” nhằm ngăn chặn các bị cáo yêu cầu quyền lợi theo luật pháp Mỹ.
Cơ sở này đã giam giữ 800 tù nhân ở mức cao nhất, nhưng hiện nay họ đã được chuyển dần về các quốc gia khác. Tổng thống Joe Biden đã cam kết trước khi đắc cử rằng sẽ cố gắng đóng cửa Guantanamo, nhưng cơ sở này vẫn còn hoạt động.
Trong một vụ án khác liên quan đến ngày 11/9, Bộ Tư pháp đã từ chối yêu cầu của Zacarias Moussaoui, người được gọi là “kẻ không tặc thứ 20”, về việc được thực hiện phần còn lại của án chung thân ở Pháp. Trong một bức thư viết tay gửi Thẩm phán Leonie Brinkema được trang web Legal Insurrection thu thập, Moussaoui – người duy nhất bị kết án ở Mỹ liên quan đến các vụ tấn công ngày 11/9 – bày tỏ lo ngại rằng ông có thể bị xử án tử hình nếu ông Donald Trump tái đắc cử vào tháng 11.
Một phát ngôn viên của Bộ Tư pháp cho biết cơ quan này không thảo luận về các yêu cầu chuyển tù nhân nhưng nhấn mạnh rằng Moussaoui đang “thụ án chung thân sau khi bị kết án về các tội danh khủng bố”. “Bộ Tư pháp có kế hoạch thực hiện bản án chung thân này tại cơ sở giam giữ của Mỹ,” phát ngôn viên này nói thêm.