Mỹ công bố các cuộc đàm phán mới với Ukraine

Các nhà lãnh đạo EU đã tập hợp xung quanh Ukraine và nhất trí tăng cường phòng thủ của khối tại hội nghị thượng đỉnh về khủng hoảng hôm 6/3, trong khi Mỹ cho biết các cuộc đàm phán với Kiev đã trở lại đúng hướng.

Tổng thống Mỹ Donald Trump gặp Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky tại Nhà Trắng ngày 28/2. Ảnh: Reuters.
Tổng thống Mỹ Donald Trump gặp Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky tại Nhà Trắng ngày 28/2. Ảnh: Reuters.

Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky đã đến Brussels một tuần sau khi cuộc cãi vã với Tổng thống Donald Trump xảy ra tại Nhà Trắng khiến Washington cắt đứt viện trợ quân sự và chia sẻ thông tin tình báo với Kiev.

Kể từ đó, ông Zelensky đã vội vã hàn gắn rạn nứt và đặc phái viên Mỹ về xung đột Nga-Ukraine đã thông báo các cuộc đàm phán mới đã được lên kế hoạch.

Tuyên bố rằng bản thân hài lòng với "lời xin lỗi" của ông Zelensky, đặc phái viên Mỹ Steve Witkoff cho biết ông có kế hoạch đến Arab Saudi để nói chuyện với các nhà đàm phán Ukraine về "lệnh ngừng bắn ban đầu" với Nga và "khuôn khổ" cho một thỏa thuận lâu dài hơn.

Tại Kiev, một quan chức cấp cao cho biết các phái đoàn Ukraine và Mỹ dự kiến ​​sẽ họp vào thứ Ba tuần sau tại Riyadh. Về phần mình, ông Witkoff cho biết cuộc họp sẽ diễn ra tại Riyadh hoặc Jeddah.

Ông Zelensky nói với các nhà lãnh đạo EU rằng các nhà đàm phán Ukraine và Mỹ đã "nối lại công việc". "Chúng tôi hy vọng rằng tuần tới chúng tôi sẽ có một cuộc họp có ý nghĩa", ông nói.

Ông cảm ơn các nhà lãnh đạo EU đã ủng hộ Kiev, trong bối cảnh Mỹ tiếp cận Nga làm dấy lên lo ngại Ukraine có thể bị buộc phải ký một thỏa thuận bất lợi.

"Chúng tôi rất biết ơn vì chúng tôi không đơn độc", nhà lãnh đạo Ukraine nói.

Tăng cường quốc phòng

Việc ông Trump chuyển hướng khỏi Kiev và các đồng minh châu Âu đã gây nghi ngờ về cam kết của Mỹ đối với các thành viên châu Âu của NATO - gây áp lực lên các chính phủ châu Âu.

27 nhà lãnh đạo EU hôm thứ Năm vừa qua đã “bật đèn xanh” cho một kế hoạch do Ủy ban châu Âu lập ra nhằm huy động 800 tỷ EUR (860 tỷ USD) để "tái vũ trang cho châu Âu" chống lại mối đe dọa từ Nga.

"Châu Âu đang phải đối mặt với một mối nguy hiểm rõ ràng và hiện hữu, do đó châu Âu phải có khả năng tự bảo vệ mình", người đứng đầu Ủy ban châu Âu Ursula von der Leyen nói với các phóng viên, gọi đây là "thời khắc bước ngoặt" đối với Ukraine và đối với châu lục này.

Những kế hoạch quốc phòng mới cho phép các quốc gia chi tiêu nhiều hơn nữa, vào thời điểm Thủ tướng tương lai của Đức Friedrich Merz đang tiến hành những cải cách triệt để để tài trợ cho việc tái vũ trang của đất nước ông.

Tổng thống Pháp Emmanuel Macron cũng kêu gọi tăng chi tiêu quốc phòng và cho biết ông sẽ thảo luận về việc tăng cường khả năng răn đe hạt nhân của Pháp cho các đối tác châu Âu - ý tưởng được một số thành viên EU nhanh chóng hoan nghênh.

"Ai có thể tin rằng nước Nga ngày nay sẽ dừng lại ở Ukraine?", ông Macron đặt câu hỏi trong một bài phát biểu trước toàn quốc. "Tôi muốn tin rằng Mỹ sẽ ở bên chúng ta, nhưng chúng ta phải chuẩn bị cho trường hợp điều đó không xảy ra".

“Liên minh sẵn sàng”

Trong nỗ lực cứu vãn sự hợp tác với Washington, ông Zelensky tuyên bố sẵn sàng làm việc hướng tới một thỏa thuận hòa bình dưới "sự lãnh đạo mạnh mẽ" của ông Trump và hoàn tất một thỏa thuận về việc Mỹ tiếp cận các nguồn tài nguyên khoáng sản của Ukraine.

Nhưng nhà lãnh đạo sắp mãn nhiệm của Đức Olaf Scholz đã nhắc lại những cảnh báo của châu Âu về bất kỳ "hòa bình bị áp đặt" nào ở Ukraine. Ông cho biết một giải pháp trong tương lai phải đảm bảo "chủ quyền và độc lập" của Kiev.

Việc ông Trump tiếp cận Tổng thống Nga Vladimir Putin để chấm dứt cuộc chiến kéo dài 3 năm - gạt cả Kiev và các đối tác châu Âu của nước này sang một bên - đã đẩy châu Âu vào chế độ khủng hoảng. Nó cũng giúp Anh xích lại gần EU hơn, 5 năm sau khi rời khỏi khối.

Thủ tướng Anh Keir Starmer đang làm việc với ông Macron để xây dựng lại mối quan hệ giữa ông Trump và ông Zelensky, và họ đã cùng nhau đưa ra đề xuất về một lệnh ngừng bắn trong một tháng "trên không, trên biển và về cơ sở hạ tầng năng lượng".

Họ cũng kêu gọi thành lập một "liên minh những bên sẵn sàng" để giúp đảm bảo lệnh ngừng bắn, trong đó một quan chức Anh hôm 6/3 cho biết rằng các cuộc đàm phán với khoảng 20 quốc gia đang được tiến hành.

Các nhà lãnh đạo châu Âu đang thảo luận rộng hơn về những "bảo đảm an ninh" mà khối này có thể cung cấp cho một thỏa thuận hòa bình. Điều đó có thể bao gồm việc triển khai quân đội châu Âu, được một số quốc gia ủng hộ.

Tuy nhiên, Nga nhắc lại rằng họ sẽ không chấp nhận lực lượng châu Âu ở Ukraine, cũng không chỉ là lệnh ngừng bắn tạm thời - nói rằng cần phải có một "giải pháp cuối cùng".