LS Bùi Quốc Tuấn: Nên khởi tố hình sự để răn đe người nhập cảnh trái phép

Sự việc các công dân Việt nhập cảnh trái phép không chỉ vi phạm pháp luật mà còn gây hậu quả nghiêm trọng, hiện đã có 2 người dương tính với SARS-CoV-2, là BN1440 và BN1451, khiến nhiều người phải cách ly. Trao đổi với VietTimes, LS Bùi Quốc Tuấn (Đoàn Luật sư TP.HCM) khẳng định cần khởi tố hình sự để răn đe người nhập cảnh trái phép.

Phóng viên: - Thưa luật sư, dư luận đang xôn xao về sự việc BN1440 (cư trú tại Vĩnh Long) và BN1451 (cư trú tại TP.HCM) đều là người nhập cảnh trái phép vào Việt Nam, xin ông cho biết, các công dân này đã vi phạm pháp luật như thế nào?

Luật sư Bùi Quốc Tuấn: Như chúng ta biết, pháp luật hiện hành đã có quy định về xử lý hành vi liên quan đến việc tổ chức cho người khác nhập cảnh trái phép vào Việt Nam như sau:

Xử lý vi phạm hành chính theo quy định tại Điểm a Khoản 5 Điều 17 Nghị định 167/2013/NĐ-CP quy định hành vi “Giúp đỡ, chứa chấp, che giấu, tạo điều kiện cho người khác đi nước ngoài, ở lại nước ngoài, vào Việt Nam, ở lại Việt Nam hoặc qua lại biên giới quốc gia trái phép” bị phạt tiền từ 15.000.000 đồng đến 25.000.000 đồng.

Điểm đ khoản 6 Điều 17 Nghị định 167 quy định Hành vi “Tổ chức, đưa dẫn hoặc môi giới cho người khác xuất cảnh, nhập cảnh Việt Nam trái phép” sẽ bị phạt tiền từ 30.000.000 đồng đến 40.000.000 đồng. Nếu người vi phạm là người nước ngoài, thì tùy theo mức độ vi phạm có thể bị áp dụng hình thức xử phạt trục xuất khỏi nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam.

Tuy nhiên, còn tuỳ theo tính chất của từng vụ việc. Nếu xử lý vi phạm hình sự thì luật quy định mức thấp nhất cũng bị phạt tù từ 1 đến 5 năm.

Trường hợp người phạm Tội tổ chức, môi giới cho người khác xuất cảnh, nhập cảnh hoặc ở lại Việt Nam trái phép có thể bị phạt từ 5 đến 7 năm tù giam, theo quy định tại Điều 348 Bộ luật hình sự 2015 (“Điều 348. Tội tổ chức, môi giới cho người khác xuất cảnh, nhập cảnh hoặc ở lại Việt Nam trái phép); nếu phạm tội có các yếu tố lợi dụng chức vụ, quyền hạn;đối với từ 5 người đến 10 người; có tính chất chuyên nghiệp;hoặc thu lợi bất chính từ 100.000.000 đồng đến dưới 500.000.000 đồng.

Người phạm tội cũng có thể bị phạt tù từ 7 đến 15 năm tù giam, nếu tổ chức cho nhóm từ 11 người trở lên, hoặc thu lợi bất chính 500.000.000 đồng trở lên; gây hậu quả làm chết người.

Như vậy, cơ quan điều tra sẽ xem xét vi phạm của các cá nhân nhập cảnh trái phép trong vụ việc cụ thể này.

Phóng viên: - Việc các công dân được Bộ Y tế xác định là BN1440 và BN1451 đều biết rằng bản thân đã đi qua nhiều vùng dịch ở Myanmar, Thái Lan, Campuchia nhưng lại cố tình nhập cảnh trái phép vào Việt Nam, không tuân thủ quy định chống dịch COVID-19. Theo luật sư thì có thể xử lý các sai phạm này như thế nào để vừa mang tính răn đe, vừa làm gương cho các trường hợp khác?

Luật sư Bùi Quốc Tuấn: Về việc BN1440 thay đổi lời khai trong truy vết, lúc thì khai là nhập cảnh ở Tây Ninh, lúc khác lại cho là ở An Giang,có thể công dân này không thực sự nhận ra các địa phương biên giới nơi họ đã đi qua là tỉnh Tây Ninh hay An Giang. Nhưng cũng có thể đây là hành vi cố tình khai báo gian dối nhằm làm cho cơ quan chức năng không xác định được, khó kiểm soát dịch bệnh. Nếu là cố tình thì hành vi này sẽ được điều tra xác minh xử lý theo quy định, nhưng trước hết phải điều trị khỏi COVID-19.

Trước mắt, cơ quan Công an tỉnh An Giang đã xác định được khu vực nhóm người Việt xâm nhập là qua địa phận tỉnh An Giang.

Cũng như thông tin từ ông Trần Hòa Hợp - Chủ tịch UBND huyện An Phú (tỉnh An Giang), Trưởng Ban chỉ đạo phòng chống dịch COVID-19 huyện An Phú cho biết, có thể khẳng định BN1440, BN1451 cùng nhóm người Việt đã nhập cảnh trái phép qua cửa khẩu Long Bình, huyện An Phú, tỉnh An Giang.

Đại tá Đoàn Minh Lý, Giám đốc Công an tỉnh Vĩnh Long đã cho biết về vụ việc BN1440 nhập cảnh trái phép vào Việt Nam hôm 24/12: cơ quan chức năng tỉnh Vĩnh Long sẽ xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm quy định về phòng, chống dịch COVID-19. Công an tỉnh Vĩnh Long sẽ xem xét, nếu đủ điều kiện, có thể khởi tố hình sự vụ án sau khi điều trị khỏi COVID-19 cho bệnh nhân này.

Tôi ủng hộ việc khởi tố hình sự vụ án để mang tính răn đe cao nhất với các hành vi vi phạm pháp luật, đặc biệt là với hành vi nhập cảnh trái phép.

Phóng viên: - Không chỉ nhập cảnh vào Việt Nam trái phép, các công dân này còn vi phạm Quy định phòng, chống dịch bệnh truyền nhiễm nguy hiểm, ở đây cụ thể là đại dịch COVID-19 khiến thành quả, công sức cố gắng của bao nhiêu con người, ban ngành trong xã hội có nguy cơ lại một lần nữa lao đao. Xin luật sư cho biết, có thể xử lý những vi phạm của các công dân này theo luật định như thế nào?

Luật sư Bùi Quốc Tuấn: Hành vi nhập cảnh trái phép của nhóm người này hoàn toàn có thể dẫn đến làm lây lan dịch bệnh nguy hiểm COVID-19, do cơ quan chức năng khó xác định được khu vực xâm nhập, do khai báo thiếu trung thực, đầy đủ, lịch trình di chuyển nội địa của những người này khi nhập cảnh quá dày đặc ở nhiều nơi, nhiều tỉnh thành, gặp nhiều người. Cá biệt, còn có những người chưa tìm ra tung tích, như người đàn ông tên Kh, còn chưa biết là đang cư trú tại quận 2, quận 9 hay Thủ Đức.

Những người này đều có thể bị xử lý hình sự theo Điều 240 của Bộ luật Hình sự 2015 (“Điều 240. Tội làm lây lan dịch bệnh truyền nhiễm nguy hiểm cho người), quy định có thể bị phạt tiền từ 50.000.000 đồng đến 200.000.000 đồng hoặc bị phạt tù từ 1 năm đến 5 năm.

Mức cao nhất có thể bị phạt tù từ 10 năm đến 12 năm. Người phạm tội còn có thể bị phạt tiền từ 20.000.000 đồng đến 100.000.000 đồng, cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định từ 1 năm đến 5 năm.

- Xin cảm ơn Luật sư!