Thanh tra Chính phủ vừa công bố kết luận thanh tra đối với dự án Nhà máy Nhiệt diện Thái Bình 2 (NMNĐ Thái Bình 2) và việc chuyển nhượng quyền sử dụng đất và tài sản trên đất tại số 69 Nguyễn Du, quận Hai Bà Trưng, TP. Hà Nội.
Dự án NMNĐ Thái Bình 2 được HĐQT Tập đoàn Dầu khí Việt Nam (PVN) phê duyệt ngày 2/7/2010 với tổng mức đầu tư 31.505,4 tỷ đồng, chủ đầu tư là Tổng công ty Điện lực Dầu khí Việt Nam (PVPower).
Thanh tra Chính phủ xác định, đây là dự án công trình quan trọng quốc gia, do Quốc hội xem xét và thông qua chủ trương đầu tư.
Không trình Quốc hội thông qua
Theo kết luận thanh tra, việc PVN và Bộ Công thương đề xuất Thủ tướng Chính phủ quy đổi tổng mức đầu tư dự án về mặt bằng giá năm 2006 là 18.495,5 tỷ đồng để không trình Quốc hội thông qua chủ trương đầu tư và kiến nghị Thủ tướng Chính phủ giao HĐQT PVN quyết định đầu tư dự án là không đúng Nghị quyết 66 ngày 29/6/2006 của Quốc hội.
| Theo quy định tại Khoản 1 Điều 2, Khoản 2 Điều 6 Nghị quyết số 66/2006/QH11, ngày 29/6/2009 của Quốc hội: dự án, công trình có quy mô vốn đầu tư từ 20.000 tỷ đồng trở lên, trong đó sử dụng từ 30% vốn nhà nước trở lên là dự án, công trình quan trọng quốc gia; Quốc hội xem xét và thông qua nghị quyết về chủ trương đầu tư đối với dự án, công trình quan trọng quốc gia. |
Trong khi dự án chưa được Quốc hội thông qua chủ trương đầu tư, HĐQT PVN căn cứ Công văn 800/TTg-KTN do Thủ tưởng Chính phủ ký và hồ sơ thẩm dự án của PVN để phê duyệt quyết định đầu tư dự án là không đúng quy định pháp luật.
Bên cạnh đó, trong quá trình đầu tư dự án, PVN có quyết định phê duyệt điều chỉnh dự án lần 1 với tổng mức đầu tư từ 31.505,4 tỷ đồng thành 34.295,1 tỷ đồng và điều chỉnh tổng mức đầu tư dự án lần 2 là 41.799,1 tỷ đồng.
Quá trình thực hiện trình tự thủ tục điều chỉnh dự án lần 1, PVN chưa báo cáo Thủ tướng Chính phủ nhưng PVN đã thẩm định và quyết định điều chỉnh dự án là thực hiện không đúng quy định pháp luật.
Đối với việc điều chỉnh tổng mức đầu tư lần 2, do việc điều chỉnh không đúng với nghị định của Chính phủ và Quyết định của Thủ tướng Chính phủ, nên việc điều chỉnh này là không đúng quy định.
“Trách nhiệm thuộc PVN, Bộ Công Thương, các cơ quan, đơn vị và cá nhân trong việc tham mưu, đề xuất, chỉ đạo và quyết định phê duyệt đầu tư dự án” - kết luận thanh tra nêu rõ.
Sai phạm trong chỉ định thầu
Mặc dù chưa xác định các điều kiện để được chỉ định thầu đối với gói thầu EPC dự án theo quy định của pháp luật nhưng PVN đã đề xuất, được Bộ Công Thương đồng ý, trình Thủ tướng Chính phủ xem xét, ủy quyền cho HĐQT PVN quyết định việc chỉ định thầu Dự án NMNĐ Thái Bình 2.
Trên cơ sở báo cáo, đề nghị của PVN, Bộ Công thương, ngày 1/6/2010, Phó Thủ tướng Chính phủ đã đồng ý về nguyên tắc việc chỉ định thầu 2 dự án, trong đó có NMNĐ Thái Bình 2. PVN chưa xác định các điều kiện để được chỉ định thầu đối với gói thầu EPC dự án, chưa thực hiện đầy đủ các thủ tục theo quy định nhưng đã phê duyệt chủ trương giao Tổng CTCP Xây lắp Dầu khí Việt Nam (PVC) thực hiện gói thầu theo hình thức chỉ định thầu.
Theo kết luận thanh tra, việc phê duyệt chỉ định PVC là nhà tổng thầu EPC dự án với thời gian thực hiện gói thầu 45 tháng là không đúng quy định của pháp luật về đấu thầu.
Bên cạnh đó, cũng theo kết luận thanh tra, đến thời điểm chỉ định thầu, PVC chỉ thực hiện xây dựng công trình dân dụng, hạ tầng, tuyến ống dẫn khí và thi công một số hạng mục của một số NMNĐ, chưa làm tổng thầu các dự án lớn tương tự như dự án NMNĐ Thái Bình 2, hồ sơ năng lực của PVC chưa đáp ứng hồ sơ yêu cầu để thực hiện gói thầu EPC.
Sau khi ký kết hợp đồng tổng thầu EPC, PVC đã thực hiện không đúng cam kết là một trong những nguyên nhân chủ yếu dẫn đến dự án chậm tiến độ, phát sinh tăng chi phí, trong đó có chi phí lãi tiền vay từ năm 2016 đến 2019 là 81,867 triệu USD.
“Trách nhiệm thuộc PVN, PVC, Bộ Công thương, các cơ quan đơn vị và các nhân trong việc tham mưu, đề xuất, chỉ đạo và quyết định chỉ định PVC là tổng thầu dự án NMNĐ Thái Bình 2” - kết luận thanh tra nêu rõ.
Hợp đồng EPC là hợp đồng trọn gói, giá trị hợp đồng không thay đổi với khối lượng các công việc thuộc phạm vi hợp đồng đã ký kết. Tuy nhiên, trong quá tình thực hiện, PVN đã nâng giá trị hợp đồng thêm 5.456,78 tỷ đồng. Việc PVN điều chỉnh giá gói thầu là không tuân thủ hợp đồng EPC đã ký và không đúng quy định pháp luật.
Thanh tra Chính phủ kiến nghị Thủ tướng tiếp tục thực hiện kết luận tại cuộc họp Thường trực Chính phủ, xử lý những vướng mắc liên quan đến dự án NMNĐ Thái Bình 2, sớm đưa dự án vào hoạt động tránh lãng phí tiền vốn của Nhà nước đầu tư vào dự án này.
Bên cạnh đó, Thanh tra Chính phủ chuyển kết luận thanh tra đến Ủy ban Kiểm tra Trung ương Đảng để xem xét, xử lý theo thẩm quyền đối với tổ chức, cá nhân có liên quan đến khuyết điểm, vi phạm được nêu tại kết luận thanh tra./.
