Liệu Trung Quốc có thể tận dụng lực lượng lao động khổng lồ để bù đắp cho sự suy giảm dân số?

Các nhà phân tích cho rằng Trung Quốc phải tận dụng tốt nguồn dân số khổng lồ của mình để tăng lợi thế cạnh tranh.

Li Long, một nhà nghiên cứu nhân khẩu học tại Đại học Renmin, người đã phát biểu trong một cuộc hội thảo được tổ chức bởi Hiệp hội Dân số Trung Quốc vào đầu tháng Sáu cho rằng: "Chúng ta không nên bỏ qua những lợi thế vốn có từ dân số khổng lồ của mình, bao gồm chất lượng dân số, lợi thế phân phối, năng suất lao động và sự tham gia của lực lượng lao động”.

"Tỷ lệ dân số trong độ tuổi lao động và tỷ lệ tham gia của Trung Quốc luôn cao hơn so với Ấn Độ trong cùng giai đoạn phát triển và Ấn Độ khó có thể đánh bại các kỷ lục lịch sử đã thấy ở Trung Quốc trong 40 năm tới", ông Li nói.

Ngoài ra, ông Li cũng chia sẻ rằng những người lao động trẻ tuổi của Trung Quốc có truyền thống được giáo dục cao hơn với tốc độ nhanh hơn ở Ấn Độ, rằng quá trình đô thị hóa diễn ra nhanh hơn nhiều ở Trung Quốc trong giai đoạn phát triển tương ứng và những yếu tố này vẫn giúp tăng cường tài năng của Trung Quốc.

Chính phủ Ấn Độ đã thực hiện nhiều biện pháp khác nhau để cải thiện chất lượng dân số, nhưng vẫn chưa phát triển và sử dụng hiệu quả nguồn nhân lực, Lou Chunhao, nhà nghiên cứu về Nam Á tại Viện Quan hệ Quốc tế Đương đại Trung Quốc, cho biết vào tuần trước.

“Trong ngắn hạn, Ấn Độ không có các điều kiện cần thiết để khai thác đầy đủ hoặc hiệu quả "lợi ích dân số”, ông Lou nói.

“Nếu thiếu những tiến bộ mang tính hệ thống về năng lực quản trị trong giáo dục, việc làm, y tế và bình đẳng xã hội, cùng với việc không giải quyết được vấn đề việc làm một cách hiệu quả, thì lực lượng dân số trẻ khổng lồ không những không thể thúc đẩy phát triển kinh tế và xã hội mà còn có thể trở thành một trách nhiệm dân số cản trở tiến bộ kinh tế và xã hội”.

Li Daokui, Giám đốc Trung tâm Học thuật về Tư duy và Thực tiễn Kinh tế Trung Quốc tại Đại học Thanh Hoa, cho biết trong cùng một cuộc hội thảo rằng có một sự hiểu lầm phổ biến rằng tổng dân số giảm sẽ cản trở nhu cầu và làm xói mòn sức mạnh đổi mới và tăng trưởng kinh tế.

“Không phải tổng quy mô dân số quyết định tiềm năng tăng trưởng dài hạn của nền kinh tế Trung Quốc, mà là liệu nguồn nhân lực dồi dào có thể được tăng cường và tận dụng triệt để hay không”, ông nói.

Khi người dân Trung Quốc sống lâu hơn và có nhiều năm giáo dục hơn, các tiêu chuẩn về độ tuổi lao động đã tồn tại hàng thập kỷ của quốc gia này không còn là sự mô tả chính xác về nguồn nhân lực của Trung Quốc.

Tuổi nghỉ hưu bắt buộc của Trung Quốc là 60 đối với nam, 55 đối với nữ nhân viên văn phòng và 50 đối với nữ công nhân lao động, trong khi tuổi thọ trung bình của nước này là 77,93.

Ông Li ước tính rằng tổng quy mô nguồn lao động của Trung Quốc sẽ tiếp tục tăng cho đến năm 2040 và không thay đổi trong một thập kỷ nữa – và nếu được khai thác đầy đủ, nguồn lao động này có thể bù đắp hiệu quả một số áp lực từ dân số ngày càng già đi.

Dân số Trung Quốc đã giảm 850.000 người vào năm ngoái, đánh dấu lần giảm đầu tiên sau 6 thập kỷ.

Lần đầu tiên trong lịch sử hiện đại, số lượng trẻ sơ sinh giảm xuống dưới 10 triệu, làm gia tăng mối lo ngại xung quanh cuộc khủng hoảng nhân khẩu học ngày càng trầm trọng của quốc gia này và làm dấy lên các vòng thảo luận mới về cách khuyến khích sinh đẻ.

Trung Quốc đã sử dụng hết các biện pháp để khuyến khích các gia đình sinh con, với các biện pháp khuyến khích được đưa ra ở cấp chính quyền địa phương và khu vực tư nhân.

Trong khi đó, do khó đảo ngược tình trạng sụt giảm dân số, nhiều nhà nhân khẩu học muốn Trung Quốc tận dụng tốt hơn lực lượng lao động hiện có, nâng cao chất lượng hàng hóa để bù đắp sự sụt giảm về số lượng.

Số lượng các cuộc hôn nhân ở Trung Quốc cũng đã giảm xuống mức thấp nhất kể từ cuối những năm 1970, đánh dấu sự sụt giảm trong 9 năm liên tiếp.

Theo SCMP