Liệu pháp quang nhiệt gần hồng ngoại (near-infrared photothermal), một phương pháp điều trị ung thư dựa trên ánh sáng, hứa hẹn gây ít tổn thương cho các tế bào khỏe mạnh hơn hóa trị.
Hóa trị hiện vẫn là công cụ hiệu quả nhất để chiến đấu với nhiều loại ung thư, nhưng do tính chất gần như không phân biệt, các mô khỏe mạnh thường bị tổn thương trong quá trình hóa trị, khi thuốc tấn công cả tế bào ung thư lẫn tế bào bình thường.
Các nhà khoa học đã đạt được tiến bộ đáng kể trong việc hạn chế các tác dụng phụ nghiêm trọng của hóa trị – thậm chí nghiên cứu sinh học của các sinh vật cực đoan như gấu nước (tardigrade) để tìm cảm hứng – trong khi những người khác đã tìm cách chống ung thư hoàn toàn bằng các phương pháp khác.
Chiến lược thứ hai này đã trở thành trọng tâm duy nhất của một nhóm nhà nghiên cứu tại Đại học Texas tại Austin, Mỹ và Đại học Porto ở Bồ Đào Nha. Trong một nghiên cứu mới được công bố trên tạp chí ACS Nano, nhóm nghiên cứu trình bày chi tiết phương pháp điều trị ung thư gọi là liệu pháp quang nhiệt gần hồng ngoại, sử dụng ánh sáng và các vật liệu nano – cụ thể là các tấm nano hai chiều dựa trên thiếc (SnOx) – để truyền nhiệt lượng chiếu vào tế bào ung thư thông qua laser, đồng thời để các tế bào khỏe mạnh không bị ảnh hưởng.
“Mục tiêu của chúng tôi là tạo ra một phương pháp điều trị vừa hiệu quả vừa an toàn và dễ tiếp cận”, bà Jean Anne Incorvia, đồng tác giả nghiên cứu từ UT Austin, cho biết trong một thông cáo báo chí. “Với sự kết hợp giữa đèn LED gần hồng ngoại và các tấm nano SnOx, chúng tôi đã phát triển phương pháp nhắm chính xác vào tế bào ung thư mà không làm tổn thương các tế bào khỏe mạnh”.
Theo hãng Wired, hệ thống này sử dụng các đèn LED gần hồng ngoại (NIR-LEDs) phát ánh sáng ở bước sóng 810 nanomet, tương tự bước sóng được dùng trong quang sinh học để kích thích các quá trình tế bào và chữa lành. Khi mẫu vật được chiếu sáng, các tấm nano nhỏ thâm nhập vào tế bào ung thư, hấp thụ ánh sáng và chuyển hóa thành nhiệt, cuối cùng tiêu diệt tế bào.
Kết quả thử nghiệm sơ bộ trên tế bào người cho thấy phương pháp này tiêu diệt tới 92% tế bào ung thư da và 50% tế bào ung thư đại tràng, đồng thời bảo vệ các tế bào khỏe mạnh. Toàn bộ hệ thống chỉ tốn 530 USD và có thể chiếu sáng cùng lúc 24 mẫu, giúp liệu pháp quang nhiệt gần hồng ngoại trở thành một lựa chọn điều trị hiệu quả và tiết kiệm chi phí.
“Mục tiêu cuối cùng của chúng tôi là đưa công nghệ này đến tay bệnh nhân trên toàn thế giới, đặc biệt ở những nơi thiếu thiết bị chuyên dụng, với ít tác dụng phụ và chi phí thấp hơn”, ông Artur Pinto, đồng tác giả từ Đại học Porto, cho biết.
Ông nói thêm: “Đối với ung thư da, chúng tôi kỳ vọng một ngày nào đó việc điều trị có thể thực hiện ngay tại nhà. Một thiết bị di động có thể đặt trên da sau phẫu thuật để chiếu sáng và tiêu diệt bất kỳ tế bào ung thư còn sót lại, giảm nguy cơ tái phát”.
Các tác giả thừa nhận rằng vẫn còn nhiều việc phải làm. Họ dự định nghiên cứu thêm các vật liệu xúc tác khác và cải thiện hiệu quả, đồng thời đưa phương pháp này vào các thử nghiệm lâm sàng tiếp theo. Hiện nay, ung thư vẫn là nguyên nhân tử vong đứng thứ 2 trên thế giới, nhưng dường như một đồng minh mới dựa trên ánh sáng đã sẵn sàng tham gia cuộc chiến.
Sinh vật nhỏ bé tiết lộ “mã sinh tồn” giúp con người chống bức xạ và chữa ung thư?
Một nhà khoa học tin rằng con người có thể "quay ngược thời gian" trong vòng 4 năm tới
Chiếc kim băng giá hơn 20 triệu đồng: Trò đùa hay triết lý kinh doanh của Prada?
Theo PM
