Bộ Công Thương đang được giao chủ trì, xây dựng dự thảo Nghị định sửa đổi Nghị định số 72/2025/NĐ-CP theo trình tự, thủ tục rút gọn nhằm làm rõ việc xác định và thu hồi các khoản chi phí phục vụ trực tiếp cho việc sản xuất, cung ứng điện chưa được tính toán, bù đắp đầy đủ trong giá bán lẻ điện bình quân trước đây, đảm bảo nguyên tắc bảo toàn và phát triển vốn kinh doanh của doanh nghiệp theo quy định tại Điều 52 Luật Điện lực năm 2024.
Theo dự thảo tờ trình về dự thảo Nghị định, thời gian qua, Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) đã thực hiện việc xây dựng, tính toán giá bán lẻ điện bình quân theo quy định về điều chỉnh giá bán lẻ điện bình quân hằng năm, trong năm. Việc thực hiện đã có nhiều điểm tích cực về sự minh bạch, thuận tiện và tháo gỡ được nhiều vấn đề tồn tại, giúp cho việc tính toán cập nhật, điều chỉnh giá điện được kịp thời, linh hoạt hơn so với trước đây.
Tuy nhiên, qua thực tế triển khai thực hiện Nghị định số 72/2025/NĐ-CP còn một số nội dung cần được xem xét, điều chỉnh để đảm bảo nguyên tắc toàn bộ các chi phí hợp lý, hợp lệ cần được đưa vào tính toán, điều chỉnh giá bán lẻ điện.
EVN kiến nghị sửa đổi, bổ sung Nghị định số 72/2025/NĐ-CP để cho phép thu hồi các khoản chi phí phục vụ trực tiếp cho việc sản xuất, cung ứng điện chưa được tính toán, bù đắp đầy đủ trong giá bán lẻ điện bình quân trước đây trên cơ sở kết quả công bố chi phí sản xuất kinh doanh điện hoặc báo cáo tài chính kiểm toán hằng năm.
Giá bán lẻ điện cần giải quyết kịp thời cho đơn vị điện lực trong việc thu hồi đủ chi phí, góp phần bảo toàn và phát triển vốn kinh doanh của doanh nghiệp. Do đó, việc xây dựng Nghị định sửa đổi, bổ sung Nghị định số 72/2025/NĐ-CP để tiếp tục hoàn thiện quy định về cơ chế, thời gian điều chỉnh giá bán lẻ điện bình quân là cần thiết.
Theo báo cáo của EVN, do ảnh hưởng của tình hình địa chính trị trên thế giới, chi phí mua điện tăng cao trong giai đoạn năm 2022-2023 dẫn đến EVN gặp nhiều khó khăn trong hoạt động sản xuất, kinh doanh, số lỗ lũy kế 2 năm này khoảng 50.029 tỷ đồng.
Đến hết năm 2024, số lỗ lũy kế của Công ty mẹ - EVN vẫn còn khoảng 44.792 tỷ đồng. Điều này dẫn đến việc vốn đầu tư Nhà nước vào EVN giảm, không bảo toàn được vốn đầu tư của Nhà nước tại doanh nghiệp.
Do đó, nếu không được tính toán để thu hồi trong giá điện thì sẽ không bù đắp kịp thời phần vốn đầu tư Nhà nước giảm trong giai đoạn các năm trước đây.
Trên cơ sở đó, EVN kiến nghị Bộ trưởng Bộ Công Thương báo cáo Thủ tướng Chính phủ cho phép tính toán khoản lỗ lũy kế (đây là các khoản chi phí phục vụ trực tiếp cho việc sản xuất, cung ứng điện chưa được tính toán, bù đắp đầy đủ trong giá bán lẻ điện bình quân trước đây) là một khoản chi phí được phép tính vào giá bán lẻ điện bình quân.
Cụ thể, sửa đổi, bổ sung vào điểm g khoản 2 Điều 4 Nghị định số 72/2025/NĐ-CP như sau:
- Tổng các chi phí khác chưa được tính vào giá điện, là các khoản chi phí được phép tính nhưng chưa tính đầy đủ vào giá điện, được tính toán phân bổ vào giá bán lẻ điện bình quân năm N (đồng), bao gồm:
- Các khoản chi phí phục vụ trực tiếp cho việc sản xuất, cung ứng điện chưa được tính toán, bù đắp đầy đủ trong giá bán lẻ điện bình quân trước đây, được xác định theo kết quả hoạt động kinh doanh, giảm trừ lợi nhuận hoạt động khác (nếu có), tại Báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh trong Báo cáo tài chính hằng năm của Công ty mẹ Tập đoàn Điện lực Việt Nam đã được kiểm toán bởi đơn vị kiểm toán độc lập từ năm 2022 trở đi. Tập đoàn Điện lực Việt Nam đề xuất phương án phân bổ các khoản chi phí này, báo cáo Bộ Công Thương xem xét, có ý kiến. Trường hợp cần thiết, Bộ Công Thương lấy ý kiến Bộ Tài chính;
- Chênh lệch tỷ giá đánh giá lại chưa được phân bổ, chênh lệch tỷ giá chưa được ghi nhận và thanh toán cho các nhà máy điện theo thỏa thuận tại hợp đồng mua bán điện”.
Theo dự thảo Tờ trình của Bộ Công Thương, việc sửa đổi, bổ sung nêu trên phù hợp với điểm a, điểm c khoản 2 Điều 52 Luật Điện lực số 61/2024/QH15: “Giá bán lẻ điện được phản ánh và điều chỉnh kịp thời theo biến động thực tế thông số đầu vào, bù đắp chi phí hợp lý, hợp lệ với lợi nhuận hợp lý để bảo toàn, phát triển vốn kinh doanh của doanh nghiệp phù hợp với điều kiện kinh tế - xã hội của từng thời kỳ và cấp độ thị trường điện cạnh tranh”.