|
| Máy bay không người lái quân sự cỡ lớn TB-001 của không quân Trung Quốc (Ảnh: AFP) |
Thông báo cho biết, chiếc UAV TB-001 bay vào vùng trời Tây Nam đảo Đài Loan, vòng xuống phía Nam rồi bay theo hướng Đông, vòng lên Đông Bắc đảo rồi đổi theo hướng Tây, vượt qua đường phân giới eo biển để về đất liền Trung Quốc tạo thành vòng khép kín ngược chiều kim đồng hồ. Thông tin này gây chú ý bởi đây là lần đầu tiên một máy bay của không quân PLA (quân đội Trung Quốc) bay vòng quanh đảo Đài Loan trong 3 năm qua kể từ khi Đài Loan thống kê và thông báo về hoạt động của máy bay PLA.
Máy bay không người lái TB-001 “Song vĩ cáp” (Bọ cạp hai đuôi), còn được gọi là TW-328, là một loại máy bay không người lái (UAV) tích hợp chiến đấu và trinh sát cánh quạt cỡ lớn Trung Quốc sản xuất, do Công ty Công nghệ Tứ Xuyên Tengden phát triển và áp dụng thiết kế bố trí khí động học tương đối độc đáo. Bố trí khí động học sử dụng cánh đơn thiết kế đuôi dọc kép, giúp tăng cường sức mạnh thân máy bay và tăng cường độ ổn định khi bay, giống với máy bay P-38 của Mỹ trong Thế chiến thứ hai và tương tự máy bay tấn công OV-10 Mustang đang trong biên chế quân đội Mỹ.
Với thân lớn, TB-001 có thể mang theo nhiều loại cảm biến hiệu suất cao và nhiều vũ khí, nhiệm vụ cơ bản của nó là các nhiệm vụ quân sự như tuần tra, tình báo, trinh sát, giám sát, tấn công; ngoài ra còn có thể thực hiện nhiệm vụ chống khủng bố, tìm kiếm, cứu hộ… của cảnh sát. Nó cũng có thể được sử dụng trong các lĩnh vực dân sự như vận tải, liên lạc 5G, lập bản đồ địa hình, thăm dò khoáng sản, giám sát các tuyến đường ống trên mặt đất và ngầm, giám sát rừng, phòng chống và cứu trợ thiên tai, thí nghiệm khoa học và phòng chống cháy rừng.
Đặc tính kỹ thuật của TB-001
Các thông số cơ bản của UAV TB-001: sải cánh 20m, dài 10m, cao 3,3m, trọng lượng cất cánh tối đa 3,2 tấn, tải trọng hơn 1,5 tấn, trần bay tối đa 8.000 m (9.500 m với phiên bản cải tiến), tốc độ hành trình hơn 300 km/h, thời gian bay liên tục tối đa 35 giờ, tốc độ leo cao tối đa hơn 10 m/s, bán kính chiến đấu đạt trên 3.000 km, được trang bị thiết bị cất hạ cánh có thể thu vào.
TB-001 sử dụng 2 động cơ pít-tông tăng áp, mỗi động cơ có một cánh quạt ba cánh, có ưu điểm là tăng đáng kể công suất và mô-men xoắn của động cơ mà không làm tăng dung tích động cơ, đồng thời có thể giảm khí thải và giảm tín hiệu nguồn nhiệt hồng ngoại, đồng thời tăng độ tin cậy và đảm bảo rằng nó sẽ không giảm độ cao ngay lập tức khi một hoặc hai động cơ bị tắt.
Trong thân máy bay được trang bị thiết bị quang điện trên không và radar khẩu độ tổng hợp, có khả năng trinh sát trong mọi thời tiết và có thể phát hiện đối phương từ bên ngoài tầm bắn của tên lửa phòng không vác vai và tên lửa phòng không tầm ngắn. Ngoài tiến hành trinh sát, nó còn được trang bị bộ liên kết dữ liệu liên lạc vệ tinh, có thể dùng làm trạm chuyển tiếp dẫn đường cho tên lửa hành trình tầm xa và tên lửa chống hạm.
Các thiết bị điện tử khác nhau có thể được lắp đặt theo yêu cầu của nhiệm vụ, chẳng hạn như thùng chứa quang điện/hồng ngoại/laser, radar đối hải đa chế độ, rơle liên lạc, thiết bị kết nối mạng, camera CCD, camera siêu phổ, camera đo đạc trên không và các thiết bị khác để thực hiện trinh sát chụp ảnh, giám sát diện rộng, tìm kiếm và phát hiện mục tiêu, thu thập thông tin liên lạc điện tử và tín hiệu radar...
Máy bay có tổng cộng bốn điểm (mấu) treo vũ khí, ngoài ra còn có khả năng lắp các giá treo đa năng, chủ yếu có thể lắp các tên lửa không đối đất dòng AR-1, sử dụng chế độ dẫn đường quán tính và laser, độ cao phóng 5 km và tầm bắn khoảng 8 đến 10 km; tên lửa không đối đất dòng AR-2, với tầm bắn tối đa 8 km và đầu đạn nặng 5 kg; tên lửa hành trình dòng AR-3, nặng 100 kg, sử dụng động cơ phản lực nhỏ, tầm bắn tới 100 km và thời gian bay 30 phút; tên lửa không đối đất AR-4 có tầm bắn 20 km và độ cao phóng 7 km.
TB-001 cũng có thể mang bom thông minh do Trung Quốc phát triển và chế tạo dùng cho các cuộc tấn công đường dài bằng cách sử dụng cánh lượn: bom FT-7 có tầm bắn 70km trong khi loại FT-9/10, nhỏ hơn và linh hoạt hơn sử dụng chế độ dẫn đường quán tính và hiệu chỉnh vệ tinh, độ chính xác bán kính 15 mét. Độ chính xác sẽ được cải thiện hơn nếu sử dụng đầu bằng TV hoặc laser.
Phiên bản nâng cấp tiếp theo là UAV TB-001A sử dụng 3 động cơ, đây cũng là UAV tầm xa hạng nặng 3 động cơ đầu tiên trên thế giới cho đến nay, nó có thể áp dụng các chế độ bay khác nhau tùy theo nhu cầu tác chiến, chẳng hạn như bật một hoặc hai động cơ để tiết kiệm nhiên liệu. Khi cất cánh sử dụng tất cả các động cơ, sau khi lên đến tầng bình lưu hoặc độ cao nhất định tắt một động cơ và chuyển sang chế độ bay tiết kiệm để tăng thêm hành trình.
Trọng lượng cất cánh của TB-001 cơ bản là 2.800 kg, TB-001A được tăng lên 3.200 kg; tải trọng nâng từ 1200 kg lên 1500 kg; cự ly cất cánh rút ngắn còn 500 mét, trần bay tăng từ 8.000 mét lên 9.500 mét và thời gian hoạt động không thay đổi vẫn 35 giờ. Hành trình ước tính vẫn 6.000 cây số.
Tức là mục đích chính của việc đổi từ 2 động cơ lên 3 động cơ là để tăng tải trọng và trần bay, lượng nhiên liệu tăng lên là để bù cho lượng nhiên liệu tiêu thụ thêm chứ không làm tăng thêm khoảng thời gian và quãng đường bay.
Tình hình ứng dụng hiện nay
Với tầm hoạt động mạnh mẽ, TB-001 vẫn có thể hành trình bình thường trên không sau khi chiếc F-15J bay kèm đã hết nhiên liệu. Máy bay chiến đấu F-15D/J mang thùng nhiên liệu phụ, tầm hoạt động tối đa là 4.600 km, là máy bay chiến đấu của Nhật Bản có tầm hoạt động xa nhất mà không cần tiếp nhiên liệu trên không.
Ngoài mục đích sử dụng trong nước, TB-001 với sức mạnh mạnh mẽ của mình đã giành được sự ưu ái của Arab Saudi. Nước này không chỉ nhập khẩu toàn bộ dây chuyền sản xuất mà còn nhận chuyển giao công nghệ liên quan, tổng giá trị hợp đồng là 1 tỉ riyal (khoảng 1,7 tỉ NDT).
Trung Quốc cũng đang phát triển nhanh chóng các máy bay không người lái cỡ lớn. Vào tháng 10/2022, máy bay không người lái loại TB-001D 4 động cơ đầu tiên trên thế giới đã thực hiện thành công chuyến bay thử nghiệm.
TB-001D sải cánh 20m, thân dài 10,5m, cao 3,1m, trọng lượng cất cánh vượt quá 4,3 tấn. Thân máy bay có một nhà kho chứa hàng 5 mét khối, kích thước khổng lồ cho phép nó hoạt động như một máy bay vận tải, với tải trọng tối đa 1.500 kg, có thể mang lượng vũ khí hàng không nhiều gấp 6 lần TB-001. Là một máy bay vận tải không người lái thương mại, tiềm năng thị trường cả quân sự và dân sự của nó được cho là tương đối rộng rãi.
Theo Zhihu, Newtalk
