|
|
| Đại sứ Iran tại LHQ Majid Ravanchi khẳng định rằng máy bay Mỹ đã vi phạm không phận của họ (Ảnh: Newsweek) |
Đại sứ Iran tại LHQ đã cáo buộc Tổng thống Mỹ Donald Trump và chính quyền của ông khuấy động bất ổn ở Trung Đông chỉ để bán thêm vũ khí cho các đồng minh của họ trong khu vực và mở rộng sự hiện diện quân sự tại đó.
Chỉ vài giờ sau khi ông Trump ký sắc lệnh áp đặt loạt đòn trừng phạt mới nhằm vào nền kinh tế Iran ngay trong bối cảnh căng thẳng gia tăng giữa hai nước, Đại sứ Iran tại LHQ Majid Ravanchi đã lên tiếng bảo vệ hành động bắn hạ máy bay không người lái RQ-4A Global Hawk của Mỹ. Vị đại sứ nói ông có "thông tin không thể bác bỏ về vụ việc" để chứng minh trước Hội đồng Bảo an LHQ rằng máy bay không người lái của Mỹ đã vi phạm không phận Iran.
"Chúng tôi không muốn chiến tranh, cũng không muốn gia tăng căng thẳng trên Vịnh Ba Tư, nhưng một số người bên trong và bên ngoài khu vực, bằng những hành động nguy hiểm, đang âm mưu gia tăng căng thẳng. Điều này giúp họ biện minh cho việc tăng cường hiện diện quân sự và bán thêm vũ khí của Mỹ, phương Tây cho một số nước nhất định - trong đó tiếp tục thực hiện những hành vi tội ác tệ hại nhất ở Yemen" - ông Ravanchi nói, đề cập tới cuộc chiến đẫm máu mà Arab Saudi đang thực hiện ở Yemen để chống lại nhóm vũ trang mà cả Riyadh và Washington cho là được Iran hậu thuẫn.
Liên quan tới các lệnh trừng phạt kinh tế mới nhằm vào lãnh đạo tối cao Iran Ayatollah Ali Khamenei - người mà ông Trump đọc sai tên trong hôm đầu tuần là "Khomeinei", người tiền nhiệm đã qua đời năm 1989 của ông Khomenei - cùng nhiều quan chức cấp cao khác, ông Ravanchi nói rằng sự việc trên là "bằng chứng khác cho thấy Mỹ không hề tôn trọng luật pháp và trật tự quốc tế, cũng như quan điểm của phần đông cộng đồng quốc tế".
Như các hãng truyền thông Mỹ đã đưa tin, ông Trump ban đầu "bật đèn xanh" cho một chiến dịch tấn công nhằm vào nhiều địa điểm của Iran để trả đũa vụ bắn hạ máy bay của họ, nhưng sau đó lại rút lệnh vào phút chót, giải thích rằng ông không muốn cướp đi sinh mạng của 150 người.
Căng thẳng đã gia tăng đột biến trên Vịnh Ba Tư kể từ hồi năm ngoái, khi ông Trump quyết định rút Mỹ khỏi Thỏa thuận hạt nhân Iran - một thỏa thuận được cả Trung Quốc, EU, Pháp, Đức, Nga và Anh ký kết. Các bên còn lại vẫn ủng hộ thỏa thuận, nhưng châu Âu lại gặp khó khăn trong việc bình thường hóa quan hệ thương mại với Iran do chịu sức ép từ lời đe dọa trừng phạt của Mỹ. Điều này khiến Iran mới đây tuyên bố kế hoạch làm giàu uranium ở mức độ cao hơn.
Kể từ khi Cố vấn An ninh Quốc gia Mỹ John Bolton cảnh báo về mối đe dọa mà Iran gây ra nhằm vào các lợi ích của Mỹ trong khu vực, Lầu Năm Góc đã triển khai 2.500 binh sỹ, một nhóm tác chiến hàng không mẫu hạm cùng 1 máy bay ném bom tới Trung Đông. Khi công bố lớp lệnh trừng phạt mới hôm đầu tuần này, Tổng thống Trump cũng kêu gọi các nước khác tăng cường bảo vệ các vùng biển ở gần và xung quanh eo biển Hormuz.
Nhấn mạnh rằng các nước như Trung Quốc và Nhật Bản phụ thuộc đáng kể vào tuyến vận chuyển dầu mỏ quan trọng, ông Trump viết trên Twitter: "Tại sao chúng tôi lại phải bảo vệ các tuyến hàng hải hộ các nước khác mà không nhận được khoản bồi thường nào. Tất cả các nước này nên tự bảo vệ tàu của họ trên hành trình luôn đầy rẫy nguy hiểm đó. Chúng tôi không cần phải ở đó, bởi Mỹ hiện nay đang là nước sản xuất năng lượng lớn nhất trên thế giới!".
Chỉ hơn 1 giờ sau, Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo công bố biên bản cuộc họp cùng ngày với Quốc vương Salman của Arab Saudi, người mà ông thảo luận cùng về vấn đề "căng thẳng gia tăng trong khu vực và sự cần thiết phải tăng cường an ninh hàng hải trên eo biển Hormuz".
Mối quan hệ giữa chính quyền Trump và gia đình hoàng gia Arab Saudi ngày càng trở nên lạnh nhạt hơn, đặc biệt là kể từ sau vụ nhà báo Jamal Khashoggi bị ám sát ngay bên trong tòa lãnh sự Arab Saudi ở thành phố Istanbul, Thổ Nhĩ Kỳ hồi tháng 10 năm ngoái. Nhiều bản báo cáo chỉ ra rằng Hoàng thái tử Arab Saudi Mohammed bin Salman có dính líu tới vụ ám sát, nhưng chính quyền Trump vẫn tránh đổ lỗi cho Arab Saudi và mới đây còn chống lại lời kêu gọi mở cuộc điều tra của FBI với vụ việc này.
Trả lời phỏng vấn kênh NBC News về vấn đề trên, ông Trump khẳng định rằng vụ việc đang được "tích cực điều tra" và nhanh chóng chuyển sang vấn đề Iran, chính quyền mà ông cho là đã "giết hại rất nhiều người mỗi ngày". Ông còn gọi Iran là một "nơi thù địch, nguy hiểm" và nói rằng: "Nếu các bạn định soi xét Arab Saudi, hãy nhìn vào Iran và các nước khác trước".
Ông Trump cũng nói về khoản tiền 400 - 450 tỷ USD mà Arab Saudi - nước mua vũ khí của Mỹ nhiều nhất thế giới - đã chi cho Mỹ. Đầu năm nay, Quốc hội Mỹ đã bỏ phiếu lần đầu tiên trong lịch sử để viện dẫn Nghị quyết về Quyền hạn chiến tranh (War Powers Resolution) nhằm cắt viện trợ quân sự của Mỹ đối với cuộc chiến mà Arab Saudi thực hiện ở Yemen. Tuy nhiên, ông Trump đã phủ quyết biện pháp này trong tháng 4.
Theo Newsweek