Hứa hợp tác, Trung Quốc vẫn bị Mỹ cảnh báo

Nói quan hệ giữa Nga và Mỹ đang ở thời kỳ nhạy cảm là bởi hai nước đang mâu thuẫn, đối đầu với nhau trên một loạt vấn đề lớn. Cả Tổng thống Mỹ Barack Obama và Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình đều đang phải đối mặt với một câu hỏi lớn gây lo ngại: Liệu có phải hai nước đã hết động lực hợp tác sau 4 thập kỷ bắt tay nhau và chuẩn bị lao vào một cuộc chiến tranh lạnh mới.

Chuyến đi của ông Tập Cận Bình đến Washington sẽ là cơ hội để Mỹ và Trung Quốc giải quyết một loạt vấn đề gai góc đang gặm nhấm mối quan hệ giữa họ như an ninh mạng, kinh tế, Biển Đông,... 

Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình đã được đón chào theo những nghi lễ trang trọng nhất đối với một nguyên thủ quốc gia với màn chào mừng bằng 21 phát đại bác và sau đó là một bữa tiệc quốc gia. Tuy nhiên, cuộc gặp thượng đỉnh lần này giữa hai nhà lãnh đạo Trung, Mỹ sẽ không hề dễ chịu nếu không nói là hết sức khó khăn bởi họ sẽ phải tìm cách “hóa giải” một loạt bất đồng lớn. 

Mức độ căng thẳng trong cuộc gặp thượng định giữa ông Tập Cận Bình và ông Obama được thể hiện ngay từ khi nó chưa diễn ra. Ngay trước thềm chuyến đi của Chủ tịch Trung Quốc, tin đồn đã rộ lên về việc Washington sẽ tung đòn trừng phạt Bắc Kinh vì vấn đề an ninh mạng. Ngay lập tức, Bắc Kinh đã đe dọa hủy bỏ chuyến đi của ông Tập Cận Bình nếu Mỹ có hành động phũ phàng với họ. 

Rốt cuộc, chuyến công du đến Mỹ của Chủ tịch Tập Cận Bình vẫn được thực hiện và hai nhà lãnh đạo Mỹ, Trung đã động chạm đến một loạt vấn đề nhạy cảm. Điều đáng ngạc nhiên là theo kết quả thông báo, hai bên đã thống nhất được về một loạt vấn đề. Phải chăng, trên đất Mỹ, Chủ tịch Trung Quốc đã chấp nhận nhượng bộ? Tuy nhiên, thỏa thuận là một chuyện và việc thực hiện trên thực tế đôi khi lại là một câu chuyện hoàn toàn khác.

Hứa hợp tác, Trung Quốc vẫn bị Mỹ cảnh báo

Một trong những vấn đề “nóng” nhất trong quan hệ giữa Mỹ với Trung Quốc là an ninh mạng. Ngày hôm qua (25/9), Tổng thống Obama và Chủ tịch Tập Cận Bình đã cam kết sẽ không tham gia vào các hoạt động gián điệp mạng trong lĩnh vực kinh tế. Từ lâu, Mỹ luôn cáo buộc Trung Quốc tiến hành các cuộc tấn công mạng nhằm vào những cơ quan chính phủ và doanh nghiệp của Mỹ để đánh cắp các bí mật kinh tế. 

Dù nhận được lời cam kết không tham gia vào các hoạt động gián điệp mạng từ Trung Quốc, Tổng thống Obama vẫn thẳng thừng tung ra cảnh báo ngay trước mặt Chủ tịch Tập Cận Bình. Ông chủ Nhà Trắng đã nói với vị khách của mình về “sự quan ngại sâu sắc” của giới chức và các doanh nghiệp Mỹ trước tình trạng gia tăng các cuộc tấn công mạng từ Trung Quốc. “Tôi muốn nói, điều đó cần phải được dừng lại ngay”, ông Obama nhấn mạnh. Nhà lãnh đạo Obama cho hay, hai nước Mỹ và Trung Quốc đã đạt được “sự hiểu biết chung” về các hoạt động an ninh mạng nhưng “tôi phải nhấn mạnh rằng công việc của chúng ta vẫn chưa xong".

Ông chủ Nhà Trắng không ngần ngại phát biểu: “Vấn đề ở đây là liệu sau lời nói có kèm theo hành động hay không”, ám chỉ việc liệu Bắc Kinh có tuân theo cam kết của nước này hay không. 

Tổng thống Obama cũng thẳng thừng cảnh báo về viễn cảnh Mỹ tung ra các biện pháp trừng phạt nhằm vào Trung Quốc. Ông này tuyên bố, “Mỹ sẽ sử dụng các công cụ của mình để truy đuổi những kẻ tội phạm mạng". 

Ngoài vấn đề an ninh mạng, Mỹ và Trung Quốc còn hứa cùng nhau hợp tác để chống biến đổi khí hậu. Mỹ và Trung Quốc đã ký một thỏa thuận mới để giải quyết vấn đề biến đổi khí hậu. 

Biển Đông: Mỹ-Trung sẽ tiếp tục đối đầu 

Biển Đông cũng là một trong những vấn đề nóng bỏng hàng đầu trong quan hệ Mỹ-Trung. Bắc Kinh gần đây đang ngày càng lộ rõ tham vọng độc chiếm Biển Đông chiến lược và giàu tài nguyên. Đây là điều không thể chấp nhận được không chỉ đối với các nước trong khu vực mà cả với cộng đồng thế giới. Mỹ nhận thấy tính nghiêm trọng của viễn cảnh Trung Quốc giành quyền kiểm soát Biển Đông nên đang ra sức ngăn chặn. Giới chức Mỹ đang thúc giục chính quyền của Tổng thống Obama tiến hành những bước đi quyết liệt, mạnh mẽ để phá vỡ tham vọng của Bắc Kinh. 

Vì vậy, ngay trước chuyến thăm đến Mỹ của ông Chủ tịch Tập Cận Bình, người ta đã dự đoán Biển Đông sẽ là một trong những vấn đề ưu tiên hàng đầu trong chương trình nghị sự của cuộc gặp thượng đỉnh Trung-Mỹ lần này. 

Trong cuộc gặp với ông Tập Cận Bình, Tổng thống Obama đã bày tỏ sự quan ngại về việc Trung Quốc quân sự hóa những hòn đảo nhân tạo mà nước này xây dựng trái phép ở Biển Đông. Tuy nhiên, Nhà lãnh đạo Trung Quốc đã nhanh chóng lên tiếng bác bỏ thông tin về việc họ thiết lập những tiền đồn quân sự ở các đảo nhân tạo nói trên.

  Chủ tịch Tập Cận Bình còn cam kết bảo đảm tự do hàng hải ở Biển Đông và giải quyết các tranh chấp ở đây thông qua đối thoại.  Tuy nhiên, giới phân tích và quan chức Mỹ nói rằng, trên thực tế, quá trình quân sự hóa các đảo nhân tạo của Trung Quốc ở Biển Đông đã bắt đầu và câu hỏi duy nhất đặt ra lúc này là Trung Quốc sẽ dàn bao nhiêu vũ khí hạng nặng ở đó.

 Bắc Kinh chắc chắn sẽ thúc đẩy tiến trình thực hiện tham vọng Biển Đông và vì thế đây tiếp tục là một “mặt trận” chứng kiến cuộc đối đầu quyết liệt giữa Mỹ với Trung Quốc.

Kiệt Linh theo VnMedia