Hé lộ cuộc họp mật: Ông Trump cân nhắc tấn công Venezuela, quân đội Mỹ sẵn sàng chờ lệnh

Tổng thống Mỹ ông Donald Trump tối 14/11 cho biết ông đã “gần như đưa ra quyết định” về khả năng tiến hành hành động quân sự tại Venezuela, sau hai ngày liên tiếp thảo luận tại Nhà Trắng với sự tham gia của các cố vấn an ninh quốc gia cấp cao.

Phát biểu mơ hồ trên chuyên cơ Không lực Một khi di chuyển tới khu nghỉ dưỡng Mar-a-Lago ở Florida, ông Trump không tiết lộ thêm bất kỳ chi tiết mới nào. Những phát biểu này được đưa ra trong lúc lực lượng Mỹ trong khu vực đang chờ lệnh tấn công có thể được ban hành, sau nhiều ngày thảo luận cấp cao về việc có nên – và bằng cách nào – tiến hành một cuộc tấn công vào Venezuela, theo những người am hiểu vấn đề.

Tham gia buổi thảo luận cùng ông Trump hôm thứ Sáu có Phó Tổng thống J.D. Vance, Bộ trưởng Chiến tranh Pete Hegseth, Chủ tịch Hội đồng Tham mưu trưởng Liên quân Tướng Dan Caine, Ngoại trưởng Marco Rubio và Phó Chánh văn phòng Stephen Miller, theo các nguồn tin này.

Trước đó trong ngày, một quan chức chính quyền cho biết đã trình lên Tổng thống “một loạt lựa chọn”. Quan chức này nói: “Ông ấy rất giỏi trong việc duy trì sự mơ hồ chiến lược. Một trong những điều ông ấy làm rất tốt là không bao giờ cho đối thủ biết trước điều gì sẽ xảy ra tiếp theo”.

Bất kỳ cuộc tấn công nào vào lãnh thổ Venezuela sẽ đi ngược lại tuyên bố thường xuyên của ông Trump về việc tránh các cuộc xung đột mới và trái với những cam kết mà ông Trump đưa ra với Quốc hội trong những tuần gần đây rằng không có chuẩn bị quân sự nào đang diễn ra. Nó cũng có thể làm phức tạp hơn sự hợp tác của Mỹ với các quốc gia Mỹ Latin khác, đồng thời làm dấy lên nghi ngờ về việc liệu mục tiêu cuối cùng của ông Trump có phải là lật đổ Tổng thống Venezuela Nicolás Maduro, người mà ông Trump cáo buộc gửi ma túy và tội phạm bạo lực sang Mỹ.

Vào tháng 8, giới chức Mỹ đã tăng mức thưởng cho thông tin dẫn đến việc bắt giữ và kết tội ông Maduro từ 25 triệu USD lên 50 triệu USD, với cáo buộc ông có liên hệ với các băng nhóm ma túy và với niềm tin từ thời chính quyền Biden rằng ông đã thua cuộc bầu cử Tổng thống Venezuela năm 2024 nhưng không chịu rời chức.

Mặc dù Mỹ có ưu thế quân sự vượt trội so với Venezuela, việc mở rộng quy mô hoạt động quân sự có thể khiến binh sĩ Mỹ đối mặt với rủi ro nghiêm trọng.

Theo một nguồn tin, các phi công trên tàu sân bay USS Gerald R. Ford, được triển khai đến khu vực, đã nghiên cứu hệ thống phòng không của Venezuela, dù họ vẫn chưa biết có được lệnh tấn công hay không. Bộ Quốc phòng Venezuela đã thông báo huy động gần 200.000 binh sĩ thuộc không quân, lục quân và hải quân để phòng thủ đất nước.

Kế hoạch của Mỹ cũng tính đến khả năng triển khai lực lượng đặc nhiệm Delta Force, theo hai nguồn tin am hiểu. Đơn vị tác chiến đặc biệt tinh nhuệ này chuyên thực hiện các nhiệm vụ bắt giữ hoặc tiêu diệt, từng hoạt động thường xuyên trong hai thập kỷ chiến tranh tại Trung Đông.

Trong những tuần gần đây, ông Trump và các cố vấn hàng đầu đưa ra những tín hiệu trái ngược nhau về mục tiêu của chính quyền. Ông Trump liên tục bày tỏ mong muốn mở rộng chiến dịch – nay được gọi là Chiến dịch “Southern Spear” (Ngọn giáo phía Nam) – vốn đã tiêu diệt 80 người trên các tàu nhỏ bị cáo buộc buôn ma túy qua vùng biển Caribe và vùng đông Thái Bình Dương. Tuy nhiên, khi Quốc hội tranh luận dự luật nhằm ngăn ông Trump phát động chiến tranh với Venezuela, ông Hegseth và ông Rubio được cho là đã đảm bảo riêng với một số nghị sĩ rằng chính quyền “chưa có kế hoạch làm vậy”, và cam kết này đã giúp thuyết phục một số nghị sĩ Cộng hòa bỏ phiếu chống dự luật.

Tối thứ Sáu, ông Trump nhắc lại các cuộc tấn công này, tuyên bố rằng dù ông không tiết lộ quyết định về hành động quân sự trong tương lai, nhưng “chúng tôi đã đạt nhiều tiến bộ trong việc ngăn ma túy tràn vào”.

Trong một phiên họp kín cuối tháng 10 tại Điện Capitol, các thành viên Ủy ban Quân vụ Hạ viện hỏi giới chức quân đội liệu Lầu Năm Góc có lên kế hoạch hoạt động bên trong Venezuela hay không, một nghị sĩ Dân chủ cho biết. Họ nhận được câu trả lời là “không”, nghị sĩ này nói.

Người này nhận xét: “Tôi bắt đầu mất niềm tin nghiêm trọng vào Bộ Chiến tranh… Tôi bắt đầu tin rằng động cơ của họ không trong sáng và họ không trung thực với Quốc hội”.

Lập luận pháp lý mà chính quyền Trump đưa ra để biện minh cho các chiến dịch quân sự tại Mỹ Latin không nhằm biện minh cho cuộc tấn công vào Venezuela, theo những người đã xem tài liệu. Hai nghị sĩ nói rằng lập luận của chính quyền đang cố hòa trộn luật chống buôn ma túy với luật xung đột vũ trang.

Tài liệu này so sánh ma túy với “vũ khí hóa học”, và tìm cách biện minh cho các vụ tấn công tàu bằng lập luận Mỹ đang hành động trong khuôn khổ “tự vệ tập thể” với các đồng minh như Colombia và Mexico chống lại các băng nhóm ma túy.

Tuy nhiên, một số nghị sĩ và nhiều chuyên gia pháp lý phản đối lập luận này. Họ cho rằng buôn ma túy là hành vi phạm tội dân sự của tội phạm bị nghi ngờ, chứ không phải hành động tấn công quân sự của “kẻ thù vũ trang” gây nguy hiểm tức thời cho công dân Mỹ.

Ông Dan Maurer, cựu thẩm phán quân sự lục quân, nhận xét: “Chứa chấp kẻ buôn ma túy chưa bao giờ được xem là hành động sử dụng vũ lực hay tấn công theo luật quốc tế”.

Tờ New York Times và Wall Street Journal trước đó đã đưa tin về các phần trong lập luận này.

Chiến dịch quân sự trải rộng của chính quyền Trump tại Mỹ Latin đã gây sóng gió với nhiều đồng minh thân cận của Washington trong khu vực. Colombia – đối tác lâu năm của Mỹ trong chống ma túy – tuần này thông báo đình chỉ chia sẻ tình báo với Mỹ vì lý do “nhân quyền”, theo lời Tổng thống Gustavo Petro.

Tổng thống Mexico Claudia Sheinbaum tuần này nói rằng đại diện hai nước đã gặp nhau sau vụ tàu Mỹ tấn công mục tiêu cách Acapulco khoảng 400 dặm, nhằm nhắc lại các thỏa thuận hàng hải và “ngăn việc sử dụng bom vào tàu thuyền” gần lãnh hải Mexico. Bà Sheinbaum khẳng định nước bà “không đồng ý với các vụ tấn công này”.

Theo hai quan chức Mexico, cuộc họp diễn ra sau khi hải quân Mexico được yêu cầu hỗ trợ một nhiệm vụ tìm kiếm cứu nạn sau vụ tấn công của Mỹ cuối tháng trước gần Mexico.

Một quan chức cấp cao chính quyền Trump cho biết: “Tổng thống Trump đang hợp tác với nhiều đối tác khu vực trong chống ma túy, nhưng sẽ tiếp tục làm mọi thứ có thể để ngăn dòng ma túy chết người chảy vào nước ta”.

Đại sứ quán Mỹ tại Mexico từ chối bình luận.

Với sự xuất hiện của tàu Gerald Ford, có khoảng 15.000 binh sĩ Mỹ đang hiện diện trong khu vực, gồm các lực lượng trên khoảng hơn một chục tàu chiến và lực lượng tăng cường tới Puerto Rico trong những tuần gần đây. Đây là sự hiện diện dày đặc chưa từng có tại khu vực vốn chỉ thường thấy một hoặc hai tàu hải quân Mỹ hoạt động, cùng các tàu tuần duyên thực hiện nhiệm vụ chống ma túy.

Tính đến thứ Sáu, có 7 tàu chiến Mỹ đang ở Caribe: tuần dương hạm mang tên lửa dẫn đường USS Gettysburg và USS Lake Erie; khu trục hạm USS Gravely và USS Stockdale; cùng các tàu đổ bộ USS Iwo Jima, USS Fort Lauderdale và USS San Antonio. Tàu Gerald Ford ở gần đó trên Đại Tây Dương, đi cùng các khu trục hạm USS Mahan, USS Bainbridge và USS Winston S. Churchill.

Các chuyên gia an ninh quốc gia nhận định hành động quân sự có thể sắp xảy ra.

Hôm thứ Năm trong tuần, tướng đã nghỉ hưu Laura Richardson, người từng lãnh đạo Bộ Tư lệnh Miền Nam Mỹ từ 2021 đến 2024, cho biết tại Hội đồng Đại Tây Dương rằng quân đội Venezuela có trang bị cũ kỹ, thiếu khả năng tác chiến, và hệ thống phòng không lỗi thời chủ yếu bảo vệ thủ đô Caracas. Venezuela, bà nói thêm, từ lâu đã là nơi trú ẩn của các băng đảng ma túy Colombia.

Nhiều nghị sĩ Dân chủ và một số nghị sĩ Cộng hòa phản đối mạnh mẽ kế hoạch tấn công. Thượng nghị sĩ Todd Young, người tuần trước đã từ chối ủng hộ dự luật hạn chế ông Trump về Venezuela, cho biết ông vẫn “quan ngại” về “nhiều giả định” mà chính quyền đưa ra để biện minh cho hành động tại Mỹ Latin.

Ông nói thêm: “Điều này đi ngược lại mong muốn của đa số người dân Mỹ, những người không muốn quân đội Mỹ dính líu thêm vào các cuộc xung đột quốc tế”.

Theo Washington Post