Sự thái hoà trong vũ trụ
Chiều chủ nhật 24/1, bạn đọc tại đường sách TP.HCM có dịp giao lưu cùng GS Phan Văn Trường và nhà văn Lê Văn Nghĩa.
“Trải qua một năm sóng gió dữ dội 2020, hôm nay chúng ta được gặp nhau ở đây, có người đeo khẩu trang, cũng có người không cần đeo, trong khi cả thế giới vẫn đang vất vả chống đỡ đại dịch COVID-19, tôi cảm thấy thực sự hạnh phúc” – Nhà văn Lê Văn Nghĩa bày tỏ.
GS Phan Văn Trường là người cả đời đi vòng quanh thế giới, là chuyên gia thương thuyết, đàm phán, cố vấn của Chính phủ Pháp về thương mại quốc tế. Ông là tác giả của những cuốn sách đình đám về kinh tế như "Một đời thương thuyết”, “Một đời quản trị”, “Một đời như kẻ tìm đường”…
Nhà văn – nhà báo Lê Văn Nghĩa, tác giả "Sài Gòn chuyện xưa mà chưa cũ" và nhiều cuốn sách khác là người gắn bó mật thiết với Sài Gòn – TP.HCM, người kể chuyện về Sài Gòn bằng tất cả trái tim, với giọng văn vô cùng hài hước, ấm áp, khiến độc giả luôn cảm thấy yêu hơn cuộc sống giản dị xung quanh.
“GS Phan Văn Trường viết toàn những chuyện phức tạp, triết học, kinh tế toàn cầu, nhưng ngôn ngữ của thầy giản dị vô cùng, ai cũng có thể đọc và hiểu, đặc biệt, còn thấy vô cùng thú vị với những cuốn sách vĩ mô của thầy. Còn tôi thì ngược lại, từ những chuyện vô cùng đơn giản, tôi luôn viết cho phức tạp lên, càng viết càng thấy rối rắm. Bởi vì không viết phức tạp thế thì độc giả không… sợ” – Nhà văn Lê Văn Nghĩa nói vui.
“Chính khi mình kết nối được giữa quá khứ với hiện tại, mình mới dự báo được tương lai. Trong quá trình viết những cuốn sách, tôi có tìm thấy một phần của tương lai. Và tôi có trải nghiệm rằng tương lai luôn gắn bó mật thiết với sự thái hoà trong vũ trụ. Vũ trụ vẫn đang tiếp tục tồn tại, vận hành theo mô thức hài hoà của tất cả các thành phần được liên kết, tạo nên sự sống. Bổn phận của tôi là diễn tả một phần của loài người trong sự sống” – GS Phan Văn Trường bày tỏ.
 |
Cuộc trò chuyện với GS Phan Văn Trường và nhà văn Lê Văn Nghĩa thu hút rất đông bạn đọc trẻ tham dự (Ảnh: Hoà Bình) |
Tết xưa – Tết nay
“Tôi sống qua rất nhiều cái Tết, có lúc thì Tết ở Pháp, có lúc Tết ở Malaixia, có Tết ở Việt Nam. Hồi tôi còn nhỏ, bố tôi thường bảo ngày Tết là phải khai bút. Tôi hỏi bà làm thế nào để khai butes, bà bảo tôi ngồi xuống bên cạnh. Tôi quan sát thấy bà nắn nót viết lại bài thơ của bà, từng chữ, từng dòng, trong ngày mùng một Tết. Rồi tôi cũng xin bà cho tôi mượn bài thơ, để viết những dòng khai bút trang trọng. Tôi cảm thấy đó là những giây phút mà tôi viết đẹp nhất trong cả cuộc đời mình” – GS Phan Văn Trường hồi ức.
Tết được GS Phan Văn Trường chia sẻ, Tết đối với ông là những khoảnh khắc trong lòng thơ thới, nhẹ nhõm, quên hết chuyện cũ, đặc biệt là chuyện buồn, chỉ lưu lại những kỷ niệm vui và những hình ảnh thật đẹp.
“Tôi có lần được ăn Tết ở Hà Nội, cũng có một lần ăn Tết ở Châu Âu khi đi hội sách, một lần ăn Tết ở chiến khu, và một lần ăn Tết trong tù. Đó là 4 cái Tết đặc biệt nhất của đời tôi” – Nhà văn Lê Văn Nghĩa chia sẻ.
“Tết đối với trẻ con ngày xưa là được má may cho quần áo mới, chiều ba mươi Tết tắm gội thật sạch, khoác tấm áo mới, thắp hương trước bàn thờ ông bà tổ tiên. Nghi lễ này y như một hiệu lệnh để tiến vào Tết. Ngày mùng 1 Tết đứng khoanh tay chúc Tết ông bà, để được nhận phong bao lì xì màu đỏ, rồi đi coi hát bóng, coi cải lương, ăn hủ tiếu mì, đánh bàu cua, được uống nước ngọt, có bánh trái, thịt thà” – Nhà văn Lê Văn Nghĩa hồi ức.
“Con trẻ thì xôn xao như vậy nhưng người lớn thì lo thắt ruột đi mượn tièn, giật gấu vá vai, lo may quần áo mới cho con, lo mâm cỗ cúng. Vất vả thế nhưng Tết đến thấy ông bà cũng vẫn vui như thường. Ba tôi riêng ngày Tết là cứ phải ra sạp mua mấy tờ báo Tết về đặt lên bàn. Đọc báo ngày xuân là thú vui của ba tôi” – Nhà văn Lê Văn Nghĩa chia sẻ.
“Ngày Tết xưa, anh em chúng tôi đi coi phim phải ghé mắt vào cái lỗ nhỏ xíu, coi 5 phút đã mất một đồng. Ngày nay, bọn trẻ con sướng quá, có rất nhiều màn hình lớn, công nghệ hiện đại, phim ảnh vô cùng sống động. Nhưng tôi nghiệm ra rằng hạnh phúc không phụ thuộc vào vật chất. Có lẽ bọn trẻ con bây giờ nằm thoải mái trên sô pha coi màn hình lớn cũng không sung sướng hơn chúng tôi ngày xưa ghé mắt vào cái lỗ nhỏ xíu coi cái phim cà giựt cà giựt. Mà có khi ngày xưa chúng tôi còn hạnh phúc hơn” – GS Phan Văn Trường nói.
 |
GS Phan Văn Trường (ngồi giữa), nhà văn Lê Văn Nghĩa (bên trái) bày tỏ tâm tình Tết xưa Tết nay và những trăn trở về giá trị trong xã hội hiện đại (Ảnh: Hoà Bình) |
GS Phan Văn Trường trăn trở: “Tôi rất muốn xin lỗi với tư cách thế hệ của chúng ta, là một thế hệ đầy ve sầu, ếch, cá. Thế hệ của chúng tôi bất cứ sông nào cũng nhảy xuống được, vì nước trong vắt, còn sau đó năm mươi năm thì chỉ cần nhúng tay xuống bất cứ con sông nào chắc là bị… ghẻ ngay. Các thế hệ đi sau có thể sẽ chỉ vào mặt chúng tôi để hỏi nguyên nhân của sự ô nhiễm, tàn phá môi trường này”.
“Ngày xưa đi trèo cây, bắt con ve sầu, đi ra sông bắt ốc, bắt ếch, nhảy xuống sông bơi thi, thế là hạnh phúc. Còn bây giờ, chúng ta không phải đi kiếm hạnh phúc đâu, chỉ cần có tiền thôi thì hạnh phúc tự tìm đến chúng ta” – GS Phan Văn Trường dí dỏm nói vui.
“Ngày xưa là mình ăn Tết còn ngày nay thì Tết ăn mình. Cả xã hội cùng chạy theo giá trị vật chất, quà cáp, lợi danh. Muốn tìm lại được hạnh phúc, có lẽ nên bỏ bớt những suy nghĩ hướng về tiền bạc, chức tước địa vị, sa đà rượu bia. Để giữ gìn tình cảm gia đình, việc bảo tồn lưu giữ những truyền thống xưa cũ, phong tục tốt đẹp như cúng tổ tiên, sum họp gia đình trong những giờ khắc đất trời vào xuân là vô cùng quan trọng” – Nhà văn Lê Văn Nghĩa đúc kết.
“Kết tinh một đời” – thành quả của GS Phan Văn Trường tặng bạn đọc trẻ
