Elon Musk, người chuẩn bị tham gia đội ngũ tư vấn của Tổng thống đắc cử Donald Trump vào năm 2025, đã có những lời chỉ trích gay gắt đối với chương trình máy bay chiến đấu F-35 của Lầu Năm Góc trong các bài đăng trên mạng xã hội. Vị tỷ phú công nghệ này không chỉ gọi F-35 là một sản phẩm "tệ hại" mà còn đưa ra ý tưởng thay thế máy bay có người lái bằng các máy bay không người lái tiên tiến.
Chỉ trích chương trình F-35
Trong một bài đăng trên mạng xã hội X vào ngày 24/11, Elon Musk đã chia sẻ video về máy bay không người lái và viết: “Trong khi đó, một số kẻ ngốc vẫn đang chế tạo máy bay chiến đấu có người lái như F-35”. Ông còn đính kèm biểu tượng cảm xúc “thùng rác” để nhấn mạnh sự bất mãn.
Khi một người dùng khác bảo vệ F-35, Musk đáp trả rằng mẫu máy bay chiến đấu này có thiết kế kém hiệu quả và nhấn mạnh rằng máy bay không người lái có thể làm tốt hơn trong việc thực hiện các nhiệm vụ thả bom hoặc tấn công mục tiêu mà không cần phi công. “Việc bắn hạ các máy bay chiến đấu là quá dễ dàng”, Elon Musk viết trong một bài đăng khác.
Đây không phải lần đầu tiên Elon Musk chỉ trích các dự án quốc phòng của Mỹ. Trong một bài viết trên The Wall Street Journal gần đây, ông và Vivek Ramaswamy, người sẽ đồng hành cùng ông Trump trong Bộ Hiệu quả Chính phủ mới, đã chỉ trích ngân sách chi tiêu quốc phòng thiếu hiệu quả.
Phản hồi từ chuyên gia và các bên liên quan
Mauro Gilli, nhà nghiên cứu cấp cao về công nghệ quân sự tại ETH Zurich, nhận định rằng những lời chỉ trích của Musk không phải không có cơ sở. Gilli thừa nhận chương trình F-35 gặp nhiều vấn đề về chi phí và thời gian. Tuy nhiên, ông cho rằng các vấn đề chính không liên quan đến việc F-35 là máy bay có người lái mà nằm ở hệ thống điện tử và phần mềm phức tạp.
Gilli cũng cảnh báo rằng các máy bay không người lái sẽ không giải quyết được vấn đề chi phí. Ông giải thích: “Một máy bay không người lái hoạt động trong không phận của đối phương cần mức độ tự chủ rất cao, điều này đòi hỏi các hệ thống điện tử và phần mềm thậm chí còn phức tạp và đắt đỏ hơn cả máy bay có người lái”.
Lockheed Martin, nhà sản xuất F-35, đã phản bác lại những lời chỉ trích của Musk. Phát ngôn viên của công ty chia sẻ với Business Insider: “F-35 là máy bay chiến đấu tiên tiến nhất, có khả năng sống sót cao và đóng vai trò răn đe quan trọng trong các chiến dịch chung trên mọi lĩnh vực”.
Trong khi đó, phát ngôn viên của Lầu Năm Góc khẳng định: “F-35 là máy bay chiến đấu mà các phi công của chúng tôi lựa chọn khi cần đối đầu với các mối đe dọa lớn nhất”.
Chi phí khổng lồ và tương lai của F-35
Chương trình F-35, do Lockheed Martin phát triển, là dự án máy bay chiến đấu đắt đỏ nhất trong lịch sử Lầu Năm Góc với tổng chi phí lên tới 485 tỷ USD. Mức chi phí đã tăng 10% chỉ trong năm nay do nhu cầu cải tiến khả năng làm mát động cơ.
Đến nay, hơn 1.000 chiếc F-35 đã được giao cho quân đội Hoa Kỳ và các đồng minh, trong tổng số 3.000 chiếc dự kiến được sản xuất. Tuổi thọ hoạt động của loại máy bay này được dự đoán kéo dài đến năm 2088. Tuy nhiên, Văn phòng Trách nhiệm Giải trình của Chính phủ Hoa Kỳ ước tính rằng toàn bộ chương trình có thể tiêu tốn hơn 2 nghìn tỷ USD để sản xuất và duy trì.
Tác động từ vai trò mới của Musk
Không rõ Elon Musk sẽ tận dụng vị trí trong nhóm tư vấn của chính phủ dưới thời ông Donald Trump để gây ảnh hưởng đến các quyết định liên quan đến F-35 hay không. Tuy nhiên, ông đã nhiều lần kêu gọi Lầu Năm Góc xem xét các giải pháp thay thế máy bay chiến đấu có người lái để tăng tính cạnh tranh và giảm chi phí.
Với việc trở thành cố vấn chính phủ, Elon Musk có thể sẽ tiếp tục đưa ra các đề xuất cải cách táo bạo trong lĩnh vực quốc phòng. Tuy nhiên, những ý tưởng này vẫn cần được đánh giá kỹ lưỡng để đảm bảo tính khả thi trong thực tiễn.
Theo Business Insider
