Mỗi món trang sức vàng mà Farzana Ghani sở hữu đều gắn với một kỷ niệm. Bà có những bộ trang sức tinh xảo từ mẹ chồng tặng trong lễ cưới ở Pakistan; một sợi dây chuyền vàng mẹ tặng sau khi bà hoàn thành lễ hành hương Hajj; và những đồng vàng kỷ niệm ngày con gái ra đời.
Và Ghani, 56 tuổi, sống tại Miami (bang Florida, Mỹ), khẳng định bà vẫn sẽ tiếp tục đầu tư vào vàng, ngay cả khi giá kim loại quý này đang lập kỷ lục lịch sử.
“So với trái phiếu hay giữ tiền mặt, tôi vẫn thích mua vàng miếng hơn”, bà nói.
Ở Nam Á, các cô dâu thường nổi tiếng với hình ảnh được “phủ kín” bởi vàng trong ngày cưới: dây chuyền, khuyên tai, vòng mũi, đồ cài tóc và bùa hộ mệnh – tất cả đều có thể là quà tặng hoặc đồ thừa kế. Bộ sưu tập ấy thường được tích lũy từ khi họ còn chưa chào đời, gồm những món trang sức truyền đời, quà tặng trong các dịp sinh nhật, lễ tôn giáo và các cột mốc quan trọng trong đời.
Suốt hàng nghìn năm, vàng được xem là tài sản trú ẩn an toàn nhất. Nhưng với các gia đình ở Nam Á, nó còn có ý nghĩa hơn cả một khoản đầu tư. Truyền thống “con gái thừa kế vàng của mẹ” tồn tại trên khắp Ấn Độ, từ nông thôn đến đô thị, bất kể giàu nghèo.
Vàng được dệt sâu vào đời sống văn hóa của khu vực, đôi khi theo đúng nghĩa đen: nhiều phụ nữ thừa kế sari (váy truyền thống) thêu chỉ vàng tinh xảo. Những món đồ ấy được trân trọng như báu vật gia truyền, chứ không phải để đổi tiền nhanh chóng – và với phụ nữ, vàng thường là tài sản duy nhất thuộc về riêng họ.
Hôm 8/10, giá vàng thế giới đạt mức 4.000 USD/ounce lần đầu tiên trong lịch sử, tăng 54% chỉ trong năm nay. Đà tăng được thúc đẩy bởi chính sách thuế quan hỗn loạn của Tổng thống Mỹ Donald Trump, cùng những chỉ trích nhắm vào Cục Dự trữ Liên bang (Fed) và kỳ vọng Fed sẽ hạ lãi suất. Những phụ nữ Nam Á – vốn dồn phần lớn tài sản vào vàng – nay đang hưởng lợi lớn.
“Mọi thứ tôi có đều là vàng”, một người mẹ Nam Á khoe trên TikTok, giơ lên sợi dây chuyền 24 carat bà mua 28 năm trước. “Ngày đó vàng rẻ lắm, 1 gram chỉ 12 USD. Giờ là 100 USD rồi”.
Theo Hội đồng Vàng Thế giới (World Gold Council), năm 2023 Ấn Độ là thị trường trang sức vàng lớn thứ hai toàn cầu, chỉ sau Trung Quốc. Năm 2021, người dân nước này đã mua tới 611 tấn vàng trang sức, gấp gần 3 lần so với toàn khu vực Trung Đông (241 tấn).
Nhu cầu này phần lớn đến từ cưới hỏi: mỗi năm Ấn Độ có khoảng 11–13 triệu đám cưới, và trang sức cô dâu chiếm hơn 50% thị phần vàng. Doanh nghiệp Anh Solomon Global cho biết khách hàng gốc Nam Á chiếm khoảng 10% và đang tăng nhanh, đặc biệt là phụ nữ mua vàng để tiết kiệm và làm của hồi môn.
“Trang sức vàng không chỉ mang ý nghĩa may mắn”, ông Joseph Cavatoni, chiến lược gia cấp cao của Hội đồng Vàng Thế giới khu vực châu Mỹ, nói. “Nó còn là công cụ lưu trữ và truyền tài sản qua nhiều thế hệ”.
Ông Sachin Jain, CEO của Hội đồng Vàng Thế giới tại Ấn Độ, bổ sung: “Người Ấn không coi mua vàng là tiêu xài xa xỉ, mà là đầu tư vào tài sản gia đình, thứ chỉ có thể tăng giá trị theo thời gian”.
Ở nhiều nơi thuộc khu vực Nam Á, hàng triệu người, đặc biệt là phụ nữ, vẫn không có tài khoản ngân hàng hay kênh đầu tư chính thức. Theo khảo sát của YouGov tháng 3/2025, chưa đến 50% phụ nữ Ấn Độ tự quản lý tài chính cá nhân. Vì vậy, vàng trở thành hình thức bảo vệ tài chính hữu hình và độc lập cho họ.
Ghani nói bà lớn lên với tư duy đó. Ở Pakistan, mẹ bà dạy rằng hãy tiết kiệm từng đồng tiền tiêu vặt, và khi tích đủ thì mua vàng 24 carat.
“Phụ nữ phương Đông chúng tôi luôn biết để dành cho những ngày sóng gió. Chúng tôi không sống chỉ cho hôm nay rồi quên mất ngày mai”, bà chia sẻ.
Năm 2025, không chỉ riêng phụ nữ Nam Á đầu tư vào vàng. Cuộc chiến thương mại toàn cầu dưới thời ông Trump đã khiến giới đầu tư hoang mang và đổ xô rút khỏi tiền tệ dễ biến động. Vàng vừa có quý I mạnh nhất kể từ năm 1986, và nhu cầu trú ẩn lan sang cả bạc và bạch kim.
“Vàng là pháo đài của sự an toàn và giá trị”, ông Joshua Barone, giám đốc quản lý tài sản tại Savvy Advisors, nhận định. Trong 50 năm qua, giá vàng đã tăng hơn 2.700%, còn bạc tăng hơn 1.000%, theo số liệu của BullionByPost, đại lý vàng trực tuyến lớn nhất Anh.
Các ngân hàng trung ương Ấn Độ và Trung Quốc cũng tăng cường mua vàng dự trữ. Riêng Ngân hàng Dự trữ Ấn Độ (RBI) đã nâng lượng vàng nắm giữ 35% trong 5 năm qua.
Theo ông Jain, người dân Nam Á đã quen tự cất trữ vàng trong nhà, với ước tính ít nhất 25.000 tấn vàng nằm trong các hộ gia đình Ấn Độ, con số khổng lồ chưa từng thấy.
Dù giá cao, người Ấn vẫn không bán vàng ra. Họ xem vàng là tài sản song hành với tăng trưởng kinh tế. “Phương Tây chỉ mua vàng khi lo sợ, nhưng người Nam Á giữ vàng qua nhiều thế hệ vì họ tin vàng tăng cùng GDP”, ông Cavatoni giải thích.
Thay vì bán, nhiều người Ấn Độ đang mang trang sức cũ đi tái chế thành thiết kế hiện đại. Thế hệ trẻ vẫn coi vàng là biểu tượng của giá trị và an toàn, nhưng muốn những món đồ có thể đeo hằng ngày, thay vì những bộ trang sức cô dâu cồng kềnh bị khóa trong két sắt.
“Tôi nghĩ người trẻ bây giờ muốn sở hữu, yêu thích và dùng vàng như một phần trong cuộc sống của họ”, Jain nói.
Trong lễ cưới con gái mình ở Miami tháng 12 năm ngoái, bà Ghani đã nung chảy nhiều đồng vàng và bộ trang sức cũ để làm lại một bộ sưu tập mới – hiện đại, thanh lịch hơn – dành cho cô dâu trẻ. Phần còn lại, bà dành cho con trai.
“Con gái tôi muốn đeo đồ giả”, bà Ghani kể, thở dài. “Nhưng vàng mới là thứ trang nhã, tinh tế nhất. Tôi bảo con: ‘Đừng đeo gì khác ngoài vàng’”.
Trung Quốc: Rộ trào lưu phụ nữ có gia đình lén thuê khách sạn để “tìm lại chính mình”
Giá vàng thế giới vượt mốc 4.000 USD: Nhà đầu tư đổ xô tìm nơi trú ẩn giữa khủng hoảng
Giá vàng lập đỉnh khiến dân Trung Quốc bối rối: Bán thì tiếc, mua thì sợ, giữ thì bất an
Theo CNN