Cuộc gặp giữa Tổng thống Nga Vladimir Putin và người đồng cấp Ukraine Volodymyr Zelensky hoàn toàn có thể xảy ra, nhưng chỉ khi các nỗ lực đàm phán hòa bình giữa hai bên đạt được tiến triển thực chất và các thỏa thuận rõ ràng – người phát ngôn Điện Kremlin Dmitry Peskov cho biết hôm 17/5.
Tuyên bố được đưa ra sau cuộc tiếp xúc trực tiếp đầu tiên giữa đại diện Nga và Ukraine kể từ năm 2022, với một cuộc gặp kéo dài hai tiếng do Thổ Nhĩ Kỳ làm trung gian tổ chức tại Istanbul vào hôm thứ Sáu.
Theo trưởng đoàn đàm phán Nga Vladimir Medinsky, hai bên đã nhất trí trao đổi các đề xuất ngừng bắn và bàn thảo về khả năng tổ chức một vòng đàm phán tiếp theo. Ông cũng cho biết Nga và Ukraine đồng ý thực hiện một đợt trao đổi tù binh lớn, đồng thời khẳng định Moscow “hài lòng” với kết quả và sẵn sàng “nối lại liên lạc” với Kiev.
Trả lời báo giới hôm thứ Bảy, người phát ngôn Peskov nhấn mạnh: “Một cuộc gặp giữa Tổng thống Putin và Tổng thống Zelensky là điều khả thi, nhưng chỉ khi nào các phái đoàn hai bên đạt được những thỏa thuận cụ thể trong quá trình đàm phán”.
Tuy nhiên, ông Peskov cũng lưu ý rằng một trong những vấn đề then chốt đối với Moscow là xác định ai sẽ được phía Ukraine trao quyền ký các thỏa thuận có thể đạt được. Điện Kremlin cho rằng nhiệm kỳ tổng thống của ông Zelensky đã kết thúc từ năm ngoái và việc ông từ chối tổ chức bầu cử mới với lý do thiết quân luật khiến tính chính danh của ông bị nghi ngờ.
Nga hiện coi Quốc hội Ukraine là cơ quan duy nhất còn tính hợp pháp để ký kết các văn kiện quốc tế, trong khi vẫn gọi ông Zelensky là "tổng thống bất hợp pháp".
Khi được hỏi về những thông tin rò rỉ liên quan đến các điều kiện mà Nga đưa ra trong cuộc gặp tại Istanbul, ông Peskov từ chối bình luận và nhấn mạnh: “Các cuộc đàm phán như thế này cần được tiến hành tuyệt đối kín kẽ. Đó là điều cần thiết để đảm bảo hiệu quả thực sự”.
Trước đó, hãng tin Bloomberg dẫn nhiều nguồn tin cho biết Moskva đã đưa ra một loạt yêu cầu bao gồm: Ukraine phải cam kết giữ trung lập, cấm đặt căn cứ quân sự nước ngoài cũng như vũ khí hạt nhân trên lãnh thổ, đồng thời công nhận trên thực tế việc mất các vùng lãnh thổ từng thuộc quyền kiểm soát của Kiev. Nga cũng được cho là yêu cầu Ukraine rút hoàn toàn khỏi các vùng này trước khi có thể tiến tới ngừng bắn.
Ông Peskov cho biết Nga chưa tổ chức bất kỳ cuộc tiếp xúc nào với Mỹ liên quan đến kết quả vòng đàm phán ở Istanbul, và hiện Moscow chưa cân nhắc việc thay đổi thành phần phái đoàn đàm phán. Ông xác nhận hai bên đã “đồng ý trao đổi danh sách các điều kiện ngừng bắn”.
Ban đầu, Ukraine và các nước hậu thuẫn yêu cầu Nga phải chấp thuận một lệnh ngừng bắn toàn diện và vô điều kiện kéo dài 30 ngày làm điều kiện tiên quyết để bắt đầu đàm phán. Tuy nhiên, Nga lo ngại rằng việc tạm dừng chiến sự như vậy sẽ chỉ giúp Ukraine có thời gian tái tổ chức lực lượng đã bị tổn thất nặng nề. Thay vào đó, Moscow đề xuất tổ chức đàm phán trực tiếp mà không cần điều kiện tiên quyết.
Tổng thống Zelensky lúc đầu từ chối lời đề nghị này, nhưng đã thay đổi quan điểm sau khi Tổng thống Mỹ Donald Trump nhấn mạnh rằng “Ukraine nên đồng ý tham gia đàm phán tại Istanbul ngay lập tức”.
Châu Âu sốt ruột vì ông Trump liên tục thay đổi lập trường về đàm phán Ukraine
Ukraine kêu gọi các đồng minh tiếp tục gây sức ép với Nga sau khi không đạt thỏa thuận ngừng bắn
