Theo trang tin Hoa ngữ Đa Chiều, sáng ngày 20/12, ông Tập Cận Bình đã có bài phát biểu quan trọng tại lễ nhậm chức của chính quyền mới Macao khóa 5 kể từ khi Macao được trả về Trung Quốc. Nội dung nhấn mạnh rằng việc xử lý các vấn đề liên quan đến Hồng Kông và Macao hoàn toàn là vấn đề nội bộ của Trung Quốc và không cần bất cứ thế lực bên ngoài nào nhúng tay vào. “Chúng tôi sẽ không bao giờ cho phép bất kỳ thế lực bên ngoài nào can thiệp vào các vấn đề Hồng Kông và Ma Cao”, ông nói. Thậm chí, ông Tập Cận Bình còn một lần đọc nhầm “Ma Cao” thành “Hồng Kông” trong bài phát biểu của mình. Giới quan sát cho là ông quá tập trung tâm trí vào Hồng Kông, cho thấy sự quan tâm và cảm giác cấp bách của ông đối với việc xử lý tình hình ở Hồng Kông.
Theo văn bản do Tân Hoa Xã cung cấp cho báo chí, trong cuộc điện đàm trực tiếp với Tổng thống Mỹ Donald Trump tối 20/12, ngoài đề cập đến văn bản hiệp định thương mại giai đoạn đầu đạt được giữa hai bên, ông Tập Cận Bình đã trực tiếp nêu đích danh tên nước Mỹ trong các vấn đề Đài Loan, Hồng Kông, Tân Cương và Tây Tạng khi nói: “Chúng tôi bày tỏ mối quan ngại nghiêm trọng đến những lời nói và hành động tiêu cực của Mỹ đối với các vấn đề liên quan đến Hồng Kông, Tân Cương và Tây Tạng trong thời gian gần đây. Những cách làm đó đã can thiệp vào công việc nội bộ của Trung Quốc, làm tổn hại lợi ích của Trung Quốc và không có lợi cho sự tin tưởng lẫn nhau và hợp tác giữa hai bên. Mỹ cần quan tâm và coi trọng sự quan ngại của Trung Quốc, ngăn ngừa quan hệ hai nước và chương trình nghị sự quan trọng bị xáo trộn”.
 |
|
Bản tweet của ông Trump về cuộc điện đàm với ông Tập Cận Bình tối 20/12.
|
Mới đây, Hạ viện và Thượng viện Mỹ đã thông qua các đạo luật liên quan đến Trung Quốc như Luật Du lịch Đài Loan, Luật Dân chủ và Nhân quyền Hồng Kông, Luật Chính sách Nhân quyền Uyghur (Duy Ngô Nhĩ), Dự luật Chính sách và Hỗ trợ Tây Tạng; Tổng thống Trump đã ký thông qua các Luật du lịch Đài Loan và Luật Dân chủ và Nhân quyền Hồng Kông. Phía Trung Quốc đã bày tỏ sự phản đối mạnh mẽ về vấn đề này, trong đó áp dụng các biện pháp trả đũa đạo luật liên quan đến Hồng Kông, bao gồm ngừng việc xem xét đề nghị tới thăm Hồng Kông của tàu chiến Mỹ và trừng phạt 5 tổ chức phi chính phủ lớn của Mỹ.
Ông Trump tuyên bố trên Twitter vào ngày 20/12 rằng ông đã có một cuộc “trao đổi rất tốt” với ông Tập Cận Bình về hiệp định thương mại Mỹ - Trung, rằng Trung Quốc bắt đầu mua nông sản và các sản phẩm khác của Mỹ với quy mô lớn và hiện đang sắp xếp để ký một hiệp định chính thức. Trước đó, Trung Quốc và Mỹ đã đạt được nhất trí về văn bản Hiệp định thương mại giai đoạn đầu tiên bao gồm chín chương. Hoa Kỳ cũng hứa sẽ thay đổi thuế quan áp đặt đối với Trung Quốc chuyển từ tăng lên thành giảm bớt.
Liên quan đến sự chỉ trích đích danh Mỹ của ông Tập Cận Bình, ông Trump chỉ viết trên Twitter rằng, cuộc trò chuyện qua điện thoại với ông Tập Cận Bình liên quan đến vấn đề Bắc Triều Tiên và Hồng Kông, đặc biệt tuyên bố rằng có “sự tiến triển” (progress) trong vấn đề Hồng Kông. Tuy không rõ điều ông Trump nói tới là “sự tiến triển” nào, nhưng kể từ sau cuộc bầu cử hội đồng cấp quận ở Hồng Kông, các cuộc biểu tình bạo lực cực đoan trên đường phố đã dần dần thoái trào và các hoạt động đập, phá, đốt quy mô lớn đã trở nên ít thấy.
Ông Trump từng nhiều lần bày tỏ quan điểm của mình về vấn đề Hồng Kông. Trong số đó có kiểu “ném nồi” khi nói: “Hồng Kông là một phần của Trung Quốc, họ phải tự giải quyết, họ không cần ai khuyên”; lại cũng có kiểu “đe dọa”: “Nếu muốn đạt được hiệp định thương mại với Mỹ, trước tiên Trung Quốc phải xử lý vấn đề Hồng Kông một cách nhân đạo”.
 |
|
Trong khi Mỹ loan tin về việc "Trung Quốc sẽ mua các sản phẩm nông nghiệp trị giá 40 tỷ đến 50 tỷ USD từ Hoa Kỳ mỗi năm”...thì đến nay Trung Quốc vẫn không xác nhận điều này.
|
Đa Chiều cho rằng, so với thái độ mập mờ, nước đôi của ông Trump, ông Tập Cận Bình luôn “giống như mọi khi” không chỉ cảnh báo mạnh mẽ các “thế lực bên ngoài” như Mỹ không được nhúng tay vào vấn đề Hồng Kông, mà còn luôn phản đối gắn vấn đề Hồng Kông với cuộc đàm phán thương mại Trung - Mỹ. Đó chính là điều ông nói trong cuộc điện đàm với ông Trump “Ngăn ngừa chương trình nghị sự quan trọng khỏi bị xáo trộn”.
Liên quan đến tình hình Hồng Kông, ông Tập Cận Bình từng công khai lên tiếng tại Hội nghị quốc tế ở Brazil, nhấn mạnh việc “dẹp yên bạo loạn” và lập lại trật tự là nhiệm vụ cấp bách nhất của Hồng Kông hiện nay. Bắc Kinh cũng đã liên tục kêu gọi, yêu cầu Hồng Kông học hỏi Macao và thông qua lập pháp theo Điều 23 về an ninh quốc gia.
Xung quanh thỏa thuận giữa hai bên về hiệp định thương mại giai đoạn đầu, liên quan đến những phát biểu của Mỹ về việc “Trung Quốc sẽ mua hàng hóa và dịch vụ trị giá 200 tỷ USD trong hai năm tới” và “Trung Quốc sẽ mua các sản phẩm nông nghiệp trị giá 40 tỷ đến 50 tỷ USD từ Hoa Kỳ mỗi năm”...đến nay Trung Quốc vẫn không xác nhận điều này.
