|
|
| Trước các cáo buộc tham nhũng liên quan đến Bộ Quốc phòng Ukraine, Bộ trưởng Olexij Resnikov (thứ 2, phải qua) cho rằng đó là "thuyết âm mưu" (Ảnh: DPA). |
Theo trang Deutsche Welle ngày 25/1, ông Wassyl Losynskyj, Thứ trưởng Bộ Công nghiệp Ukraine, bị cáo buộc nhận hối lộ khoảng 400.000 USD khi mua các máy phát điện. Trước những cáo buộc trên, vị thứ trưởng này đã bị cách chức và bắt giữ hôm thứ Bảy (21/1). Kể từ tháng 10 năm 2022 đến nay, tên lửa của Nga đã phá hủy rất nhiều cơ sở hạ tầng Ukraine, các máy phát điện trở thành thứ vật tư thiết yếu nhưng rất khan hiếm.
Tuần này, ông Olexij Resnikov Bộ trưởng Quốc phòng Ukraine đã bị chất vấn tại quốc hội nước này để trả lời câu hỏi về lý do Bộ Quốc phòng mua lương thực với giá cao vống lên. Vào buổi chiều ngày bị chất vấn, ông Reznikov đã đăng trên Facebook, cho rằng "đã xảy ra hiểu lầm" và thậm chí còn chỉ trích các cáo buộc nhằm vào Bộ Quốc phòng Ukraine là "thuyết âm mưu". Ông viết rằng Bộ Quốc phòng Ukraine sẽ kiểm tra với mức độ minh bạch cao . Tuy ông tỏ ra rất cứng rắn trước dư luận, nhưng Thứ trưởng Quốc phòng Wjatscheslaw Schapowalov, người phụ trách việc mua lương thực, đã bị bãi chức hôm thứ Ba (24/1). Ngoài ra, cơ quan có trách nhiệm của Ukraine đã mở một cuộc điều tra về dự án mua lương thực trị giá khoảng 300 triệu euro của Bộ Quốc phòng nước này.
| |
Ông Wassyl Losynskyj, Thứ trưởng Bộ Công nghiệp Ukraine bị bắt hôm 21/1 vì tội nhận hối lộ (Ảnh: Deutsche Welle). |
Nghi án hối lộ của Bộ Quốc phòng Ukraine lần đầu tiên được công bố trong một bài báo của nhà báo Juri Nikorov. Theo điều tra của phóng viên này, giá thực phẩm do Bộ Quốc phòng ký hợp đồng mua cao gấp 2 đến 3 lần mức giá bình thường; mức giá cao bất thường này để lộ đã có hiện tượng “lại quả”. Nhà báo Nikorov cũng viết trong bài báo rằng, ông Reznikov, với tư cách là Bộ trưởng Quốc phòng, là người chịu trách nhiệm cuối cùng đối với các hoạt động kinh doanh này.
Nhà báo Nikorov nói: “Trong thời chiến, tất nhiên người ta có thể nhắm mắt làm ngơ trước một số việc nhỏ như thế này, nhưng trong những việc lớn, chúng ta phải cho các đối tác phương Tây thấy rằng chúng ta muốn gia nhập EU, chúng ta hy vọng giống như các nước EU. Nói cách khác, quyết không được dung thứ cho loại hiện tượng này: nếu muốn trở thành một phần của EU, thì không thể cho phép ăn cắp."
| |
Ông Kyrylo Tymoschenko, Phó Chủ nhiệm Văn phòng Tổng thống đã bị bãi chức vì cáo buộc tham nhũng (Ảnh: Pravda). |
Sau khi chiến tranh nổ ra, ngoài các vật tư quân nhu dùng cho chiến tranh, hơn một nửa chi tiêu tài chính quốc gia của Ukraine có từ nguồn tài trợ của các nước châu Âu và Mỹ. Tuần trước, Ủy ban châu Âu đã viện trợ cho Ukraine 3 tỷ euro tiền mặt, và 30 tỷ euro nữa sẽ được chi vào trước cuối năm nay. Ngoài ra, trong tuần này, Ủy ban châu Âu đã cung cấp thêm 500 triệu euro viện trợ quân sự cho Ukraine. Liệu những khoản tiền này có thể được phân bổ một cách có trật tự và chịu sự giám sát theo thủ tục hay không, phía các nhà tài trợ vẫn chưa thể loại bỏ hết những lo ngại.
Các tin tức về tham nhũng cấp cao ở Ukraine đã liên tiếp được đưa ra thêm trong mấy ngày qua: thống đốc của 5 tỉnh quan trọng và 4 vị thứ trưởng đã tự nguyện xin từ chức hoặc bị cách chức. Kyrylo Tymoschenko, Phó Chủ nhiệm Văn phòng Tổng thống cũng bị bãi chức vì sử dụng trái phép xe hơi được quyên tặng cho mục đích dùng cho cứu trợ nhân đạo.
| |
Phó Tổng công tố Ukraine Oleksiy Simonenko chủ động nộp đơn xin từ chức do liên quan tham nhũng (Ảnh: Toutiao). |
Các bình luận của giới truyền thông cho rằng quyết định "miễn cưỡng cắt đứt da thịt mình" của Tổng thống Zelensky là nhằm đảm bảo rằng ông sẽ không dính vào bê bối tham nhũng. Ukraine sẽ tổ chức cuộc bầu cử tổng thống vào năm tới, và hiện nay người ta cho rằng chính phủ hiện tại ở Kiev bị coi là hành động quá ít trong cuộc chiến chống tham nhũng. Sau khi một số vụ tham nhũng được đưa ra ánh sáng, ông Zelensky nói trong một bài phát biểu: "Cơ quan tư pháp đang điều tra và sẽ đưa những vụ này ra tòa. Đây là một tín hiệu cho tất cả mọi người chúng ta rằng hành động của họ đã vi phạm các nguyên tắc công lý."
Theo tờ JoongYang Ilbo của Hàn Quốc, chính phủ Ukraine gần đây đã tiến hành một cuộc cải tổ nhân sự quy mô lớn, điều này đã thu hút sự chú ý của thế giới bên ngoài. Tổng thống Ukraine Zelensky ngày 24/1 nói rằng việc thay đổi nhân sự sẽ tiếp tục.
Tờ The Wall Street Journal của Mỹ cho biết ông Zelensky đã sa thải gần chục quan chức cấp cao khi ông cố gắng kiềm chế thông tin về hàng loạt vụ bê bối tham nhũng vào thời điểm quan trọng của cuộc khủng hoảng Ukraine và muốn củng cố niềm tin của phương Tây vào chính phủ của ông.
Ông Zelensky trong những ngày gần đây đã sa thải một loạt quan chức cấp cao trong bối cảnh vụ bê bối tham nhũng ngày càng gia tăng liên quan đến mua sắm quân sự. Theo CNN, đây là cuộc cải tổ nhân sự lớn nhất trong nội bộ chính phủ Ukraine trong năm qua.
Vào ngày 24/1, Tổng thống Zelensky đã ký sắc lệnh chính thức cách chức Kyrylo Tymoschenko, Phó Chủ nhiệm Văn phòng Tổng thống Ukraine; Thứ trưởng Quốc phòng Wjatscheslaw Schapowalov và Phó Tổng công tố Oleksiy Simonenko cũng nộp đơn xin từ chức. Ngoài ra, ông Zelensky cũng cách chức 5 người đứng đầu khu vực (tỉnh trưởng), bao gồm Sumy, Dnipropetrovsk, Kiev, Zaporozhye và Kherson. Có tin ít nhất 12 quan chức cấp cao đã bị mất chức trong mấy ngày qua.
| |
Tổng thống Ukraine Zelensky cam kết quyết tâm chống nạn quan chức tham nhũng (Ảnh: Singtao). |
Ông Podolyak, Cố vấn của Tổng thống cho biết trên mạng xã hội vào ngày 24/1 rằng những thay đổi trong chính phủ cho thấy ông Zelensky cam kết chống tham nhũng.
"Các quyết định nhân sự của Tổng thống Zelensky chứng minh cho những ưu tiên chính của đất nước...", ông viết. "Mỗi người đều cần phải biết trách nhiệm của mình. Tổng thống nhìn thấy và nghe thấy tiếng nói của xã hội. Ông ấy đang trực tiếp đáp ứng nhu cầu quan trọng của công chúng: công lý cho tất cả mọi người."
Ngoài ra, cuộc chiến chống tham nhũng cũng là chìa khóa cho việc Ukraine gia nhập Liên minh châu Âu trong tương lai. Ukraine chính thức trở thành ứng cử viên EU vào năm 2022, nhưng Brussels đã nói rõ rằng Kiev cần đẩy mạnh cuộc chiến chống tham nhũng nếu muốn trở thành thành viên đầy đủ.
Hãng tin TASS đưa tin rằng Zelensky đã nói trong một bài phát biểu video vào ngày 24/1: "Tôi sẽ nhấn mạnh từ này: sẽ làm tiếp. Các hành động tương ứng sẽ tiếp tục", "Tất cả mọi vấn đề gây rối nội bộ đất nước sẽ được làm sạch". Ông Zelensky cho rằng làm như vậy sẽ góp phần "hòa giải với các cơ quan châu Âu".
Người phát ngôn của Ủy ban châu Âu Ana Pissonello cùng ngày 24/1 nói rằng ủy ban "tất nhiên hoan nghênh việc chính quyền Ukraine xem xét những vấn đề này một cách nghiêm túc."