Đề xuất về chính sách thuế dành cho lĩnh vực sáng tạo nội dung số, kiếm tiền trên các nền tảng miễn phí (sau đây gọi tắt là MMO - Make Money Online) do Liên minh Sáng tạo Nội dung số - DCCA (thuộc Hội Truyền thông số Việt Nam) đưa ra tại Hội nghị Khai thác thị trường quốc tế và Chính sách thuế đối với lĩnh vực sáng tạo nội dung số - vừa diễn ra sáng nay (31/3).
TS. Nguyễn Minh Hồng - Chủ tịch Hội Truyền thông số Việt Nam cho rằng sáng tạo nội dung số là một trong những cấu phần quan trọng của công nghệ số - một trong những ngành không thể thiếu trong phát triển Công nghiệp công nghệ thông tin và truyền thông tại Việt Nam. Tuy ngành nghề về sáng tạo nội dung còn mới, nhưng Việt Nam đã có nhiều doanh nghiệp nội dung số có vị thế trên thị trường.
 |
Ông Nguyễn Minh Hồng khẳng định Việt Nam đã có nhiều doanh nghiệp nội dung số tạo lập được vị thế trên thị trường. |
Ông cho rằng, tuy đã đạt được nhiều kết quả khả quan nhưng nhưng việc phát triển chưa được như kỳ vọng, bởi còn nhiều vấn đề tồn tại, vướng mắc, đặc biệt trong hoạt động quản lý nội dung và thuế.
Nhắc tới việc quản lý nội dung, Chủ tịch Hội Truyền thông số Việt Nam nhấn mạnh sáng tạo nội dung số là một phần căn cốt của công nghiệp nội dung số, đã được ưu tiên thúc đẩy phát triển nhưng còn gặp nhiều vấn đề về cấp phép, quá trình tiền kiểm, hậu kiểm,... khi doanh nghiệp công nghệ số Việt Nam khi cung cấp lên hệ thống hay các nền tảng xuyên biên giới.
Với các vấn đề về thuế, theo quy định hiện có thuế VAT, thuế thu nhập doanh nghiệp, thuế thu nhập cá nhân. Đây cũng là một trong những điểm chính cần tìm hướng gỡ trong bối cảnh sáng tạo nội dung số được nhìn nhận như một hoạt động kinh doanh thông thường, chưa có các quy định cũng như ưu đãi cho ngành nghề, mà thậm chí còn bị tình trạng thuế chồng thuế khi kinh doanh trên các nền tảng xuyên biên giới.
Hội nghị là một diễn đàn mở để kết nối các nhà sáng tạo nội dung, các chuyên gia về thuế, cơ quan quản lý thuế, cơ quan truyền thông để có góc nhìn tổng quan, phân tích các khía cạnh liên quan đến thuế trong lĩnh vực sáng tạo nội dung số, kiếm tiền trên các nền tảng miễn phí (sau đây gọi tắt là MMO - Make Money Online) để đảm bảo tạo điều kiện cho những người làm MMO hiểu rõ ràng, minh bạch về thuế và đảm bảo tuân thủ pháp luật Việt Nam và Hiệp định về chống đánh thuế 2 lần mà Việt Nam đã ký với 72 nước.
Doanh nghiệp, cá nhân hoạt động trên YouTube tại Việt Nam đang bị "thuế chồng thuế"
Phân tích một trường hợp cụ thể đối với các nhà sáng tạo nội dung trên YouTube, ông Nguyễn Việt Tiệp - Chuyên viên cao cấp về kế toán thuế (đại diện cho Liên minh Sáng tạo Nội dung số) – dẫn chính sách của YouTube và cho rằng các nhà sáng tạo nội dung ở các quốc gia ngoài Mỹ thực hiện đăng ký thuế với cơ quan thuế của Mỹ sẽ chịu khấu trừ 30% thuế thu nhập cho các lượt xem đến từ Mỹ; còn các lượt xem từ các quốc gia khác YouTube không khấu trừ thuế.
 |
Ông Nguyễn Việt Tiệp - Chuyên viên cao cấp về kế toán thuế (đại diện cho DCCA) |
Chính sách của YouTube cũng quy định, các nhà sáng tạo nội dung từ các quốc gia ngoài Mỹ không thực hiện đăng ký thuế tại Mỹ sẽ bị khấu trừ 24% thuế thu nhập cho tổng lượt xem toàn cầu - chính sách này nhằm khuyến khích YouTuber đăng ký thuế tại Mỹ.
Khi dòng tiền về đến Việt Nam, nhà sáng tạo cá nhân phải nộp thêm 7% (bao gồm 5% VAT và 2% thuế thu nhập cá nhân). Còn tổ chức/doanh nghiệp kinh doanh trên YouTube phải đóng khoản thuế là 30% (bao gồm 10% VAT và 20% thuế thu nhập doanh nghiệp).
Như vậy có thể thấy, các doanh nghiệp/cá nhân hoạt động trên YouTube tại Việt Nam đang phải chịu 2 lần thuế đối với khoản doanh thu từ lượt xem tại Mỹ (do phía Mỹ đã thu thuế), bản chất là các doanh nghiệp/cá nhân đang bị nộp thuế chồng thuế.
Từ năm 1992 tới nay, Việt Nam đã ký Hiệp định tránh đánh thuế 2 lần với 72 quốc gia và vùng lãnh thổ (sau đây gọi tắt là Hiệp định), trong đó, 60 Hiệp định đã có hiệu lực áp dụng. Hiệp định tránh đánh thuế 2 lần giữa Việt Nam và Mỹ đã được hai nước ký kết vào ngày 07/07/2015. Ngày 24/02/2017, Thủ tướng Chính phủ Việt Nam đã ký ban hành Nghị quyết số 29/NQ-CP phê duyệt Hiệp định và Nghị định thư giữa Chính phủ Việt Nam và Chính phủ Mỹ. Tuy nhiên, do phía Mỹ chưa phê chuẩn nên Hiệp định tránh đánh thuế 2 lần giữa Việt Nam và Mỹ chưa có hiệu lực thi hành.
Trong Hiệp định tránh đánh thuế 2 lần giữa Việt Nam và Mỹ quy định người Việt Nam và doanh nghiệp Việt Nam có thu nhập tại Mỹ khi đã đóng thuế cho Mỹ thì sẽ không phải đóng thuế cho Việt Nam. Đối với Mỹ, nhà đầu tư/quỹ đầu tư Mỹ tiến hành đầu tư vào Việt Nam và có thu nhập, khi đã đóng thuế ở Việt Nam rồi thì sẽ không đóng thuế cho nước Mỹ. Việc sớm thực thi Hiệp định về chống đánh thuế hai lần giữa Việt Nam và Mỹ là bước đi quan trọng trong việc giảm bớt gánh nặng về thuế lên vai những nhà sáng tạo nội dung số tại Việt Nam.
3 kiến nghị điều chỉnh chính sách thuế về dịch vụ nội dung số
Từ thực tế này, DCCA kiến nghị, Tổng cục Thuế xem xét áp dụng chính sách thuế đối với các cá nhân, doanh nghiệp đang kinh doanh dịch vụ nội dung số trên các nền tảng quốc tế như sau:
Thứ nhất, áp dụng nguyên tắc tránh đánh thuế 2 chiều với các nguồn thu nhập từ các quốc gia đã ký kết Hiệp định với Việt Nam đối với các tổ chức/cá nhân kinh doanh nội dung số trên các nền tảng toàn cầu. Kiến nghị Chính phủ thúc đẩy để Hiệp định tránh đánh thuế 2 lần giữa Việt Nam và Mỹ sớm được thực thi.
Thứ hai, với các nội dung số sản xuất kinh doanh phục vụ cho thị trường nước ngoài, cho người xem nước ngoài áp dụng thuế suất VAT là 0% (VAT 0% với cả cá nhân và doanh nghiệp).
Với thu nhập từ lượt xem tại Việt Nam: Cá nhân áp dụng VAT 2%, thuế TNCN 1%; Với doanh nghiệp VAT là 10%.
Cùng với đó, DCCA cũng kiến nghị, nhà nước xem xét để hỗ trợ, thúc đẩy ngành công nghiệp nội dung số với các chính sách ưu đãi về: Thuế, ưu đãi về đầu tư, hỗ trợ đào tạo nhân lực… tương tự như ưu đãi đối với thuộc lĩnh vực phần mềm và công nghệ cao. Cụ thể, sản phẩm thuộc ngành phần mềm và công nghệ cao đang được ưu đãi miễn thuế thu nhập doanh nghiệp trong 4 năm, giảm 50% trong 9 năm, cùng nhiều chính sách ưu đãi đầu tư khác./.
