Bạn đọc Trần Minh Hiệp (Nam Định) thắc mắc: Năm 2010, gia đình tôi có mua mảnh đất rộng khoảng 250m2 bằng giấy tờ viết tay, đến năm 2013 xây nhà cho thuê. Hiện căn nhà do bố tôi đứng tên, mọi thủ tục liên quan đến chính quyền như đóng thuế đất, ký hợp đồng cho thuê nhà đứng tên bố tôi. Luật Đất đai 2024 sắp được thi hành từ 1/8 tới, tôi muốn hỏi vậy trường hợp không giấy tờ như gia đình tôi có được cấp sổ đỏ không? Những trường hợp nào không có giấy tờ thì được cấp sổ đỏ?
Giải đáp thắc mắc về vấn đề này, luật sư Lê Văn Kiên (Trưởng Văn phòng luật sư Ánh sáng Công lý) cho biết: Căn cứ Điều 138 Luật Đất đai 2024, việc cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất (còn gọi là sổ đỏ) đối với trường hợp hộ gia đình, cá nhân đang sử dụng đất ổn định mà không có một trong các loại giấy tờ về quyền sử dụng đất tại Điều 137 Luật Đất đai 2024, không thuộc trường hợp sử dụng đất có vi phạm pháp luật đất đai, sử dụng đất được giao không đúng thẩm quyền được thực hiện theo quy định như sau:
Ba trường hợp đầu tiên được cấp sổ đỏ là hộ gia đình, cá nhân sử dụng đất trước 18/12/1980; từ 18/12/1980 đến trước 15/10/1993; từ 15/10/1993 đến trước 1/7/2014. Điều kiện là đất được UBND xã xác nhận không có tranh chấp.
Thửa đất có nhiều hộ gia đình, cá nhân sử dụng chung thì cấp sổ đỏ tính theo tổng hạn mức đất ở của những người này. Nếu một hộ gia đình, cá nhân sử dụng nhiều thửa đất có nhà ở, công trình phục vụ đời sống, được UBND cấp xã xác nhận ổn định trước ngày 15/10/1993, thì hạn mức tính theo từng thửa đất.
Với các hộ gia đình, cá nhân thuộc đối tượng được giao đất nông nghiệp theo quy định tại khoản 1 Điều 118 Luật Đất đai 2024 đã sử dụng đất ở, đất phi nông nghiệp trước ngày 1/7/2014 mà không có các giấy tờ quy định tại Điều 137 của Luật Đất đai 2024, có đăng ký thường trú tại địa phương thuộc vùng có điều kiện kinh tế - xã hội khó khăn, vùng có điều kiện kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn, nay được UBND cấp xã nơi có đất xác nhận không có tranh chấp thì được cấp sổ đỏ và không phải nộp tiền sử dụng đất.
Cuối cùng, hộ gia đình, cá nhân đang sử dụng đất ổn định vào mục đích thuộc nhóm đất nông nghiệp, nay được UBND cấp xã nơi có đất xác nhận không có tranh chấp thì được cấp sổ đỏ theo hình thức Nhà nước giao đất không thu tiền sử dụng đất đối với diện tích đất đang sử dụng nhưng không vượt quá hạn mức giao đất nông nghiệp cho cá nhân quy định tại Điều 176 của Luật Đất đai 2024; thời hạn sử dụng đất tính từ ngày được cấp sổ đỏ; diện tích đất nông nghiệp còn lại (nếu có) phải chuyển sang thuê đất của Nhà nước.
“Như vậy, căn cứ theo khoản 3, điều 138, luật Đất đai, với trường hợp của gia đình anh Hiệp, nếu mảnh đất bố anh đứng tên đã được sử dụng ổn định từ năm 2010, đến nay nếu được Ủy ban nhân dân cấp xã nơi có đất xác nhận không có tranh chấp thì có thể làm thủ tục để được cấp sổ đỏ”, luật sư Lê Văn Kiên tư vấn.