Đại diện Mỹ và Đài Loan tại WTO có cuộc tiếp xúc lần đầu tiên

Theo trang tin Hồng Kông Đông Phương (Dongfang) ngày 23/2, trước khi có sự thay đổi chính phủ ở Mỹ vào tháng 1 năm nay, Ngoại trưởng khi đó là ông Mike Pompeo bất ngờ tuyên bố Mỹ sẽ dỡ bỏ tất cả các hạn chế của họ đối với việc tiếp xúc với Đài Loan. Vào ngày 11/2, ông David Bisbee, Đại biện lâm thời của Mỹ tại Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO), đã gặp Đại diện Đài Loan La Xương Phát (Luo Changfa). Theo báo chí Đài Loan, đây là lần đầu tiên một đại diện của Mỹ tại WTO đến thăm Văn phòng đại diện Đài Loan để thảo luận về công việc chính thức, cho thấy chính quyền của Tổng thống Mỹ Joe Biden đã kế thừa chính sách dỡ bỏ các hạn chế trao đổi với Đài Loan của chính phủ Donald Trump trước đây và tiếp tục làm sâu sắc hơn quan hệ Mỹ - Đài Loan.

Phái đoàn đại diện Đài Loan tại WTO cho biết, hai ông David Bisbee và La Xương Phát hôm đó đã trao đổi quan điểm về một số vấn đề, bao gồm các vấn đề của WTO, việc cải cách WTO, Tổng giám đốc WTO mới, triển vọng của chính phủ mới của Tổng thống Biden, đề nghị của Đài Loan liên quan đến hòa giải và trọng tài... Sau cuộc gặp, hai bên cam kết sẽ tăng cường hợp tác trong các vấn đề cùng quan tâm trong tương lai và cùng bảo vệ hệ thống kinh tế và thương mại đa phương.

Tin cho biết, trước đây, đại diện của Mỹ tại WTO đã từng tham gia các hoạt động như gala Lễ hội đón Tết do phái đoàn Đài Loan tổ chức, nhưng đây là lần đầu tiên hai bên tiến hành cuộc trao đổi chính thức về kinh doanh. Ông Dennis Shea, Đại sứ Mỹ tại WTO, đã rời chức và ông David Bisbee tạm thời thay thế tham dự cuộc họp. Mỹ hiện vẫn chưa công bố ứng cử viên mới cho chức Đại sứ tại WTO, nhưng có thể một trong ba Phó đại diện của Văn phòng Đại diện Thương mại Hoa Kỳ (USTR) sẽ được bổ nhiệm và sẽ được Quốc hội xem xét bổ nhiệm cùng với Đại diện Thương mại Katherine Chi Tai.

Trong mấy chục năm qua, Mỹ đã áp đặt các hạn chế nội bộ phức tạp để điều chỉnh, quy phạm hóa hoạt động trao đổi giữa các quan chức ngoại giao và các công chức khác của Mỹ với Đài Loan. Nhưng vào ngày 9/1 năm nay, ông Mike Pompeo đã tuyên bố hủy bỏ các hướng dẫn trao đổi với Đài Loan, gây nên sự bất bất bình của Trung Quốc đại lục. Vào ngày 10/2, đại diện của Đài Loan tại Mỹ Tiêu Mỹ Cầm cũng đã gặp ông Sung Kim, quyền Trợ lý Ngoại trưởng về khu vực châu Á - Thái Bình Dương của Bộ Ngoại giao Mỹ. Theo truyền thông Đài Loan, đây là lần đầu tiên đại diện của Đài Loan tại Mỹ được mời tới Bộ Ngoại giao Mỹ kể từ khi Tổng thống Joe Biden nhậm chức.

Trước việc Mỹ dỡ bỏ các hạn chế đối với trao đổi Mỹ - Đài Loan, Bộ Ngoại giao Trung Quốc đã đưa ra cảnh báo nghiêm khắc đối với ông Pompeo và những người khác và tuyên bố đưa họ vào danh sách trừng phạt. Trước đó khi bà Tiêu Mỹ Cầm được mời tham dự lễ nhậm chức của ông Biden, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Hoa Xuân Oánh cũng đã tuyên bố “Trung Quốc kiên quyết phản đối bất kỳ hình thức trao đổi chính thức nào giữa Hoa Kỳ và Đài Loan, lập trường này nhất quán và rõ ràng. Chúng tôi kêu gọi Mỹ thiết thực tuân thủ nghiêm nguyên tắc một Trung Quốc và các quy định của ba bản Thông cáo chung giữa hai nước Trung - Mỹ, đồng thời xử lý các vấn đề liên quan đến Đài Loan một cách thận trọng và đúng đắn để không làm tổn hại đến quan hệ Trung - Mỹ và hòa bình, ổn định trên Eo biển Đài Loan.

Việc ông David Bisbee, Đại biện lâm thời Mỹ tại WTO đến gặp gỡ ông La Xương Phát tại văn phòng phái đoàn Đài Loan gần đây, dường như cho thấy chính quyền Joe Biden sẽ tiếp tục chính sách bãi bỏ các hạn chế trao đổi Mỹ - Đài được đưa ra dưới thời ông Trump. Người phát ngôn cơ quan Ngoại giao Đài Loan Âu Giang An ngày 23/2 nói, cơ quan Ngoại giao Đài Loan không giải thích các chính sách của Mỹ, nhưng điều này có nghĩa là các cam kết vững chắc và tình hữu nghị vững chắc giữa hai bên không bị ảnh hưởng bởi những thay đổi trong Chính phủ Mỹ.

Trang tin Newtalk của Đài Loan cho biết, sau khi cựu Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo tuyên bố dỡ bỏ các hạn chế trao đổi Mỹ - Đài vào ngày 9/1, trao đổi giữa hai nước đã ấm lên và nhiều nhà ngoại giao Mỹ đã gặp gỡ các quan chức Đài Loan ở nước ngoài.

Ngoài cuộc gặp gỡ hôm 11/2 giữa người đứng đầu các cơ quan đại diện hai bên tại WTO; ngày 19/2, Tổng Lãnh sự Mỹ tại Marseille (Pháp), Kristen K. Grauer, đã gặp ông Tân Kế Chí, Giám đốc Văn phòng Đài Loan tại Provence để trao đổi quan điểm về hợp tác Mỹ - Đài trong các lĩnh vực kinh tế, thương mại, công nghệ, giáo dục và văn hóa.

Về loạt sự kiện này, liệu có thể hiện việc chính quyền Joe Biden tiếp tục chính sách dỡ bỏ lệnh cấm trao đổi Mỹ - Đài Loan của chính quyền Donald Trump hay không, bà Âu Giang An nói rằng không tiện giải thích liệu chính sách đối ngoại của chính quyền Biden có tiếp tục của chính phủ tiền nhiệm hay không. Nhưng bà Âu Giang An nói rằng cơ quan Ngoại giao đã nhìn thấy những phát triển liên quan và cho rằng đây là một khởi đầu rất tốt. Đài Loan vui mừng thấy hai bên làm sâu sắc hơn quan hệ hợp tác, trao đổi lẫn nhau và cùng thúc đẩy hệ thống thương mại đa phương. Đây cũng là minh chứng cho mối quan hệ hữu nghị giữa Đài Loan và Hoa Kỳ, và cam kết về tình hữu nghị vững như bàn thạch giữa hai bên, không bị ảnh hưởng bởi những thay đổi của chính phủ ở Mỹ. Hiện nay, hai bên đang có những bước đi tích cực và ổn định, hợp tác ngày càng sâu rộng.

Theo Đông Phương, trong một diễn biến khác liên quan đến Đài Loan, ngày 22/2, Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken đã được ông Borelli, Đại diện Cấp cao về Chính sách An ninh và Đối ngoại của EU, mời tham gia hội nghị trực tuyến với Ủy ban Đối ngoại EU bàn về các vấn đề như quan hệ với Trung Quốc. Cùng ngày, ông Blinken đã chúc mừng lễ kỷ niệm 42 năm ngày độc lập của Saint Lucia, một quốc gia vùng Caribe và chủ động đề cập đến Đài Loan. Bộ Ngoại giao Đài Loan phản hồi bằng cách nói Đài Loan chân thành biết ơn và sẵn sàng làm việc với Mỹ để hỗ trợ các quốc gia thân thiện thực hiện các kế hoạch phát triển.

Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Mỹ Ned Price cho biết trong tuyên bố rằng Ngoại trưởng Blinken rất vui mừng thấy EU áp đặt các biện pháp trừng phạt đối với Nga vì hành vi đàn áp của Nga đối với lãnh đạo phe đối lập Navalny. Blinken nhấn mạnh cam kết của Mỹ trong việc sửa chữa quan hệ với Liên minh châu Âu và thảo luận với nhiều ngoại trưởng về các vấn đề toàn cầu như bệnh COVID-19, Iran, Trung Quốc đại lục và biến đổi khí hậu.

Về việc Đức xem xét cho phép công ty công nghệ Trung Quốc Huawei tham gia vào kế hoạch xây dựng 5G, ông Price chỉ ra rằng Mỹ đã tiến hành các cuộc đối thoại thường xuyên với các đồng minh quan trọng như Đức về những thách thức an ninh và công nghệ do Trung Quốc gây ra. Mỹ rất lo lắng về những rủi ro đối với quyền riêng tư và nhân quyền do việc Trung Quốc kiểm soát thiết bị 5G, sẽ tiếp tục đối thoại và hợp tác với các đồng minh.

Ông Blinken đã đưa ra một tuyên bố hôm thứ Hai chúc mừng lễ kỷ niệm 42 năm ngày độc lập của St. Lucia, một quốc gia vùng Caribe, và tiếp tục cách làm của chính quyền Donald Trump bằng cách đề cập đến Đài Loan. Ông khẳng định Mỹ và Đài Loan đã cùng nhau thúc đẩy sự phát triển kinh doanh của Saint Lucia thông qua mạng lưới doanh nhân và nuôi dưỡng các công ty khởi nghiệp, ca ngợi mối quan hệ đối tác của nước này với Đài Loan.

Người phát ngôn cơ quan Ngoại giao Đài Loan, bà Âu Giang An tối 22/2 đã bày tỏ lòng biết ơn chân thành đối với Mỹ, khẳng định kết quả hợp tác giữa ba bên và nhấn mạnh rằng Đài Loan luôn nêu cao tinh thần cùng có lợi để thúc đẩy ngoại giao thiết thực và tích cực hỗ trợ sự phát triển chung của các quốc gia hữu nghị.