Kể từ năm 2010, Trung Quốc và 10 quốc gia thành viên của Hiệp hội các nước Đông Nam Á (ASEAN) đã nhiều lần thảo luận để tìm ra bộ quy tắc ứng xử nhằm tránh xung đột giữa các bên tuyên bố có chủ quyền trên vùng biển tấp nập này.
Phát biểu bên lề tại cuộc họp báo nhân Đại hội Đại biểu Nhân dân tòan quốc, ông Vương cho biết, nói, tháng vừa rồi đã “có những tiến bộ rõ rệt” và hoàn thành được bản Dự thảo đầu tiên của bộ khung của COC.
Ông nói: “Trung Quốc và các nước ASEAN cảm thấy hài lòng về việc này”. Ông cũng nói thêm, sự căng thẳng trên biển Đông không chỉ ‘giảm bớt đôi chút” mà đã giảm đáng kể”.
Nhưng trước thái độ của Hoa Kỳ và quyền tự do tuần tra bằng hải quân trong khu vực, ông Vương nói, những ai vẫn còn muốn khuấy động tình hình sẽ bị các nước trong khu vực lên án.
Hoa Kỳ vẫn phê phán Trung Quốc đã cho xây dựng những đảo nhân tạo trái phép và kiến thiết các công trình hạ tầng quân sự trên biển và tỏ quan ngại, những cấu trúc này có thể sử dụng để hạn chế hàng hải.
Trung Quốc từ lâu đã kêu gọi “những quốc gia ngoài khu vực” – một thuật ngữ do họ tạo ra, chủ yếu ám chỉ Hoa Kỳ - đứng ngoài cuộc trong vụ tranh chấp, khẳng định Trung Quốc và các nước Đông Nam Á sẽ quyết tâm giải quyết vấn đề bằng biện pháp hòa bình.
Trung Quốc đưa ra yêu sách (phi pháp) đối với hầu hết diện tích Biển Đông, một vùng biển giàu tài nguyên và huyết mạch hàng hải với lượng hàng hóa lên tới 5 000 tỷ đô la lưu thông.
Căng thẳng đạt tới đỉnh điểm sau khi Philippines kiện Trung Quốc ra trước Tòa án La Hay còn Trung Quốc thì bắt đầu quân sự hóa các đảo nhân tạo mà họ xây dựng trái phép trên các đảo chìm và rạn san hô trên biển Đông
Năm ngoái Tòa đã ra phán quyết có lợi cho Philippines, tuy nhiên việc ông Rodrigo Duterte giành thắng lợi trong cuộc bầu cử Tổng thống đã làm xoay chuyển quan điểm của nước này.
Duterte nhiều lần lặp lại, rằng ông muốn tránh sự đối đầu với Trung Quốc và thấy không cần thiết phải nhấn mạnh đến việc tuân thủ phán quyết.
Ngoại trưởng Philippines, ông Perfecto Yasay nói, ông hy vọng COC sẽ được hoàn tất vào giữa năm nay và sẽ làm giảm sự căng thẳng leo thang.
