Cựu Thủ tướng Italy và cựu Chủ tịch Ngân hàng Trung ương châu Âu (ECB) Mario Draghi cho rằng Tổng thống Mỹ Donald Trump đã giáng cho Liên minh châu Âu (EU) một “hồi chuông cảnh tỉnh tàn khốc”, khi ảo tưởng về sức mạnh địa chính trị dựa trên quy mô kinh tế của khối đã hoàn toàn sụp đổ. Ông nhấn mạnh rằng EU buộc phải tiến hành những cải cách sâu rộng nếu muốn duy trì vị thế trên trường quốc tế.
Theo ông Draghi, ông Trump đã gây áp lực buộc các nước thành viên NATO ở châu Âu phải tăng mạnh chi tiêu quốc phòng, đồng thời áp đặt một hiệp định thương mại mới với Brussels. Thỏa thuận này quy định mức thuế 15% đối với phần lớn hàng xuất khẩu từ EU, xóa bỏ thuế quan với hàng công nghiệp Mỹ và mở toang thị trường cho sản phẩm Mỹ.
Chính sách này lập tức gây phản ứng dữ dội từ nhiều quan chức đương nhiệm và cựu quan chức EU, những người cho rằng thỏa thuận hoàn toàn nghiêng về phía Washington.
“Trong nhiều năm, EU tin rằng quy mô kinh tế với 450 triệu người tiêu dùng mang lại quyền lực địa chính trị và tầm ảnh hưởng trong quan hệ thương mại quốc tế. Nhưng năm nay sẽ được nhớ đến như cột mốc đánh dấu sự tan biến của ảo tưởng đó”, ông Draghi phát biểu tại một hội nghị ở Rimini hôm 23/8.
Ông cho rằng chính sách rộng hơn của ông Trump đã khiến EU chỉ giữ vai trò “ngoại vi” trong nỗ lực hòa bình tại Ukraine, bị đẩy xuống vị thế “người quan sát thụ động” ở Gaza và Iran, đồng thời để Trung Quốc thẳng thắn khẳng định rằng họ không xem châu Âu là một đối tác ngang hàng.
“Những sự kiện này đã chứng minh rằng chỉ có sức mạnh kinh tế thôi là không đủ để bảo đảm quyền lực địa chính trị”, ông Draghi nhấn mạnh. “Ông Trump đã cho chúng ta một hồi chuông cảnh tỉnh tàn khốc – điều cần làm là tự chấn chỉnh lại chính mình”.
Cựu Thủ tướng Italy cho rằng điểm yếu lớn nhất của EU nằm ở sự “thụ động và cứng nhắc”, đồng thời kêu gọi cải cách nội bộ mạnh mẽ. Ông cảnh báo rằng nếu quay lại xu hướng chủ quyền quốc gia cực đoan, khối này sẽ càng dễ bị chi phối bởi các cường quốc lớn. Thay vào đó, EU cần phá bỏ rào cản thương mại nội khối, phát hành nợ chung để tài trợ cho quốc phòng, cơ sở hạ tầng và đổi mới.
Dù vậy, kế hoạch phát hành nợ chung gây nhiều tranh cãi, khi các quốc gia giàu có ở phía Bắc lo ngại phải gánh chi phí cho những nước Nam Âu bị xem là thiếu kỷ luật tài khóa. Giới chuyên gia, bao gồm cả Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF), cũng cảnh báo rằng nếu EU không tiến hành cải cách để giải quyết các thách thức cơ cấu, khối này sẽ rơi vào tình trạng trì trệ.
Nga tung “cặp song sát” Su-34 và Su-35S áp chế đội hình tiêm kích phương Tây của Ukraine
Ukraine báo động trước cuộc tập trận phô diễn tên lửa siêu vượt âm Oreshnik của Nga–Belarus
