Cụm binh lực IS lớn này đã tổ chức cuộc tấn công dữ dội vào chiến tuyến phòng ngự của quân đội Syria ở Palmyra và đánh chiếm thành phố.
IS đã điều chuyến đến 4.000 tay súng khủng bố trong chiến dịch này, cùng với hàng trăm chiếc xe bán tải Toyota gắn súng máy phòng không hạng nặng, xe bọc thép, pháo binh các loại và xe tăng.
Ngày 14.01. 2017, một cụm binh lực lớn của IS từ chiến trường Palmyra cơ động hơn 100 km về phía đông để tham gia cùng với lực lượng IS khác tấn công thành phố Deir ez-Zor. IS co cụm được khoảng 7.000 tay súng thiện chiến, tiến hành cuộc tấn công chọc thủng hệ thống phòng thủ của quân đội Syria ở Deir ez-Zor, chia cắt khu vực bị bao vây thành hai phần và siết chặt vòng vây quanh căn cứ sân bay chiến lược quân sự.
Tình hình trở nên cực kỳ nghiệm trọng đối với lực lượng bảo vệ thành phố Deir ez-Zor. Không quân Nga dốc toàn lực chi viện hỏa lực bảo vệ thành phố, từ căn cứ quân sự Hmeymim, các máy bay chiến đấu tiến hành khoảng 80-100 lần xuất kích trong ngày, không kích dữ dội ngăn chặn các cuộc tấn công.
Những các cuộc không kích dù có ác liệt đến mấy cũng không thể ngăn chặn những cuộc tấn công liên miên liều chết của các tay súng IS.
Nhằm tăng cường sức chiến đấu trước ưu thế số đông của kẻ thù, Bộ tư lệnh tối cao quân đội Syria quyết định cần thiết phải tăng viện cho lực lượng binh sĩ đang chiến đấu trong vòng vây Deir ez-Zor.
Máy bay vận tải quân sự không thể hạ cánh trên sân bay Deir ez-Zor, do sẽ bị các tên lửa phòng không vác vai MANPADS và hỏa lực súng máy phòng không của những kẻ khủng bố tiêu diệt, đặc biệt trong quá trình cất cánh - hạ cánh và đổ quân.
Quân đội Syria quyết định chỉ tăng viện sinh lực, không mang theo vũ khí và đạn dược, vận chuyển bằng máy bay trực thăng vận tải.
Tình hình trở nên rất khẩn cấp, dơn vị đầu tiên của quân đội Syria được chuyển đến thành phố Qamishli thuộc tỉnh Hasakeh (phía Đông Bắc Syria), sử dụng bốn máy bay vận tải quân sự Il-76 của không quân Nga.
Sân bay Qamishli có đường băng dài 3.615 x 46m và hệ thống dẫn đường điều hướng, cất hạ cánh tốt, do các đơn vị của trung đoàn 154 quân đội Syria bảo vệ. Một nguy cơ tiềm ẩn là các đơn vị của lực lượng dân quân người Kurd (YPG) kiểm soát gần như hoàn toàn tỉnh Hasakeh thuộc Liên minh các đảng Dân chủ người Kurd, giám sát bởi các huấn luyên viên và cố vấn quân sự Mỹ.
Cách sân bay Qamishli 50 km về phía tây bắc là khu dân cư Rmelan, có căn cứ đóng quân của 3 trung đội an ninh (100 người) thuộc sư đoàn dù 101 quân đội Mỹ, triển khai binh lực ngày 19.02. 2016.
Quân đội Mỹ đã xây dựng một đường băng dài 700m và hạ tầng cơ sở dành cho máy bay trực thăng chiến đấu MH-60 và V-22 Osprey cánh quạt xoay trong khu vực.
Các máy bay này quân đội Mỹ đã sử dụng trong các chiến dịch chống IS ở tỉnh Raqqa ị của Syria và trong cuộc bao vây tấn công IS ở Mosul Iraq.
Đêm ngày 23 rạng ngày 24.01.2017, từ sân bay Qamishli, 20 máy bay trực thăng vận tải Mi-8/17 của không quân Syria cất cánh, mang theo lực lượng binh sĩ đến chiến trường Deir Ezzor. 2 chiếc Mi-8/17 khác nằm trong nhóm máy bay dự bị và thực hiện nhiệm vụ tìm kiếm cứu hộ trong điều kiện cần thiết.
Trên nhiều máy bay trực thăng là các phi công người Nga giàu kinh nghiệm. Các máy bay trực thăng cất cánh theo phi đội bốn hoặc năm chiếc cùng một thời điểm, tổ chức đội hình hành quân nối đuôi nhau và duy trì khoảng cách 4 km giữa các phi đội.
Bay trên vùng đất đang bị IS chiếm đóng, đường bay của không đoàn đã tránh tất cả các vị trí mà các nhóm chiến binh IS chiếm giữ. Tuyến đường hành quân 250km có một số điểm điêu hướng để tránh không cho các lực lượng tình báo không quân khác phát hiện ra hướng bay đích thực của phi hành đoàn.
Trên đường bay từ Qamishli đến Deir ez-Zor, tất cả các máy bay trực thăng tắt đèn định vị vị trí và không hạ độ cao dưới 2.500 mét. Tất cả các máy bay Mi-8/17 được theo dõi bởi đơn vị điều khiển không lưu quân sự Nga và hiển thị trực tiếp trên màn hình radar quân đội Syria.
Các chuyên gia quân sự giả thiết rằng, không quân Nga đã sử dụng ít nhất một chiếc máy bay trinh sát và cảnh báo sớm IL-20M1 ELINT, bay vào khu vực phía đông không phận Syria, giám sát đội hình và các máy bay khác trong khu vực.
Ilyushin-20M1 được trang bị radar mảng pha Kvalat-2, hệ thống trinh sát hồng ngoại, hệ thống trinh sát quang học, có thể phát hiện máy bay và các phương tiện cơ giới trên mặt đất trên khoảng cách đến 300 km.
Khi đường bay của phi đoàn trực thăng Mi-8/17 giao cắt với các tuyến đường bay của lực lượng không quân liên minh chống khủng bố do Mỹ dẫn đầu, thường tiến hành không kích IS, 2 chiếc tiêm kích đa nhiệm Su-35 thực hiện nhiệm vụ che chắn trên không bảo vệ cuộc hành quân.
Để đảm bảo hạ cánh an toàn không đoàn trực thăng vận tải Syria, không quân Nga đã điều động thêm phi đội máy bay cường kích chiến trường Su-25.
Bay trên khu vực sân bay Deir ez-Zor, nhiệm vụ chính của Su-25 là tấn công bất kỳ nhóm khủng bố IS nào tiếp cận vùng hạ cánh. Trong tình huống một trong những trực thăng vận tải Mi-8 bị bắn rơi hoặc bị hư hỏng, nhiệm vụ của các máy bay cường kích chiến trường Nga là sử dụng tất cả hỏa lực theo biên chế yểm trợ cho hai máy bay trực thăng dự bị thực hiện sứ mệnh tìm kiếm và cứu hộ.
Nhiệm vụ trinh sát và quản lý mặt đất trên khu vực căn cứ không quân Deir ez-Zor do các máy bay trinh sát không người lái Nga thực hiện. Các UAV có nhiệm vụ giám sát bằng hình ảnh thời gian thực các hoạt động đổ bộ của tất cả các máy bay trực thăng từ trên không.
Thông qua truyền hình trực tuyến thời gian thực, quá trình điều hành tác chiến của các sĩ quan chỉ huy Nga – Syria tại trung tâm chỉ huy căn cứ không quân Hmeymim đã có một bức tranh tổng quan hoàn chỉnh, từ Hmeymin, không quân Nga sẵn sàng can thiệp dữ dội nhất trong trường hợp có tình huống đặc biệt.
Phi đoàn máy bay trực thăng Mi-8/17 đã vượt qua sa mạc trên độ cao 2.500 m, bay vòng tròn gần trên căn cứ không quân Deir ez-Zor, được bảo vệ bởi toàn bộ binh sĩ Syria có mặt trong sân bay. Các phi hành đoàn máy bay trực thăng sử dụng thiết bị nhìn đêm để quan sát địa hình, trên sân bay Deir ez-Zor sử dụng thiết bị chỉ thị laser Nga.
Bằng các khí cụ laser này, nhóm hỗ trợ hạ cánh đánh dấu hình chữ nhật để chỉ địa điểm hạ cánh cho máy bay trực thăng. Chùm tia laser là vô hình đối với lực lượng chiến binh IS nhưng được nhìn thấy rất rõ nét từ trên không, sử dụng thiết bị nhìn đêm của phi hành đoàn trên máy bay trực thăng Mi-8/17. Các máy bay trực thăng đổ bộ có thời gian đỗ trên mặt đất khoảng 30-50 giây để đổ bộ binh sĩ.
Cuộc đổ bộ thần kỳ này thành công vượt mọi mong đợi, không đoàn Mi-8/17 vận chuyển được khoảng 500 binh sĩ Syria, tương đương một tiểu đoàn từ Lữ đoàn 153 thuộc sư đoàn xe tăng số 1 và hai đại đội thuộc lực lượng đặc biệt (không mang theo vũ khí, đạn dược) đến Deir ezZor.
Lực lượng bảo vệ thành phố và sân bay quân sự Deir ez-Zor có khoảng 4.000 đến 5.000 binh sĩ. Bao gồm lữ đoàn cơ giới 137 thuộc sư đoàn dự bị số 17, biên chế trang bị có (xe bộ binh chiến đấu BMP-1, xe tăng T-72, T-55, xe phòng không tự hành ZSU-23-4 Shilka), lữ đoàn dù 104 Vệ binh Cộng hòa, Trung đoàn pháo binh 121 (được trang bị dã pháo M-46, lựu pháo D-30, pháo phản lực BM-21 Grad) và các đơn vị dự bị thuộc lực lượng vũ trang địa phương NDF.
Lực lượng phòng thủ thành phố Deir ez-Zor có lợi thế là hoàn toàn thoải mái về vũ khí và đạn dược. Deir ez-Zor là trụ sở của sư đoàn cơ giới dự bị số 17, được biên chế tổ chức trong cuộc chiến tranh và có sứ mệnh bảo vệ vùng đông bắc Syria. Lữ đoàn tăng 93 (có 100 T-55 xe tăng và 40 xe BMP-1) và lữ đoàn đặc nhiệm số 154 đã có vũ khí trang bị lưu trữ trong các kho quân sự ở Deir ez-Zor nhưng chưa có binh sĩ sử dụng.
Cuộc di chuyển quân tiếp viện thành công, số lượng binh sĩ Syria đủ để tiến hành các trận đánh phản công có hiệu quả. Trong một tình huống khác, nếu có một tư lệnh trưởng có năng lực chỉ huy và khả năng điều hành tác chiến tốt, hiểu biết sâu sắc kỹ chiến thuật và chiến tranh du kích, việc phá vỡ vòng vây và đánh thiệt hại nặng binh lực của IS không phải là nhiệm vụ không thể.
Nhưng trong tình huống hiện nay, các đơn vị bảo vệ thành phố Deir Ez-Zor đang tiến hành cuộc chiến tiêu hao sinh lực và ý chí chiến tranh của IS, chờ đợi một cơ hội thuận lợi hơn với năng lực tác chiến thực tế của hàng ngũ sĩ quan và binh sĩ trong biên chế.
NT
