Anh, Hà Lan lập “liên minh quốc tế” giúp Ukraine mua F-16 do Mỹ sản xuất

VietTimes – Trang Military Ukraine ngày 16/5 dẫn tuyên bố của phát ngôn viên Thủ tướng Anh Rishi Sunak cho biết, Anh và Hà Lan đang hợp tác thành lập một "liên minh quốc tế" để giúp Ukraine mua F-16 do Mỹ sản xuất.
Máy bay tiêm kích đa năng F-16 do Mỹ sản xuất. Ảnh Military Ukraine.

Theo một tuyên bố chung được đưa ra sau cuộc gặp giữa thủ tướng Anh Rishi Sunak và Thủ tướng Hà Lan Mark Rutte tại Hội nghị thượng đỉnh Hội đồng châu Âu tổ chức tại Iceland, hai quốc gia đồng minh NATO đang nỗ lực vận động mua sắm máy bay chiến đấu F-16 đồng thời lên kế hoạch đào tạo phi công Ukraine chuyển loại sang máy bay này.

Chính quyền Ukraine, trong vài tháng qua đã mạnh mẽ yêu cầu cung cấp máy bay chiến đấu do phương Tây sản xuất, tuyên bố hoan nghênh thông báo từ các nhà lãnh đạo Anh và Hà Lan.

Andriy Yermak, chánh văn phòng Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky phát biểu: “Chúng tôi cần những chiếc F-16 và tôi rất biết ơn các đồng minh của Ukraine đã quyết định làm việc theo hướng này, bao gồm cả kế hoạch đào tạo phi công cho Ukraine”.

Ông Yermak cho biết, Bỉ, một đồng minh NATO khác, đã "xác nhận sẵn sàng huấn luyện" các phi công Ukraine trên máy bay chiến đấu F-16, theo Military Ukraine.

F-16 Fighting Falcon là máy bay chiến đấu đa năng một động cơ do General Dynamics phát triển và tập đoàn công nghiệp quân sự Lockheed Martin sản xuất.

Được thiết kế như một máy bay chiến đấu ban ngày chiếm ưu thế trên không, F-16 đã phát triển thành một tiêm kích đa năng thành công, hoạt động trong mọi điều kiện thời tiết cả ngày lẫn đêm, có khả năng mang theo nhiều loại vũ khí không-đối-không và không-đối-đất dẫn đường chính xác.

Lực lượng Không quân Hoàng gia Anh không có trong trang bị F-16. Nhưng cả Hà Lan và Bỉ đều sở hữu hàng chục chiếc F-16.

Máy bay chiến đấu đa năng F-16 của Bỉ. Ảnh Không quân Bỉ

Bỉ là một trong những nước mua F-16 sớm nhất. Công ty hàng không của quốc gia này, SABCA là nhà sản xuất chính máy bay chiến đấu như một phần trong quan hệ đối tác. Đơn đặt hàng ban đầu của Bỉ là 116 máy bay F-16A/B thuộc lô 1, 5, 10 và 15. Giao hàng bắt đầu vào năm 1979 và hoàn thành vào năm 1985. Đơn đặt hàng tiếp theo là 44 máy bay F-16A/B-15OCU được ký kết và hoàn thành năm 1991. Nhiều F-16 của Bỉ nhận được bản nâng cấp Cập nhật giữa vòng đời (MLU) tại SABCA.

F-16AM Fighting Falcon của Không quân Hoàng gia Hà Lan tại Căn cứ Không quân Leeuwarden, tháng 4/2022. Ảnh: R. Skywalker

Hà Lan, tương tự như Bỉ, đã mua một số lượng lớn F-16 và sản xuất máy bay tại nhà máy Fokker. Quá trình giao hàng bắt đầu năm 1979 và kết thúc năm 1992. Ban đầu Hà Lan đặt hàng 102 chiếc, những đơn đặt hàng lớn tiếp theo có tổng số 111 chiếc bổ sung, 52 trong số này là tiêm kích F-16A/B-15OCU. Những đơn đặt hàng này nâng tổng số F-16A/B của Hà Lan đến 213 chiếc. 108 chiếc đã được nâng cấp MLU.

Hiện nay, trong lực lượng Không quân Bỉ có 44 chiếc F-16 đang hoạt động, Lực lượng Không quân Hà Lan có 24 chiếc đang thường trực chiến đấu. Cả hai quốc gia đều đang tìm giải pháp bán những máy bay chiến đấu đã quá thời hạn khai thác sử dụng.

Nếu kế hoạch cung cấp F-16 thành công, Không quân Ukraine sẽ có thêm các phương tiện tác chiến mới, bù đắp những tổn thất trong cuộc xung đột với Nga. Nhưng quá trình cung cấp F-16 sẽ tiêu tốn rất nhiều nguồn lực và mất nhiều thời gian do Ukraine không có nhân viên được đào tạo theo tiêu chuẩn kỹ thuật hàng không của Mỹ và cơ sở hạ tầng để vận hành các máy bay chiến đấu do Mỹ sản xuất.

Để có thể khai thác sử dụng thuận lợi các máy bay chiến đấu F-16, Ukraine sẽ cần một lực lượng kỹ thuật lớn được đào tạo, trang thiết bị và cơ sở hạ tầng phục vụ hậu cần, kỹ thuật cho máy bay Mỹ. Đây là một khoản chi phí khổng lồ với thời gian dài, ngoài ra, Ukraine cũng cần phải có thời gian để lực lượng phi công có thể thực hiện được các chiến thuật chiến đấu với máy bay Mỹ. Về cơ bản, có thể F-16 không phải là vũ khí “thay đổi cuộc chơi” trên chiến trường Ukraine.

Theo Military Ukraine